Bài viết CỤC PHƯƠNG NGƯU HOÀNG THANH TÂM HOÀN – Trừ phong tà, bổ hư nhược.
Trích Phần 1 Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Quyển 1 sách “Thái bình huệ dân hòa tễ cục phương” nhà Tống.
THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC
Đương quy | 22 lạng 5 đồng cân |
Xuyên khung | 19 lạng 5 đồng cân |
Cam (hảo | 75 lạng |
Sơn dược | 105 lạng |
Hạnh nhân (sao) | 18 lạng 7 đồng cân 5 phân |
Đại táo (bỏ hột) | 45 lạng |
Bạch truật (sao cám) | 37 lạng 5 đồng cân |
Phục linh | 24 lạng |
Cát cánh | 19 lạng 5 đồng cân |
Phòng phong | 22 lạng 5 đồng cân |
Sài hổ | 19 lạng 5 đồng cân |
A giao | 25 lạng 5 đồng cân |
Can khương | 11 lạng 2 đồng cân 5 phân |
Bạch thược | 37 lạng 5 đồng cần |
Lục thần khúc (sao) | 37 lạng 5 đồng cân |
Nhục quế | 27 lạng |
Mạch môn dông | 22 lạng 5 đồng cân |
Bạch liêm | 11 lạng 2 đồng cân 5 phân |
Bó hoàng (sao) | 3 lạng 7 đồng cân 5 phân |
Hoàng cầm | 22 lạng 5 đồng cân |
Đại đâu hoàng quyển (giá đậu nành) | 27 lạng 2 đồng cân 5 phân |
Ngưu hoàng | 12 lạng 8 đồng cân 3 phần |
Xạ hương | 3 lạng 2 đồng cân 1 phân |
Băng phiến | 8 lạng linh 2 phân |
Tê giác (chích giấm) | 7 lạng 1 |
Linh dương giác | 14 lạng 1 đồng cân 7 phân |
Chu sa | 34 lạng 7 đồng cân 5 phân |
Minh hùng hoàng | 12 lạng |
Nhân sâm | 37 lạng 5 đồng cân |
29 vị thuốc nói trên có trọng lượng chung là 764 lạng 3 đồng cân 4 phân.
=> Tham khảo: CỔ AM TÂM THẬN HOÀN – Bổ dưỡng tâm thận, ích khí cô tinh.
CÁCH CHẾ
Tán bột: Những vị thuốc nói trên trừ Hạnh nhân, Đại táo, Mạch môn đông, Ngưu hoàng, Bàng phiến, Xạ hương, Linh dương giác, Tê giác, Chu sa, Mình hùng hoàng ra, còn lại 19 vị trong đó có Đương quy cùng tán thành bột nhỏ, qua rây lấy 1 phần thuốc bột cùng giã nát với Đại hoàng, Mạch môn đông, cho phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp, tán thành bột nhỏ, rồi trộn đều với thuốc bột nói trên, qua rây. Lấy Hạnh nhân tán nhỏ, tiếp tục trộn vào với thuốc trong đó có Đương quy, trộn đều qua rây. Lấy Linh dương giác, Tê giác lần lượt giã và tán nhỏ qua rây. Minh hùng hoàng tán thành bột nhỏ qua rây, Chu sa tán thành bột cực mịn, Xạ hương, Ngưu hoàng, Băng phiến lần lượt tán thành bột nhỏ qua rây.
Trộn đều pha màu: Lấy 34 lạng 7 đồng cân 5 phân bột mịn Chu sa, cho vào trong bát (cối) nghiền thuốc, lần lượt cho 12 lạng bột Mình hùng hoàng, 24 lạng linh 6 phân bột Xạ hương, Ngưu hoàng, Băng phiến, 14 lạng 1 đồng cân 7 phân bột Linh dương giác, 7 lạng 1 đồng cần 1 phân bột Tê giác, 672 lạng 2 đồng cân 5 phân bột của các vị còn lại trong đó có Đương quy, dùng cách pha màu tiếp tục phối hợp tán nhỏ trộn đều, qua rầy.
Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc bột, dùng chừng 17 lạng 9 đồng cân mật canh) trộn đều với thuốc bột nói trên, thành nắm thuốc mềm dẻo, chia từng cục, vê thỏi, làm viên.
Quy cách: Mỗi viên thuốc nặng 1 đồng cân (trong đó có chừng 4 phân 7 ly thuốc).
Đóng gói: Gói giấy bóng, bỏ vào lọ đậy kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
CÔNG NĂNG
Trừ phong tà, bổ hư nhược.
CHỦ TRỊ
Tâm khí bất túc, thần chí không yên, sợ hãi nói lảm nhảm, nói lung tung, hư phiền ít ngủ.
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước sôi để ấm.
CẤM KỴ
Người bị bệnh ôn nhiệt phát cuồng, nôn nóng, nói lảm nhảm, thì kiêng dùng.
=> Đọc thêm: Ngũ Linh Tán và Trư Linh Tán – lợi thủy, ôn dương hóa khí, dưỡng âm.