Ung thư vú là căn bệnh ung thư hay gặp nhất ở nữ giới và gây tử vong nhiều nhất nếu không phát hiện kịp thời. Vì thế, việc phát hiện và điều trị sớm là điều rất cần thiết. Do đó, mỗi người phải có hiểu biết và có kiến thức về ung thư vú qua bài viết dưới đây của Nhà thuốc Ngọc Anh.
1, Ung thư vú là gì?
Ung thư vú được hiểu là một dạng u ác tính ở vú. Khi phát hiện một khối u thì có khả năng đó là u ác tính (ung thư) hoặc u lành tính (không bị ung thư). Phần lớn nguồn gốc của ung thư vú là bắt nguồn từ các ống dẫn sữa, số ít còn lại sẽ bắt nguồn ở các tiểu thùy hoặc ở túi sữa. Nếu như không phát hiện kịp thời và điều trị sớm ung thư vú thì sẽ bị di căn vào các bộ phận khác và vào xương. Từ đó, người bệnh sẽ đau đớn gấp bội.
Ung thư vú là bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới sau ung thư da. Nó chiếm 16% tổng số các bệnh ung thư ở phụ nữ. Tỷ lệ này cao gấp đôi so với ung thư đại trực tràng và ung thư cổ tử cung và khoảng ba lần so với ung thư phổi. Tỷ lệ tử vong cũng cao hơn 25% so với ung thư phổi ở phụ nữ.
Tỷ lệ mắc bệnh ung thư vú trên khắp thế giới
Trên khắp thế giới, tỷ lệ mắc bệnh ung thư này cho thấy tỷ lệ khác nhau. Tỷ lệ này thấp ở các nước kém phát triển và cao nhất ở các nước phát triển hơn. Ung thư vú liên quan đến tuổi tác với chỉ 5% trong tổng số các trường hợp ung thư vú xảy ra ở phụ nữ dưới 40 tuổi.
Ở 12 khu vực trên thế giới, tỷ lệ mắc bệnh chuẩn hóa độ tuổi hàng năm trên 100.000 phụ nữ như sau:
Đông Á – 18 trên 100.000 phụ nữ
Nam Trung Á – 22 trên 100.000 phụ nữ
Châu Phi cận Sahara – 22 trên 100.000 phụ nữ
Đông Nam Á – 26 trên 100.000 phụ nữ
Bắc Phi – 28 trên 100.000 phụ nữ
Tây Á – 28 trên 100.000 phụ nữ
Nam và Trung Mỹ – 42 trên 100.000 phụ nữ
Đông Âu – 49 trên 100.000 phụ nữ
Nam Âu – 56 trên 100.000 phụ nữ
Bắc Âu – 73 trên 100.000 phụ nữ
Châu Đại Dương – 74 trên 100.000 phụ nữ
Tây Âu – 78 trên 100.000 phụ nữ
Bắc Mỹ – 90 trên 100.000 phụ nữ
2, Dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư vú
2.1. Đau vùng ngực
Vùng ngực đau âm ỉ, theo quy luật không nhất định và không rõ ràng. Khi thấy dấu hiệu này thì cảnh báo bạn rằng có thể bạn mắc ung thư vú ác tính ở giai đoạn sớm. Nếu mà dấu hiệu này kéo dài, vùng ngực liên tục bị đau và nóng rát hoặc biểu hiện ngày 1 dữ dội thì bạn cần đi khám càng sớm càng tốt.
2.2. Thay đổi vùng da
Phần lớn người mắc ung thư vú thì màu da và tính chất da của vùng ngực sẽ bị thay đổi. Tại đó, da thường xuất hiện những nếp nhăn hoặc vết lõm giống như lúm đồng tiền. Vùng da lân cận thường xuất hiện mụn nước và có cảm giác ngứa lâu, không dứt điểm.
