Các thuốc trị sán chó an toàn và hiệu quả

Bệnh sán chó (bệnh giun đũa chó mèo, bệnh Toxocara) là một bệnh lý phổ biến tại Việt Nam, có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Do đó, ngay khi phát hiện các triệu chứng ban đầu, bệnh nhân cần thăm khám và dùng thuốc trị sán chó phù hợp để điều trị bệnh. Hãy cùng bài viết của Nhà Thuốc Ngọc Anh tìm hiểu thông tin về các thuốc trị sán cho an toàn và hiệu quả.

Bệnh sán chó là bệnh gì?

Bệnh sán chó là tình trạng bệnh lây nhiễm trung gian qua chó mèo, nguyên nhân do nhiễm trùng kí sinh trùng Toxocara. Các triệu chứng thường chỉ thể hiện rõ khi các kí sinh trùng đã làm tổ và phát triển mạnh mẽ.

Đối tượng mắc bệnh sán dây chó: Cả người lớn và trẻ em đều có nguy cơ mắc bệnh sán dây chó khi tiếp xúc gần và chơi đùa với chó mèo. Tuy nhiên, trẻ em có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người trưởng thành. Sán dây chó thường tồn tại trong hệ tiêu hóa của chó, trứng sán đi ra ngoài môi trường theo đường phân, tồn tại 1-2 tuần tạo thành phôi. Giai đoạn phôi là giai đoạn dễ gây bệnh cho người nếu vô tình nuốt phải.

Sau khi người bệnh tiếp xúc với kí sinh trùng Toxacara, kí sinh trùng nhanh chóng xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh sán dây chó. Trong cơ thể, kí sinh trùng tồn tại ở dạng ấu trùng, di chuyển trong các đường máu, thành ruột và đến các vị trí khác trong cơ thể. Ấu trùng dần phát triển tạo thành các khối u nhỏ dưới da, khiến cho vùng chúng đi qua bị tổn thương.

Bệnh sán dây chó sau khi điều trị có nguy cơ tái phát nhiều lần gây khó chịu, ngứa ngáy, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Một số triệu chứng của bệnh sán dây chó:

• Da xuất hiện triệu chứng ngứa ngáy, mẩn đỏ, tình trạng ngứa trở nên nghiêm trọng hơn vào ban đêm.
• Giảm cân bất thường, mệt mỏi, suy nhược, choáng váng do các chất dinh dưỡng của cơ thể bị suy giảm
• Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón không rõ nguyên nhân
• Sắc tố da và mắt trở nên nhạt màu
• Xuất hiện các sợi chỉ trắng nhỏ khi đi đại tiện.

Bệnh sán chó ở người có nguy hiểm không?

Tùy thuộc vào số lượng ấu trùng xâm nhập vào cơ thể, vị trí ấu trùng gây tổn thương, mức độ tổn thương để chẩn đoán mức độ nguy hiểm của bệnh sán chó. Một số các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra nếu bệnh không được điều trị kịp thời và đúng cách bao gồm:

• Các biến chứng khi ấu trùng di chuyển vào nội tạng: viêm gan (xơ gan, gan to), viêm phổi, viêm thần kinh ngoại biên, viêm tủy sống, cứng cổ, viêm màng não, giảm khả năng điều hòa vận động. Các tổn thương trên hệ thần kinh thường hiếm gặp, tuy nhiên nếu nghiêm trọng có thể khiến người bệnh rối loạn kiểm soát, yếu cơ, động kinh, hôn mê.
• Các biến chứng khi ấu trùng di chuyển vào mắt: gây suy giảm thị lực, có thể khiến mất thị lực hoàn toàn, viêm củng mạc, viêm nội nhãn, viêm màng bồ đào mắt.
• Các biến chứng khi ấu trùng di chuyển vào các vị trí khác trong cơ thể: rối loạn tiêu hóa, đau bụng, tiêu chảy, dị ứng, ngứa ngáy ngoài da, đau đầu, ho, viêm đại tràng mạn tính.

