Bài viết BÁT BẢO KHÔN THUẬN ĐƠN – Bổ khí dưỡng huyết, giải uất, điều kinh.
Tham khảo sách Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu, Phần 4 – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Quyển 5 sách “Tập nghiệm lương phương” của Niên Huy Nghiêu nhà Thanh.
THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC
Ích mẫu thảo
Quất hồng Hương phụ (chích giấm, tẩm giấm sao) Bạch thược (sao rượu) Phục linh Tử tô diệp Bạch truật (sao cám) Mộc hương (nướng) A giao châu (sao phồng) Sinh địa hoàng Ô dược (sao) |
15 lạng
2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân 1 lạng 1 lạng 2 đồng cân 5 phân 1 lạng 2 đồng cân 5 phân 1 lạng 2 đồng cân 5 phân 1 lạng 2 đồng cân 5 phân 1 lạng 2 đồng cân 5 phân 1 lạng 2 đồng cân 5 phân 1 lạng 2 đồng cân 5 phân 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng 5 đồng cân |
21 vị nói trên có trọng lượng chung là 54 lạng 7 đồng cân 5 phân.
=> Đọc thêm: TIỂU NHI KIỆN TỲ HOÀN – Bài thuốc hòa vị hóa trệ, lý khí kiện tỳ.
CÁCH CHẾ
Dạng viên mật
Tán bột: Trước hết tán Hổ phách thành bột mịn, qua rây. Còn lại 20 vị trong đó có ích mẫu thảo. Trừ Thục địa hoàng, Ngưu tất ra, các vị còn lại đều tán thành bột thô, giã nát Thục địa hoàng và Ngưu tất ra, trộn lẫn với bột thuốc thô phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp rồi cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều qua rây.
Trộn đều: Lấy 53 lạng 5 đồng cân thuốc bột trong đó có cả bột ích mẫu thảo, 1 lạng 2 đồng cân 5 phân bột Hổ phách, cùng trộn đều với nhau tiếp tục tán, qua rây.
Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc bột, dùng chừng 25 lạng 6 đồng cân mật canh) trộn đều với thuốc bột nói trên, nhận thành nắm thuốc to, mềm dẻo, chia cục, vê thỏi, làm viên, sấy khô.
Bọc lót làm áo: Mỗi viên nặng 3 đồng cân (trong đó lượng thuốc có chừng 1 đồng cân 1 phân 6 ly).
Đóng gói: Gói bằng giấy bóng đựng vào lọ nút kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong phòng kín nơi khô ráo râm mát.
CÔNG NĂNG
Bổ khí dưỡng huyết, giải (thư) uất, điều kinh.
CHỦ TRỊ
Kinh huyết (kinh nguyệt) không đều, đau bụng ra khí hư (đới hạ), tinh thần mệt mỏi rã rời, ăn uống giảm sút.
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống từ 1 đến 2 lần, uống với nước đun sôi còn ấm.
KIÊNG KỴ
Phụ nữ có thai cấm dùng.
GHI CHÚ
Sách “Tập nghiệm lương phương” gọi là Khôn thuận đơn. Bài thuốc này ở Tế Nam dùng Đảng sâm không dùng Nhân sâm. Liều lượng trong bài thuốc ở Thẩm Dương, Phủ Thuận, Cáp Nhĩ Tân, Hộ Hoà Hạo thì không giống liều lượng của bài thuốc này.
=> Tham khảo: BẠCH ĐỚI HOÀN – Ôn kinh tán hàn, thông lợi thấp tà, khỏi trệ.