2.3. Sưng hoặc nổi hạch
Không phải mỗi các bệnh thông thường như nhiễm trùng, cảm cúm mới xuất hiện dấu hiệu sưng hạch bạch huyết, mà ung thư vú cũng có thể xuất hiện. Nếu như thấy vết sưng hoặc khối u đau ở dưới vùng da ngực trong 1 thời gian khác dài, mà bạn lại không biết được nguyên nhân xuất phát từ đầu thì có nguy cơ bạn mắc ung thư vú.
2.4. Đau lưng, vai hoặc gáy
Khi mắc bệnh ung thư vú thì người phụ nữ có thể bị đau vai, lưng hoặc gáy. Ở phía lưng trên hoặc vùng ở giữa 2 bả vai thì thường xuất hiện những cơn đau. Đau ở những chỗ này thường bị nhầm lẫn với các bệnh liên quan đến cột sống hoặc do giãn dây chằng.
3, Ký hiệu giai đoạn ung thư
Ung thư vú không như các căn bệnh ung thư khác. Nếu phát hiện ở giai đoạn đầu tiên thì bạn có thể hoàn toàn chữa khỏi và thống kê có tới 80% bệnh nhân được chữa khỏi.
3.1. Ung thư vú giai đoạn 0 (Giai đoạn đầu)
Trong giai đoạn đầu này thì bác sĩ sẽ phát hiện tế bào ung thư ở trong ống dẫn sữa. Đây được gọi là ung thư vú không xâm lấn hay còn gọi là ung thư biểu mô tuyến vú tại chỗ. Để ngăn chặn quá trình di căn sang các cơ quan khác thì bệnh nhân sẽ được điều trị ngay lập tức. Thông thường điều trị bằng cách cắt bỏ đi khối u đó và dùng phương pháp xạ trị
3.2. Ung thư vú giai đoạn sớm (Giai đoạn I và II)
Ung thư vú giai đoạn sớm là sẽ xuất hiện khối u ác tính, thường gặp ở trong mô vú và có thể hạch bạch huyết cũng bị xâm lấn nhưng các cơ quan khác thì chưa. Giai đoạn ung thư vú này có tiên lượng tốt hơn các giai đoạn về sau.
Ung thư vú giai đoạn sớm thì gồm giai đoạn I và giai đoạn II.
3.2.1. Ung thư vú giai đoạn I
Trong giai đoạn IA, kích thước khối u nhỏ từ 2cm và chưa gây ảnh hưởng tới các hạch bạch huyết.
Khi chuyển biến sang giai đoạn IB, tại vú và các hạch bạch huyết tại nách đều đã xuất hiện khối u.
Đây là 2 giai đoạn để phát hiện bệnh ung thư vú sớm. Để điều trị bệnh thì các bác sĩ sẽ áp dụng phẫu thuật và các liệu pháp khác.
3.2.2. Ung thư vú giai đoạn II
Ung thư vú giai đoạn II thì kích thước khối u to hơn, từ khoảng 2cm đến 5cm. Giai đoạn này khối u có thể chưa lây sang các hạch ở nách hoặc các hạch bạch huyết. Giai đoạn II được chia làm 2 giai đoạn là IIA và IIB.
Giai đoạn IIA: U nguyên phát sẽ chưa xuất hiện và có 1 – 4 hạch bạch huyết. Giai đoạn này có 2 loại kích thước khối u:
- Kích thước nhỏ hơn 2cm và có chưa tới 4 hạch bạch huyết.
- Kích thước từ 2cm đến 4cm, hạch bạch huyết và hạch ở dưới cánh tay chưa bị ảnh hưởng.
Giai đoạn IIB: Giai đoạn này cũng có 2 loại kích thước khối u:
- Kích thước từ 2cm đến 4cm, trong hạch bạch huyết đã tìm thấy các tế bào ung thư, có từ 1 – 3 hạch bạch huyết ở gần xương ức hoặc ở nách.
- Kích thước khối u lớn hơn 5cm và chưa lây sang các hạch bạch huyết.
Ở giai đoạn này thì bác sĩ sẽ kết hợp các phương pháp trị liệu như xạ trị, hóa trị, phẫu thuật, kích thích tố.
