Bệnh da liễu, Bệnh Học
Bài thuốc Đông y trị mụn trứng cá an toàn và hiệu quả nhất
Xuất bản: UTC +7
Cập nhật lần cuối: UTC +7
Ước tính 10 phút đọc
Mụn trứng cá là một tình trạng da rất thường gặp ở các lứa tuổi đặc biệt là tuổi dậy thì. Bệnh có thể làm ảnh hưởng đến vấn đề thẩm mỹ và tâm lý xã hội do đó người bệnh cần được điều trị sớm. Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị mụn trứng cá hiệu quả trong đó không thể không kể đến các bài thuốc đông y. Dưới đây, Nhà thuốc Ngọc Anh (nhathuocngocanh.com) cung cấp một số kiến thức về thuốc đông y điều trị mụn trứng cá mà các bạn có thể tham khảo.
Theo đông y, mụn trứng cá là gì?
Theo đông y, mụn trứng cá còn được gọi là phấn thích và là bệnh lý ở hệ thống bì phu tấu lý. Bệnh có biểu hiện các hình thái lâm sàng đa dạng và có thể kéo dài dai dẳng trong nhiều năm. Nếu không được điều trị kịp thời, đúng cách bệnh có thể để lại nhiều hậu quả phức tạp sau mụn như sẹo thâm, rỗ… những yếu tố này sẽ làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tâm lý của người bệnh, đặc biệt là các bạn độ tuổi thanh thiếu niên.
Các bài thuốc đông y trị mụn trứng cá tốt nhất?
Do tình trạng mụn trứng cá có nhiều nguyên nhân gây ra, biểu hiện lâm sàng đa dạng từ mức độ nhẹ đến nặng và luôn có sự khác nhau ở từng bệnh nhân. Vì thế thầy thuốc cần phải thực hiện thăm khám một cách cụ thể, rõ ràng từng trường hợp để từ đó đưa ra các bài thuốc phù hợp và hiệu quả. Y học cổ truyền chia bệnh trứng cá ra làm 3 thể: thể phế kinh phong nhiệt, thể trường vị thấp nhiệt và thể tỳ hư. Mỗi thể sẽ có cách điều trị khác nhau như sau:
Chữa mụn trứng cá thể tỳ hư bằng thuốc Đông Y?
Tỳ khí hư hay còn gọi với cái tên khác là tỳ khí bất túc, trên lâm sàng thấy có những triệu chứng điển hình như: xuất hiện các nốt mụn bọc, mụn mủ kích thước lớn, sắc mặt kém tươi nhuận, mụn biểu hiện tái phát nhiều lần. Ngoài ra người bệnh còn có thể kèm theo các triệu chứng khác như: kém ăn, ăn không ngon, bụng trướng đầy sau khi ăn, đại tiện phân lỏng, tinh thần uể oải, chân tay lạnh, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch nhược vô lực.
Pháp điều trị: kiện tỳ, hóa thấp.
Phương thuốc: Sâm linh bạch truật tán gia giảm ( gia giảm 1 số vị thuốc tùy thể trạng bệnh nhân khi khám lâm sàng).
Bạch truật 12g Hoài sơn 12g
Nhân sâm 12g Phục linh 12g
Biển đậu 12g Liên nhục 12g
Chích thảo 0,4g Cát cánh 0,8g
Sắc uống ngày 1 thang như trên, chia làm 2 lần. Kiêng ăn các loại đồ ăn mang tính lạnh khi đang duy trì uống thuốc.
Châm cứu tại các huyệt đạo: huyệt phong long, thương khâu.
Chữa mụn trứng cá thể phế kinh phong nhiệt bằng thuốc Đông Y?
Triệu chứng: Trên da xuất hiện tình trạng mụn trứng cá sưng, đau, nóng, đỏ, mụn bọc, mụn mủ. Ngoài những biểu hiện như vậy ở da, bệnh nhân còn xuất hiện thêm các triệu chứng khác như: phát sốt, khạc đờm vàng dính, khó long đờm, miệng khô khát nước, đau họng, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch hoạt sác.
Pháp điều trị: Sơ phong, tuyên phế, thanh nhiệt.
Phương thuốc: Tỳ bà thanh phế ẩm gia giảm ( gia giảm 1 số vị thuốc tùy thể trạng bệnh nhân khi khám lâm sàng).