Xem thêm Hướng dẫn phân biệt các bệnh nhiễm khuẩn dựa trên các triệu chứng lâm sàng

Bệnh sán chó có điều trị được không?

Tùy thuộc vào tình trạng bệnh và cơ quan bị tổn thương do kí sinh trùng và bệnh sán chó có thể được điều trị hoàn toàn hoặc không hoàn toàn. Ở giai đoạn đầu khi mức độ ảnh hưởng bệnh còn nhẹ, bệnh nhân mới chỉ xuất hiện các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, bệnh nhân có thể dùng thuốc trị sán chó theo kê đơn của bác sĩ kết hợp cùng chế độ ăn uống sạch sẽ, không tiếp xúc với chó mèo để điều trị bệnh. Ở giai đoạn khi mức độ ảnh hưởng đã trầm trọng hơn, ấu trùng có thể đã di chuyển vào các cơ quan gây tổn thương nghiêm trọng, liệu trình điều trị sẽ kéo dài và gặp nhiều khó khăn hơn.

Các nhóm thuốc điều trị bệnh sán chó ở người

Ivermectin

Ivermectin thuộc nhóm thuốc chống giun sán, thường được chỉ định trong điều trị bệnh giun chỉ Onchocerca, giun lươn, giun đũa,… và các loại giun khác. Hoạt chất là dẫn chất bán tổng hợp của Avermectin, có phổ tác dụng rộng trên các loại giun, tuy nhiên không thể hiện tác dụng trên sán lá gan và sán dây. Thuốc có khả năng tác dụng trực tiếp, làm bất động và khiến cho giun bị liệt, từ có có tác dụng điều trị bệnh.

Ivermectin không tác động lên hệ thần kinh trung ương của người do đó không gây ảnh hưởng đến sự dẫn truyền thần kinh GABA ở bệnh nhân.

Albendazole

Albendazole thuộc nhóm dẫn chất benzimidazol carbamat, có phổ tác dụng rộng trên các loại giun đũa, giun móc, giun tóc, giun lươn, giun kim, giun xoắn, sán lợn, sán chó,…Hoạt chất có tác dụng hiệu quả với thể ấu trùng ở da.

Hiện nay, cơ chế tác dụng của thuốc chưa được xác định đầy đủ, tuy nhiên có thể do sự gắn protein trong tế bào ký sinh trùng, từ đó ức chế sự phát triển của tế bào, ức chế quá trình hấp thu glucose ở kí sinh trùng. Việc không hấp thu được glucose khiến cạn kiệt glycogen, làm bất động và chết ấu trùng.

Albendazole không được chỉ dụng cho phụ nữ mang thai và chuẩn bị mang thai, thận trọng khi dùng cho phụ nữ đang cho con bú.

Mebendazole

Tương tự Albendazole, Mebendazole thuộc nhóm dẫn chất benzimidazol carbamat, có tác dụng trên các loại giun thể ấu trùng di chuyển trong nội tạng.

Sử dụng Mebendazole tỷ lệ khỏi bệnh lên đến 90%. Tuy nhiên, hiệu quả thuốc đem lại tùy thuộc vào từng cá thể, tình trạng nhiễm giun và mức độ tháo rỗng của dạ dày.

Niclosamide

Niclosamide thuộc nhóm thuốc trị sán, có tác dụng đa số với sán dây như sán bò, sán cá, sán lợn, sán lùn, sán chó. Thuốc thường được sử dụng nhiều trong điều trị nhờ hiệu quả và an toàn cao, ít gây độc tính, ít hấp thu vào hệ tuần hoàn. Hiện nay, cơ chế tác dụng của Niclosamide chưa được biết rõ.

Praziquantel

Praziquantel thuộc nhóm thuốc trị sán, phổ rộng, có tác dụng ở giai đoạn ấu trùng, chưa trưởng thành và trưởng thành. Cơ chế tác dụng chính xác của Praziquantel chưa được nghiên cứu đầy đủ.

Sử dụng Praziquantel trong điều trị sán chó có thể gây ra một số các tác dụng phụ như chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, hoa mắt.

