TIỂU HOẠT LẠC ĐƠN – Khư phong hoạt lạc (trừ phong thông lợi kinh lạc, trừ thấp)

Bài viết TIỂU HOẠT LẠC ĐƠN – Khư phong hoạt lạc (trừ phong thông lợi kinh lạc, trừ thấp).

Tham khảo sách Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu, Phần 1 – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.

Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.

LAI LỊCH BÀI THUỐC

Quyển 1 sách “Thái bình huệ dân hòa tễ cục phương” nhà Tống.

THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC

Dạng viên mật

Xuyên ô (chế) 6 lạng.

Địa long nhục (chích) 6 lạng.

Thảo ô (chế) 6 lạng.

Nhũ hương (chích giấm) 2 lạng 2 đồng cân.

Đởm nam tinh (chích rượu) 6 lạng.

Một dược (sao giấm) 2 lạng 2 đồng cân.

6 vị nói trên có trọng lượng chung là 28 lạng 4 đồng cân.

Dạng viên hồ

Xuyên ô (chế) 4 lạng 2 đồng cân.

Địa long nhục (giun đất – chế) 4 lạng 2 đồng cân.

Thảo ô (chế) 4 lạng 2 đồng cân.

Nhũ hương (chích giấm) 1 lạng 5 đồng cân 4 phân.

Đởm nam tinh (chưng rượu) 4 lạng 2 đồng cân.

Một dược (chích giấm) 1 lạng 5 đồng cân 4 phân.

6 vị thuốc nói trên có trọng lượng chung là 20 lạng linh 6 đồng cân.

=> Đọc thêm: TÊ GIÁC ĐỊA HOÀNG HOÀN – Thanh nhiệt, lương huyết, chỉ huyết.

CÁCH CHẾ

Dạng viên mật

Tán bột và trộn đều: Những vị thuốc nói trên trừ Đởm nam tinh ra, còn lại 5 vị trong đó Xuyên ô tán thành bột nhỏ, trộn đều qua rây. Lấy một phần thuốc bột này cùng tán nhỏ hoặc giã nát Đởm nam tinh phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp, tán thành bột nhỏ, rồi trộn đều với thuốc bột còn lại, qua rây.

Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc dùng chừng 22 lạng 2 đồng cân mật canh) trộn đều với thuốc bột nói trên,thành nắm thuốc mềm dẻo, chia cục, vê thỏi, làm viên, sấy khô.

Quy cách: Mỗi viên nặng 1 đồng cân (trong đó có chừng 4 phân 2 ly thuốc bột)

Đóng gói: Dùng giấy bóng gói kín, hoặc đựng vào hộp giấy sáp bịt kín, đựng vào hộp kín.

Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.

Dạng viên hồ

Tán bột và trộn đều: Những vị thuốc nói trên trừ Đởm nam tinh ra, đem 5 vị trong đó có Xuyên ô cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều, qua rây. Lạt lấy một ít thuốc bột cùng giã nát hoặc tán nhỏ với Đởm nam tinh, đem phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp, đem tán thành bột nhỏ. Sau đó trộn với thuốc bột còn lại, cùng tán với nhau, trộn đều, qua rây.

Chế hồ: Lấy riêng một lượng bột mỳ vừa phải, cho đủ rượu vào, quấy thành hồ đặc.

Làm viên: Cho thuốc bột nói trên vào trộn đều với hồ, thành nắm thuốc mềm dẻo, vê thành thỏi nhỏ, viên thành thuốc viên nhỏ.

Làm áo bọc lót bên ngoài: Sau khi thuốc viên đã nguội, dùng Kim bạc rung lắc làm áo bên ngoài.

Quy cách: Viên thuốc tròn bóng đều, đồng màu, mỗi lạng thuốc có chừng 500 viên, mỗi túi nặng 1 đồng cân.

Đóng gói: Đựng vào túi giấy bóng, cho vào hộp dán kín.

Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.

CÔNG NĂNG

Khư phong hoạt lạc (trừ phong thông lợi kinh lạc, trừ thấp).

CHỦ TRỊ

Tê đau do phong, hàn, thấp, chân tay, mình mẩy đau đớn, tê dại co quắp.

CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG

Dạng viên mật

Mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống từ 1 đến 2 lần, uống với rượu (hoàng tửu) hoặc nước đun sôi để ấm.

Dạng viên hồ

Mỗi lần uống 5 phân, mỗi ngày uống 2 lần, uống với rượu hâm nóng hoặc nước đun sôi để ấm.

KIÊNG KỴ

Phụ nữ có thai cấm uống.

=> Tham khảo: LỘ TY KHÁI HOÀN – Thanh giải, tuyên thống phế nhiệt, chữa ho tiêu đờm.