Bài viết NHỊ TRẦN HOÀN – Trừ đàm hóa thấp, hòa vị điều khí.
Trích Phần 1 Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Quyển 4 sách “Thái bình huệ dân hòa tễ cục phương” thời nhà Tống.
THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC
Bán hạ chế gừng: 5 lạng.
Quất bì (Quất hồng bì – Trần bì): 5 lạng.
Phục linh: 3 lạng.
Cam thảo: 1 lạng 5 đồng cân.
Bốn vị trên đây có trọng lượng chung là 14 lạng 5 đồng cân.
=> Đọc thêm: NHỊ DIỆU HOÀN – Thanh nhiệt, táo thấp.
CÁCH CHẾ
Dạng viên mật
Giã nát và trộn lẫn với nhau: Các vị thuốc nói trên cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều và qua rây.
Làm viên: Lấy mật đã canh lên (cứ 1 lạng 6 đồng cân thuốc bột thì dùng độ 1 lạng 2 đồng cân 8 phân mật đã canh) trộn đều với thuốc bột nói trên, thành một nắm thuốc tròn mềm dẻo, chia ra từng cục, lăn thành từng thỏi dài rồi vê viên, sấy khô.
Quy cách: Mỗi viên nặng 2 đồng cân (trong đó có chừng 1 đồng cần 6 phân thuốc bột)
Đóng gói: Đựng vào lọ kín, gắn xi, tránh ẩm.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo, râm mát.
Dạng viên nước thuốc
Tán bột và trộn đều: Các vị thuốc nói trên cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều và qua rây.
Làm viên: Lấy riêng 1 lạng Sinh khương nấu lấy nước bỏ bã đi (có địa phương dùng nước của Đại táo – Táo quả) rẩy nước gừng hoặc quét nhẹ nước với thuốc bột nói trên để làm thành viên nhỏ, rồi phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp.
Quy cách: Mỗi viên thuốc tròn bóng, đều nhau, đồng màu, mỗi lạng có chừng 500 viên, mỗi túi nặng 6 đồng cân.
Đóng gói: Đựng vào túi giấy hoặc lọ thủy tinh, cho vào hộp dán kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo, râm mát.
CÔNG NĂNG
Trừ đàm hoá thấp, hòa vị điều khí.
CHỦ TRỊ
Đàm ẩm, ho, bụng đầy trướng, lợm giọng, nôn ẹo, hoa mắt chóng mặt, hồi hộp bồn chồn.
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Dạng viên mật
Mỗi lần uống 2 viên, mỗi ngày uống từ 1 đến 2 lần, uống với nước đun sôi âm ấm hoặc với nước gừng, táo làm thang.
Dạng viên nước thuốc
Mỗi lần uống 2 đến 3 đồng cân, mỗi ngày uống từ 1 đến 2 lần, uống với nước sôi để ấm, hoặc nước gừng, táo làm thang.
GHI CHÚ THÊM
Sách “Thái bình huệ dân hòa tễ cục phương” gọi là Nhị trần thang.
=> Xem thêm: KIỆN TỲ HOÀN – Khai vị kiện tỳ (kiện tỳ ăn ngon cơm).