Bài viết ĐỊNH KHÔN SƠN – Bổ khí dưỡng huyết, thư (giải) uất điều kinh.
Tham khảo sách Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu, Phần 4 – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Bài Tục tự giáng sinh đơn gia giảm, quyển 9 sách “Hiệu chú phục nhân lương phương” của Trần Trị Minh nhà Tống, Tiền Ất nhà Minh.
THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC
Đương quy
Tạng hổng hoa A giao châu (a giao thái nhỏ sao phồng tròn như viên bi hạt ngọc) Hương phụ (chích giấm) Diên hồ sách (chích giấm) Phục linh Đỗ trọng (sao) Thục địa hoàng Ứ truật Tam thất . Ích mẫu thảọ Sung uý tử Lộc giác sương Ngũ linh chi (chích giấm) Can khương (sao cháy) Hoàng cầm (sao rượu) Nhục quế |
12 lạng
5 lạng 3 lạng 3 lạng 2 lạng 5 đồng cân 1 đồng cân 5 phân 3 lạng 3 lạng 2 lạng 5 đồng cân 5 đồng cân 5 đồng cân 4 đồng cân 4 đồng cân 3 đồng cân 4 lạng 3 lạng 2 lạng 5 đồng cân 5 đồng cân 5 đồng cân 5 đồng cân 5 đồng cân 5 đồng cân 4 đồng cân 3 đồng cân 2 đồng cân 2 đồng cân 2 đồng cân 3 đồng cân |
29 vị thuốc nói trên có trọng lượng chung là 49 lạng 8 đồng cân 5 phân.
=> Đọc thêm: AN KHÔN TÁN DỤC HOÀN – Tư âm ích khí, dưỡng huyết điều kinh.
CÁCH CHẾ
Dạng viên mật
Cho vào nồi chưng hấp: Cho 14 vị thuốc từ Đương quy đến Xuyên ngưu lất, thái vụn ra, cho vào trong nồi đồng, đổ 48 lạng Hoàng tửu vào nồi đậy kín lại, đặt nồi vào trong chiếc nồi (chảo) khác, đun cách thủy (chừng 48 – 56 giờ) đến khi Hoàng tửu khô hết thì lấy ra.
Tán bột và trộn đều: Lấy 15 vị thuốc từ Thục địa hoàng đến Tế tân, tán thành bột thô, lấy 1 phần bột thô giã nát với Thục địa hoàng, tất cả cùng dải ra ở trong chiếc máng hoặc khay đồng, rồi đổ thuốc đã chưng hấp ở trong nổi vào máng hoặc khay đồng, cùng trộn đều với bột thô, đem phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp, rồi tán thành bột nhỏ, trộn đều, qua rây.
Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc bột, dùng chừng 23 lạng mật canh) cùng trộn đều với thuốc bột nói trên, thành nắm thuốc mềm dẻo, chia từng cục, vê thỏi, làm viên.
Bọc lót bên ngoài: Sau khi thuốc viên đã để nguội, cứ 16 lạng thuốc viên cho riêng 3 đồng cân bột Chu sa làm áo bọc lót bên ngoài.
Quy cách: Mỗi viên thuốc nặng 4 đồng cân (trong đó có chừng 1 đồng cân 7 phân thuốc bột).
Đóng gói: Đựng vào quả sáp bịt kín, đựng vào hộp gói kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
CÔNG NĂNG
Bổ khí dưỡng huyết, thư (giải) uất điều kinh.
CHỦ TRỊ
Khí hư huyết hao tổn, kinh nguyệt không đều, đau bụng khi hành kinh, lạnh dạ con, băng huyết, rong huyết không cầm, ra chất nhầy màu đỏ màu trắng (xích bạch đới hạ)
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước sôi để ấm.
CẤM KỴ
Kiêng tức giận lo nghĩ, phụ nữ có thai cấm dừng.
=> Tham khảo: ĐẠI HOÀNG GIÁ TRÙNG HOÀN – Thông kinh hoạt huyết, đạo trệ tiêu ứ.