3.3. Ung thư vú giai đoạn III
Ở giai đoạn này thì khối u đã xâm lấn tới 4 – 9 hạch bạch huyết ở nách hoặc các hạch bạch huyết ở vú đã bị phù.
Phương pháp trị liệu ở giai đoạn III sẽ giống với giai đoạn II. Nếu phát hiện ra khối u nguyên phát lớn thì trước khi tiến hành phẫu thuật, bạn sẽ phải hóa trị làm nhỏ khối u.
3.4. Ung thư vú giai đoạn IV (Giai đoạn cuối)
Đây được coi là giai đoạn cuối cùng của bệnh ung thư vú. Giai đoạn này thì tế bào ung thư đã xâm lấn, lan rộng và đã di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể. Thông thường, ung thư vú sẽ di căn ở não, gan, phổi và xương.
Giai đoạn cuối thì bác sĩ sẽ điều trị toàn thân tích cực cho bệnh nhân và đây là liệu pháp thường hay sử dụng đối với bệnh nhân bị ung thư vú ở giai đoạn IV.
4, Nguyên nhân gây ra ung thư vú
Ung thư vú do rất nhiều nguyên nhân:
- Ung thư vú thông thường sẽ gặp ở những trường hợp như không cho con bú, hiếm muộn hoặc vô sinh.
- Do di truyền: Nếu như trong gia đình có người thân như mẹ, bà, hoặc chị em có mắc bệnh này thì bạn cần đi kiểm tra định kỳ. Bởi vì, ung thư vú có thể di truyền giữa các thành viên trong gia đình với nhau.
- Những bệnh nhân có tiền sử trước đây đã từng mắc những bệnh có liên quan đến vú như xơ nang tuyến vú, …
- Do việc có kinh nguyệt sớm hoặc mãn kinh muộn.
- Do lười vận động, béo phì, hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn thức ăn k giàu vitamin cũng có nguy cơ dẫn tới mắc bệnh ung thư vú.
- Môi trường sống ô nhiễm, độc hại cũng là điều kiện để phát sinh ung thư vú.
5, Những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư vú
Dưới đây là những đối tượng nằm trong nhóm nguy cơ mắc ung thư vú:
- Những người gặp vấn đề về sinh sản như hiếm muộn, vô sinh hoặc là trên 35 tuổi mới đẻ con đầu lòng.
- Những người có thành viên trong gia đình mắc bệnh ung thư vú.
- Những người thường xuyên tiếp xúc với các tia bức xạ hoặc các hóa chất độc hại.
- Những người từng có tiền sử mắc các bệnh như u nang tuyến vú, u xơ tuyến vú, ung thư tử cung, ung thư buồng trứng, …
6, Hình ảnh khối u ung thư vú trên lâm sàng
Thông thường trên lâm sàng, ung thư vú sẽ không biểu hiện ra rõ ràng. Dưới đây là một số biểu hiện mà người mắc bệnh có thể bỏ qua:
- Sưng hạch nách.
- Khối u nhỏ ở vú.
- Kích thước và hình dạng của tuyến vú bị thay đổi.
- Tiết dịch núm vú hoặc tại núm vú có những bất thường xảy ra.
7, Điều trị ung thư vú
Dưới đây là 3 phương pháp điều trị chính dành cho bệnh nhân mắc ung thư vú:
7.1. Phẫu thuật ung thư vú
Với những khối u có kích thước nhỏ, bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật bóc tách. Với ung thư vú đã bị lan rộng thì bác sĩ sẽ thực hiện đoạn nhũ. Đoạn nhũ là kỹ thuật phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú hoàn toàn gồm tuyến sữa, núm vú và phần da.
Bác sĩ phẫu thuật sẽ tiến hành đoạn nhũ tiết kiệm da. Mục đích giúp cho quá trình tái tạo tuyến nhũ sẽ thuận lợi hơn. Đồng thời, bác sĩ có thể nạo hạch sinh thiết để phân tích tế bào, từ đó có thể phát hiện được ung thư đã lan rộng sang hạch hay chưa.
