Bài viết TÊ GIÁC ĐỊA HOÀNG HOÀN – Thanh nhiệt, lương huyết, chỉ huyết.
Tham khảo sách Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu, Phần 1 – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Bài Tê giác địa hoàng thang gia vị trong sách “Bị cấp thiên kim yếu phương’* của Tôn Tư Mạo nhà Đường.
THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC
Địa hoàng
Trắc bá diệp thán Hà diệp thán (lá sen sao thành than- sao cháy) Chi tử thán Tê giác Đại hoàng thán |
5 đồng cân
5 đồng cân 1 lạng 1 lạng 2 lạng 1 lạng 2 lạng 5 đồng cân 2 lạng |
9 vị thuốc nói trên có trọng lượng chung là 15 lạng linh 5 đồng cân. |
=> Tham khảo: TIẾU ÔN TRUNG HOÀN – Kiện tỳ lợi thấp, tiêu tích, thanh nhiệt.
CÁCH CHẾ
Dạng viên mật
Tán bột: Những vị thuốc nói trên, trừ Địa hoàng ra, lấy Tê giác giữa lấy bột, rồi tán thành bột nhỏ qua rây, những vị còn lại gồm 7 vị trong đó có bạch thược cùng tán thành bột nhỏ qua rây. Tiếp đó lấy 1 phần thuốc bột cùng giã nát với Địa hoàng, rồi đem phơi khô hoặc sấy khô với nhiệt độ thấp, rồi trộn đều với thuốc bột nói trên, qua rây.
Trộn đều: Lấy 5 đồng cân bột Tê giác, cho vào cối nghiền hoặc bát nghiên, cùng tán lẫn với toàn bộ số thuốc bột nói trên trong đó có Bạch thược, trộn đều qua rây.
Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc bột, dùng chừng 22 lạng mật canh) trộn đều với thuốc bột nói trên, thành nắm thuốc mềm dẻo, chia từng cục, vê thỏi, làm viên.
Quy cách: Mỗi viên thuốc nặng 2 đồng cân (trong đó có chừng 8 phân 4 ly thuốc bột).
Đóng gói: Dùng giấy bóng gói kín, đóng vào quả sáp dán kín, đựng vào hộp kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
CÔNG NĂNG
Thanh nhiệt, lương huyết, chỉ huyết.
CHỦ TRỊ
Tâm vị tích nhiệt, can hỏa vượng, ho, nôn ra máu, đại tiểu tiện ra máu, họng khô, khát nước, đại tiện táo bón.
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Mỗi lần uống từ 1 đến 2 viên, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước sỏi để ấm.
CẤM KỴ
Phụ nữ có thai cấm dùng.
=> Tham khảo: LỘC THAI HOÀN – Bổ khí dưỡng huyết, tăng thêm tinh và tủy.