Ô KÊ BẠCH PHƯỢNG HOÀN – Ích khí dưỡng huyết, điều kinh, chỉ đới

Bài viết Ô KÊ BẠCH PHƯỢNG HOÀN – Ích khí dưỡng huyết, điều kinh, chỉ đới.

Tham khảo sách Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu, Phần 4 – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.

Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.

LAI LỊCH BÀI THUỐC

Quyển 7 sách “Thọ thế bảo nguyên” của Cung Văn Lâm nhà Minh, bài thuốc có tên là Ô kê hoàn gia giảm.

THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC

Ô kê (gà đen làm sạch)(1) Nhân sâm Lộc giác giao (cao sừng hươu) Hoàng kỳ Bạch thược Đương quy Mẫu lệ (nung) Miết giáp (chích giấm) Hương phụ (chích giấm) Cam thảo Tang phiêu tiêu Thục đia hoàng Thiên môn đông Lộc giác sương(bã sừng hươu đã nấu cao) Địa hoàng (sinh địa hoàng) Ngân sài hồ Khiến thực (sao cám) Xuyên khung Sơn dược Đan sâm

64 lạng 12 lạng 8 đồng cân 12 lạng 8 đồng cân 3 lạng 3 đồng cân 12 lạng 8 đồng cân 14 lạng 4 đồng cân 4 lạng 8 đồng cân 6 lạng 4 đồng cân 12 lạng 8 đồng cân 3 lạng 2 đồng cân 4 lạng 8 đồng cân 25 lạng 6 đồng cân 6 lạng 4 đồng cân 4 lạng 8 đồng cân 25 lạng 6 đồng cân 2 lạng 6 đồng cân 6 lạng 4 đồng cân 6 lạng 4 đồng cân 12 lạng 8 đồng cân 12 lạng 8 đồng cân

20 vị thuốc nói trên có trọng lượng chung là 287 lạng 4 đồng cân.

[1] Ô cốt kê là xương gà đen, nhưng trong sách có nêu một số nhận biết như sau: Có loại gà lông trắng xương đen, có loại lông đen xương đen, có loại lông đốm hoa mơ xương đen, có loại cả xương và thịt đều đen, có loại thịt trắng xương đen. Nhưng phải xem các loại gà có lưỡi đen thì xương thịt nó mới đều đen, dùng làm thuốc rất hay. Xem “Trung dược đại từ điển” quyển thượng trang 470.

=> Đọc thêm: NHÂN SÂM LỘC NHUNG HOÀN – Tư thận ích khí, bổ huyết sinh tinh.

CÁCH CHẾ

Dạng viên mật

Cho vào nồi (ang) hấp: Trước hết giết gà đen, vặt bỏ lông, nội tạng (lòng ruột) và móng nhọn 2 cựa chân gà đi, rửa sạch, xé ra chừng mấy mảnh. Lấy 12 vị thuốc trong bài này kể từ vị Nhân sâm đến .Thiên môn đông, trước hết đặt Miết giáp, Mẫu lệ ở đáy nồi rồi cho một nửa số thuốc trong 12 vị này trong đó có Nhân sâm để lên trên, rồi đặt gà đen vào, sau đó cho hết nửa só thuốc trong 12 vị còn lại lên trên con gà. Lấy riêng hoàng tửu (rượu trắng cũng được) 135 lạng đổ vào nổi thuốc, đậy kín lại, đặt nồi thuốc vào trong một nồi khác để đun cách thuỷ (đun chừng 48 đến 56 giờ đổng hồ), đun đến khi cạn rượu là được.

Tán bột và trộn đều: Lấy 7 vị thuốc: Lộc giác sương, Ngân sài hồ, Khiếm thực, Xuyên khung, Sơn dược, Đan sâm, Địa hoàng cùng tán thành bột thô, rải vào trong chiếc máng (khay) đồng, lấy các vị thuốc trong nồi hấp ra, bỏ vào máng đồng, trộn đều với thuốc bột thô, đem phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp, rồi cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều, qua rây.

Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc dùng chừng 12 lạng 8 đồng cân mật canh) trộn đều với thuốc bột nói trên, nhào thành nắm thuốc mềm dẻo, chia cục, vê thỏi, làm viên.

Đóng gói: Gói kín bằng giấy bóng, đóng vào hộp kín.

Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.

CÔNG NĂNG

Ích khí dưỡng huyết, điều kinh, chỉ đới (chữa ra khí hư).

CHỦ TRỊ

Phụ nữ gầy yếu, kinh nguyệt không đều, băng huyết, rong huyết, ra khí hư, lưng, chân đau ê ẩm.

CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG

Mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước sôi để ấm.

GHI CHÚ

Bài thuốc này của Bắc Kinh dùng 32 lạng Ô kê.

=> Tham khảo: CHỈ HỒNG TRÀNG TỊCH HOÀN – Thanh nhiệt, lương huyết, chỉ huyết.