Nhân sâm 12g Tỳ bà diệp 12g
Tang bạch bì 12g Hoàng liên 06g
Sắc uống thang thuốc này ngày 1 thang, chia làm 2 lần. Kiêng ăn các loại đồ cay nóng khi đang uống thuốc.
Châm cứu các huyệt như: châm huyệt khúc trì, thân trụ, phế du. Huyết nhiệt nhiều thêm huyết hải, hợp cốc. Đờm thấp thêm phong long, thương khâu.
Chữa mụn trứng cá thể trường vị thấp nhiệt bằng thuốc Đông Y?
Chứng này đa số do thói quen ăn uống không điều độ, uống nhiều rượu bia hoặc thử thấp nhiệt độc xâm phạm đường ruột gây nên bệnh.
Triệu chứng: da tiết nhiều dầu nhờn, mụn sưng đỏ, mụn mủ. Ngoài ra bệnh nhân có biểu hiện kèm theo như: ngực bụng đầy, phát sốt, ra mồ hôi, mạch hoạt sác, rêu lưỡi vàng, nước tiểu vàng, táo bón.
Pháp điều trị: thanh nhiệt, hóa thấp, thông phủ.
Phương thuốc: Nhân trần cao thang gia giảm (gia giảm 1 số vị thuốc tùy thể trạng bệnh nhân khi khám lâm sàng).
Nhân trần 30g Cam thảo 0,6g
Xích thược 10g Xa tiền 15g
Hoàng bá 10g Đại hoàng 04g
Ý dĩ 20g Bồ công anh 20g
Các vị thuốc trên nên sắc để uống ngày 1 thang, chia 2 lần. Kiêng ăn các đồ ăn có tính cay nóng khi đang duy trì uống thuốc.
Châm cứu các huyệt đạo như: huyệt khúc trì, giác hơi, linh đài. Huyết nhiệt nhiều thêm huyết hải, hợp cốc. Đờm thấp thêm phong long, thương khâu.
Cây thuốc nam có khả năng trị mụn trứng cá?
Một số thảo dược có sẵn ở nước ta cũng có tác dụng giúp điều trị các tình trạng mụn rất tốt. Chúng có thể được sử dụng riêng rẽ hoặc kết hợp các loại thảo dược với nhau để tăng hiệu quả điều trị mụn. Sau đây là một số vị thuốc nam được dùng phổ biến trong trị mụn trứng cá mà các bạn có thể tham khảo:
Sử dụng rau diếp cá trị mụn
Thường ngày lớp da mặt của chúng ta thường xuyên phải tiếp xúc với rất nhiều bụi bẩn, vi khuẩn có hại. Nếu các bạn không biết cách vệ sinh da sạch sẽ, sử dụng các sản phẩm làm sạch da mặt trước khi đi ngủ, các loại vi khuẩn và bụi bẩn đó sẽ tích tụ lại và làm bít tắc các lỗ chân lông gây nên tình trạng mụn viêm. Tinh dầu có trong thành phần của rau diếp cá có tác dụng kháng viêm, sát khuẩn mạnh giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây mụn, làm thông thoáng lỗ chân lông.
Vì vậy, nếu các bạn kiên trì sử dụng rau diếp cá trong một thời gian, các nốt mụn sưng, đỏ, đau sẽ giảm đi một cách đáng kể. Ngoài ra chúng còn có tác dụng làm giảm tình trạng thâm đen, thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương – hậu quả sau mụn để lại. Một số người sử dụng rau diếp cá như một loại sản phẩm chống lão hóa da, từ đó mang đến cho bạn làn da tươi trẻ, mịn màng.
Một số nghiên cứu cho rằng thành phần Quercetin và Isoquercitrin xuất hiện trong rau diếp cá có khả năng giúp thải bỏ các độc tố tích tụ bên trong cơ thể rất hiệu quả. Vì vậy nhiều người sử dụng rau diếp cá để giúp thải độc, thanh lọc cơ thể, đặc biệt là đối với những người bị mụn do nguyên nhân nội tiết gây ra.
Sử dụng cây trầu không trị mụn?
Nhờ vào công dụng trị mụn rất tốt lại lành tính, từ xa xưa ông bà ta đã ưa chuộng và lựa chọn sử dụng lá trầu không trong việc điều trị mụn trứng cá. Trong Đông y, lá trầu không có tính cay, ấm nên có khả năng chống viêm, sát trùng rất tốt. Tinh dầu trong lá trầu không có chứa nhiều khoáng chất (Zn, Ca), hoạt chất phenol, tanin và đặc biệt là vitamin C.