Các thuốc điều trị hỗ trợ khác

Bên cạnh việc sử dụng các thuốc đặc trị, có thể kết hợp sử dụng thêm một số loại thuốc khác như thuốc kháng viêm, thuốc chống rối loạn tiêu hóa, thuốc giảm dị ứng, thuốc kháng histamin,…

Xem thêm Điều trị kháng sinh cho các bệnh nhiễm trùng qua trung gian độc tố

Các thuốc điều trị sán chó ở người

Pizar-6

Thuốc trị bệnh sán chó Pizar-6 thuộc nhóm thuốc kê đơn, có thành phần chính là Ivermectin, được chỉ định trong điều trị cho bệnh nhân bị nhiễm giun lươn, giun chỉ, điều trị cho bệnh nhân nhiễm sán chó. Thuốc được nghiên cứu và sản xuất bởi Công ty TNHH Đạt Vi Phú, hiện lưu hành trên thị trường với số đăng ký VD-18099-12. Trong mỗi viên Pizar-6 có chứa 6mg Ivermectin cùng một số các loại tá dược khác vừa đủ.

Thuốc Pizar-6 được sử dụng để đặc trị bệnh giun chỉ Onchocerca, ngoài ra cũng được dùng cho cả giun lươn trong ruột do Strongyloides stercoralis và giun đũa chó mèo. Tác dụng của thuốc trong điều trị bệnh giun chỉ trong hệ bạch huyết chưa được xác định. Các nghiên cứu về hiệu quả của thuốc khi dùng cho trẻ em dưới 5 tuổi chưa được xác định.

Đối với người lớn và trẻ em trên 5 tuổi, sử dụng 1 liều Pizar-6 duy nhất: 0,15 mg/kg. Sử dụng liều cao hơn không đem lại hiệu quả tốt hơn, nhưng có thể gây tác dụng phụ khi dùng. Trong trường hợp xuất hiện ấu trùng trong mắt, cần tái điều trị định kỳ 6 tháng một lần. Thuốc nên được sử dụng vào sáng sớm khi chưa ăn và không bổ sung thức ăn trong vòng 2 giờ sau khi dùng thuốc.

Tham khảo về giá bán và mua sản phẩm tại đây.

Albendazol Stella 400mg

Thuốc đặc trị sán chó Albendazol Stella 400mg thuộc nhóm thuốc không kê đơn, được bào chế dạng viên nén bao phim, sản xuất bởi Công ty TNHH Liên Doanh Stellapharm. Hiện thuốc được phân phối dạng đóng gói hộp 1 viên với số đăng ký VD-25032-16.

Trong mỗi viên thuốc Albendazol Stella 400mg có chúa 400mg Albendazol cùng một số các tá dược khác vừa đủ 1 viên.

Thuốc Albendazol Stella 400mg được chỉ định sử dụng trong điều trị nhiễm giun đũa, giun móc, giun tóc, giun lươn, giun kim và nhiễm sán bò, sán lơn, sán hạt dưa, sán lá gan.

Thuốc sử dụng đường uống, có thể nhai viên thuốc và uống cùng với nước khi sử dụng. Thuốc có thể sử dụng cùng thức ăn hoặc không.

Tham khảo về giá bán và mua sản phẩm tại đây.

Detoxic

Thuốc trị sán chó ở người Detoxic có thành phần chính là các chiết xuất từ thảo dược thiên nhiên, có công dụng hiệu quả trong tiêu diệt các loại kí sinh trùng và vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh đường tiêu hóa, bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn đường hô hấp hay giun sán. Đây là một loại thuốc được sản xuất bởi công ty Hendel LLC của Nga, hiện được phân phối trên thị trường với quy cách hộp 1 lọ 20 viên nang.

Thành phần trong mỗi viên Detoxic gồm có đinh hương, chiết xuất cây Centaury, chiết xuất cây Redroor và các loại hoa thảo mộc có nguồn gốc từ Ba Lan. Với sự kết hợp của nhiều thành phần thảo dược, Detoxic đem lại nhiều công dụng bao gồm:

• Giúp loại trừ các loại kí sinh trùng trong cơ thể
• Làm giảm triệu chứng đau nhức xương khớp
• Hỗ trợ quá trình đào thải độc tố, giúp cầm máu, cải thiện chức năng hệ tiêu hóa
• An thần
• Cải thiện chức năng gan và thận
• Hỗ trợ giảm đờm, giảm cân, kiểm soát cân nặng.