Có trường hợp phụ nữ bị bệnh ung thư vú có thể chọn phương án cắt bỏ tuyến vú ở bên lành – đây gọi là đoạn nhũ dự phòng. Thường sẽ áp dụng đối với những người có tiền sử người trong gia đình mắc bệnh hoặc cơ thể mang gen đột biến liên quan tới ung thư vú.
7.2. Liệu pháp xạ trị
Liệu pháp xạ trị là phương pháp dùng các tia có năng lượng cao như proton và tia X để tiêu diệt tế bào ung thư. Sau khi người bệnh được đoạn nhũ thì bác sĩ sẽ chiếu xạ bên ngoài bằng các tia này để bảo đảm đã tiêu diệt toàn bộ tế bào ung thư.
7.3. Liệu pháp hóa trị
Liệu pháp hóa trị là phương pháp tiêu diệt tế bào ung thư bằng thuốc. Đối tượng thực hiện liệu pháp này là những người có tế bào ung thư có thể bị tái phát hoặc sẽ xâm lấn sang các bộ phận khác.
Thỉnh thoảng thì liệu pháp hóa trị cũng được thực hiện trước tiên với mục đích làm cho khối u bướu lớn được thu gọn lại. Việc này có tác dụng hỗ trợ loại bỏ khối u 1 cách dễ dàng hơn trong khi phẫu thuật.
Liệu pháp này thường sẽ được chỉ định khi các tế bào ung thư đã lan rộng, để giúp cho các triệu chứng kèm theo được kiểm soát tốt hơn.
8, Cách phòng tránh ung thư vú
Để phòng tránh mắc ung thư vú thì bạn cần đi kiểm tra sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc ung thư vú. Bởi vì thời kỳ “tiền lâm sàng” của bệnh ung thư vú có thể kéo dài trong khoảng từ 8 năm đến 10 năm. Từ đó cho thấy rằng để phát hiện kịp thời và đạt hiệu quả trong điều trị thì việc khám sàng lọc là rất cần thiết. Nếu như phát hiện bệnh đang trong giai đoạn 1 thì 80% sẽ được chữa khỏi, sang giai đoạn 2 chỉ còn 60% và 2 giai đoạn này sẽ bảo toàn được vú. Nếu như phát hiện bệnh đang trong giai đoạn 3 thì để chữa khỏi hẳn thì rất khó và tỷ lệ chữa khỏi là rất thấp. Còn nếu bệnh nhân đã bước sang giai đoạn 4 thì việc điều trị chỉ giúp bệnh nhân kéo dài sự sống và giảm cảm giác đau đớn.
Cần trau dồi những hiểu biết về bệnh ung thư vú để có thể phát hiện bệnh sớm nhờ vào các dấu hiệu liên quan tới ung thư vú.
Bạn cần thiết lập cho mình một lối sống lành mạnh:
- Cần phải ăn nhiều rau xanh và trái cây.
- Cần bổ sung thêm các đồ ăn giàu Phytoestrogenes.
- Ở trong thời kỳ mãn kinh thì cần phải cân nhắc việc dùng hormone để điều trị. Bởi vì việc lượng hormone estrogen tăng lên sẽ làm cho sự phân chia tế bào vú cũng tăng lên. Từ đó sự phát triển của các tế bào bất thường sẽ bị kích thích, gây ra ung thư vú.
- Lưu ý khi dùng các thuốc có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú như thuốc lợi tiểu hoặc thuốc trầm cảm.
Trên đây là toàn bộ những thông tin cần thiết và quan trọng mà Nhà thuốc Ngọc Anh gửi tới các bạn độc giả, để cho các bạn có thêm sự hiểu biết về căn bệnh ung thư vú.
Nguồn tham khảo
CDC, What Is Breast Cancer?, www.cdc.gov. Truy cập ngày 18/02.2023
Xem thêm: https://nhathuocngocanh.com/ung-thu-vom-hong/