Vì vậy bên cạnh những tác dụng ở trên, lá trầu không còn giúp trị nám, tàn nhang, ngăn ngừa những đốm thâm và sẹo do mụn để lại, mang đến cho bạn một làn da tươi sáng, mịn màng.
Sử dụng lá bạc hà trị mụn.
Trong việc chăm sóc da, trị mụn thì lá bạc hà mang lại rất nhiều công dụng hữu hiệu bởi nó mang nhiều dưỡng chất lành tính cho làn da, được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực y học để cải thiện các vấn đề về da. Vì vậy các bạn không cần quá lo ngại về việc sử dụng lá bạc hà có gây kích ứng da hay không.
Trong lá bạc hà có chứa nhiều acid salicylic – đây là một thành phần phổ biến trong các loại sản phẩm trị mụn trên thị trường ngày nay. Khi sử dụng lá bạc hà sẽ giúp mang lại tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm, ngăn ngừa mụn xuất hiện, trị các vết thâm sau mụn và loại bỏ các đốm sắc tố không đồng đều trên da.
Lá bạc hà có khả năng làm sạch sâu, giảm lượng dầu nhờn thừa trên da, làm thông thoáng các lỗ chân lông. Vì vậy, một số bạn còn đang tự ti về vấn đề lỗ chân lông to trên da mặt có thể sử dụng lá bạc hà thường xuyên, sau một thời gian kiên trì bạn chắc chắn sẽ thấy làn da thay đổi một cách đáng kể. Ngoài ra, lá bạc hà còn được sử dụng như một loại toner giúp cân bằng độ ẩm trên da, loại bỏ tình trạng da nhờn bóng hay khô nứt nẻ.
Sử dụng cây chó đẻ trị mụn
Cây chó đẻ có tính hàn, vị đắng nên thường được dùng để điều trị các bệnh về nhiệt, viêm nhiễm. Vì vậy, có thể sử dụng cây chó đẻ cho những trường hợp bị mụn do nguyên nhân nóng trong gan. Cây chó đẻ có tính kháng khuẩn nhẹ, làm thông thoáng lỗ chân lông, trị mụn trứng cá khá hiệu quả. Bạn có thể kết hợp cây chó đẻ với các loại thảo dược khác như: lá chè xanh, tinh dầu oải hương,… đề nâng cao khả năng trị mụn của chúng.
Chú ý khi sử dụng thuốc Đông Y trị mụn
Cũng như bất kỳ loại thuốc nào khác, thuốc đông y cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nếu không sử dụng đúng cách. Để sử dụng thuốc an toàn và đạt được hiệu quả trị mụn tối đa, bạn cần lưu ý một số điều sau đây:
- Mặc dù thuốc đông y có độ lành tính cao nhưng bạn không thể quá lạm dụng thuốc, việc sử dụng loại thuốc nào và liều lượng ra sao tốt nhất phải được sự tư vấn của bác sĩ.
- Tình trạng mụn rất phổ biến nhưng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, không ai giống ai. Vì vậy nếu tình trạng mụn nặng bạn nên đến khám bác sĩ để đưa ra bài thuốc tốt nhất phù hợp với tình trạng da của bạn.
- Khi bị mụn bạn nên có chế độ ăn hợp lý, tăng cường các loại rau củ quả, uống nhiều nước.
- Hạn chế ăn các loại thực phẩm nhiều đường như chè, bánh ngọt, nước uống có gas, có cồn, thức ăn nhanh, thực phẩm chiên xào giàu chất béo, thức ăn cay nóng để ngăn ngừa mụn phát triển.
- Tập thể dục thể thao đều đặn, mỗi ngày ít nhất 30 phút, đi ngủ đúng giờ, tránh căng thẳng, stress.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài, không nên cho tay lên mặt, rửa sạch mặt bằng sữa rửa mặt phù hợp cho da nhạy cảm đang bị mụn.
Trên đây là những kiến thức về sử dụng thuốc đông y trong trị mụn. Hi vọng với bài viết này bạn sẽ có thêm những kinh nghiệm trong việc điều trị mụn đúng cách để có làn da tươi sáng, khỏe mạnh.
Tài liệu tham khảo: Everything You Want to Know About Acne, Healthline, truy cập ngày 2/11/2021.
Xem thêm:
Top 6 cách trị mụn cám bằng thiên nhiên đơn giản và hiệu quả tại nhà