Khuyến cáo sử dụng 1 viên Detoxic/ lần x 2 lần mỗi ngày. Sử dụng liệu trình 3 hộp đối với người lớn và 2 hộp đối với trẻ em dưới 18 tuổi. Nên sử dụng thuốc sau khi ăn sáng và sau khi ăn tối khoảng 30 phút để đạt được hiệu quả tối ưu.

Tham khảo về giá bán và mua sản phẩm tại đây.

Zentel 200mg

Thuốc điều trị bệnh sán chó ở người Zentel 200mg thuộc nhóm thuốc không kê đơn, có công dụng điều trị bệnh giun sán như giun đũa, giun móc, giun tóc, giun kim, sán lá gan, ấu trùng… Thuốc được bào chế dạng viên nén bao phim, đóng gói hộp 1 vỉ x 2 viên, được sản xuất bởi công ty Glaxo Wellcome Production của Pháp.

Mỗi viên Zentel 200mg chứa 200mg Albendazol cùng các tá dược khác vừa đủ.

Thuốc thường được sử dụng trong điều trị nhiễm Giardia, nhiễm giun kí sinh, sán thần kinh, bệnh Hydatid, trị sán tró. Ngoài ra, thuốc cũng có thể được dùng để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm giun sán.

Tham khảo về giá bán và mua sản phẩm tại đây.

Fubenzon

Thuốc trị giun đũa chó Fubenzon thuộc nhóm thuốc kê đơn, có chứa thành phần chính mebendazole 500mg mỗi viên. Thuốc dạng viên nén nhai, đóng hộp 1 vỉ 1 viên, được nghiên cứu và sản xuất bởi Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang – DHG Pharma. Thuốc đã được kiểm định và được bộ Y tế cấp phép lưu hành trên thị trường với số đăng ký VD-18914-13.

Thuốc Fubenzon thường được sử dụng trong điều trị một hoặc nhiều loại ký sinh trùng trong cơ thể như giun móc, giun tóc, giun lươn, giun mỏ hay giun đũa. Thuốc có thể dùng cả cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi với liều 1 viên duy nhất. Nên lặp lại điều trị sau 4-6 tháng. Thuốc nên được uống vào buổi sáng khi chưa ăn để đạt được hiệu quả tối ưu.

Tham khảo về giá bán và mua sản phẩm tại đây.

Một số câu hỏi khác

Uống thuốc trị sán chó bao lâu thì khỏi?

Thời gian điều trị sán chó tùy thuộc vào tình trạng bệnh và khả năng đáp ứng thuốc của mỗi bệnh nhân, thường kéo dài từ 1 đến 3 đợt điều trị, mỗi đợt kéo dài từ 15 đến 21 ngày.

Uống thuốc trị sán chó vẫn bị ngứa phải làm sao?

Sau khi sử dụng thuốc trị sán chó hết liệu trình mà bệnh nhân vẫn gặp tình trạng ngứa, nên ngưng sử dụng thuốc và thăm khám lại bác sĩ để được chẩn đoán kịp thời. Nếu là tình trạng ngứa ngoài da thông thường, bệnh nhân có thể dùng thuốc trị ngứa. Các thuốc trị sán chó không nên sử dụng lâu dài do có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Uống thuốc trị sán chó có bị tác dụng phụ không?

Trong quá trình điều trị với thuốc, bệnh nhân có thể gặp một số các tác dụng phụ, tuy nhiên thường nhẹ và có khả năng hồi phục sau khi kết thúc liệu trình.

Tài liệu tham khảo

Despommier D. Toxocariasis: clinical aspects, epidemiology, medical ecology, and molecular aspects. Clin Microbiol Rev, ngày truy cập 18/05/2024