Bài viết ĐƯƠNG QUY LONG HỘI HOÀN – Tả hỏa thông đại, tiểu tiện.
Trích Phần 1 Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Quyển 57 sách “Cảnh Nhạc toàn thư” của Trương Giới Tân nhà Minh.
THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC
| Long đởm | 1 lạng |
| Đương quy (sao) | 1 lạng |
| Chi tử (sao) | 1 lạng |
| Hoàng liên (sao) | 1 lạng |
| Hoàng cầm (sao) | 1 lạng |
| Đại hoàng (sao) | 5 đồng cân |
| Mộc hương | 2 đồng cân 5 phân |
| Lô hội | 5 đồng cân |
| Xạ hương | 5 phân |
| Hoàng Bá (sao) | 1 lạng |
| Thanh đại | 5 đồng cân |
| 11 vị thuốc nói trên có trọng lượng chung là 7 lạng 8 đồng cân | |
=> Đọc thêm: HÀ SA ĐẠI TẠO HOÀN – Tư bổ khí huyết.
CÁCH CHẾ
Dạng viên mật
Tán bột: Những vị thuốc nói trên trừ Xạ hương ra (ở Bắc Kinh, Thừa Đức Đại người ta giữ Thanh đại để lại làm áo bọc lót bên ngoài), cho 10 vị thuốc còn lại trong đó có Long đởm tán thành bột nhỏ, trộn đều, qua rây.
Trộn đều: Cho Xạ hương vào trong bát nghiền thuốc, cho 1 lượng thuốc bột vừa phải vào cùng tán nhỏ, sau đó tiếp tục cho thuốc bột vào cùng nghiền (tán) thành bột nhò, trộn đều, qua rây.
Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc bột, dùng chừng 16 lạng mật canh) trộn đều với thuốc bột nối trên thành nắm thuốc mềm dẻo, chia từng cục, vê thỏi, làm viên.
Quy cách: Mỏi viên thuốc nặng 3 đồng cân (trong đó có chừng 1 đồng cân 5 phân thuốc bột).
Đóng gói: Gói giấy bóng bỏ vào lọ đây kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
Dạng viên nước
Tán bột: Những vị thuốc nói trên trừ Xạ hương ra, lấy 10 vị trong đó có Long đởm tán thành bột nhỏ, trộn đều qua rây.
Trộn đều: Cho Xạ hương vào trong bát (cối) nghiền, cho một lượng vừa phải một lượng thuốc bột của nhóm Long đởm thảo vào cùng tán nhỏ với Xạ hương, sau đó tiếp tục cho hết vào cùng tán nhỏ, trộn đều qua rây.
Làm viên: Lấy thuốc bột nói trên, dùng nước lã đun sôi để nguội phun rẩy làm viên nhỏ, phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp.
Làm áo bọc lót bên ngoài: Sau khi thuốc viên đã khô rồi, lấy bột Thanh đại trong bài thuốc, hoặc bột Thanh đại cho thêm một ít bột Hoạt thạch vào làm áo bọc lót bên ngoài.
Quy cách: Viên thuốc tròn bóng đều, đồng màu, mỗi lạng chừng 500 viên, mỗi túi đựng 6 đồng cân.
Đóng gói: Đựng vào túi giấy hoặc lọ, cho vào hộp dán kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
Dạng viên hồ
Tán bột: Những vị thuốc nói trên trừ Xạ hương ra, còn lại 10 vị trong đó có Long đởm thảo, cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều, qua rây.
Trộn đều: Cho Xạ hương vào trong bát (cối) nghiền, cho vừa đủ thuốc bột của nhóm Long đởm thảo vào tán nhỏ, sau đó cho cả thuốc bột vào cùng tán lẫn với nhau, trộn đều, qua rây.
Chế hồ: Lấy riêng một lượng vừa phải bột Thần khúc, cho đủ nước vào nấu thành hồ đặc.
Làm viên: Cho hồ vào trộn đều với thuốc bột nói trên, thành nắm thuốc mềm dẻo, vê thành thỏi nhỏ, viên thành viên nhỏ, phơi khô trong râm.
Quy cách: Viên thuốc tròn bóng đều, đồng màu, mỗi lạng thuốc có chừng 500 viên, mỗi túi nặng 6 đồng cân.
Đóng gói: Đựng vào túi giấy bóng, cho vào hộp dán kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
CÔNG NĂNG
Tả hoả thông đại, tiểu tiện.
CHỦ TRỊ
Can, đởm hoả vượng, thần chí không yên, hồi hộp, co giật, hoa mắt chóng mặt, tai ù tai điếc, cổ họng không thông lợi, đại tiên bí kết táo bón, tiểu tiện xẻn nhắt.
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Dạng viên mật
Mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước sôi để ấm.
Dạng viên nước
Mỗi lần uống 2 đồng cân, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước đun sôi để ấm.
Dạng viên hồ
Mỗi lần uống 2 đồng cân, ngày uống 2 lần, uống với nước đun sôi để ấm.
CẤM KỴ
Phụ nữ có thai cấm uống.
=> Tham khảo: Tang Cúc Ẩm – giải biểu sơ phong thanh nhiệt, tuyên phế chỉ khái.
