Phân biệt men tiêu hóa và men vi sinh

Các chế phẩm hỗ trợ tiêu hóa hiện đang được bán trên thị trường được gọi chung bằng một từ là: men tiêu hóa, thực chất được chia thành hai loại là men tiêu hóa và men vi sinh, có công dụng, đối tượng sử dụng khác nhau. Vì vậy trước khi cho trẻ uống, cần phân biệt rõ hai loại men này và khi nào con cần dùng để phát huy tối đa hiệu quả và tránh hậu quả đáng tiếc. Để an toàn và hiệu quả khi dùng thuốc, cùng nhà thuốc ngọc anh tìm hiểu về cách phân biệt men tiêu hóa và men vi sinh trong bài viết dưới đây.

Men vi sinh là gì?

Men vi sinh, còn gọi là probiotic (một số loại probiotic phổ biến: khuẩn Bifidobacterium, khuẩn Lactobacillus) – là chế phẩm vi sinh chứa các loại vi khuẩn có lợi, được đưa vào ruột để bù đắp, lập lại sự cân bằng vi khuẩn đường ruột.

Một số sản phẩm men vi sinh bán tại nhà thuốc Ngọc Anh:

1. Bonlactor của Nhật Bản.
2. Biosubtyl của Đà Lạt.
3. Cốm vi sinh Virvic

Men vi sinh được chỉ định với các trường hợp loạn khuẩn ruột, biểu hiện ở chứng đi ngoài phân sống, tiêu chảy, khó tiêu, trướng bụng, rối loạn tiêu hóa. Việc bổ sung men vi sinh nhằm nâng cao sức đề kháng cho đường ruột, tăng cường chức năng tiêu hóa.

Đọc thêm bài viết về men vi sinh

Men tiêu hóa là gì?

Men tiêu hóa: Là các loại men (enzym) do chính các tuyến trong cơ thể tiết ra, có tác dụng để tiêu hóa và hấp thu thức ăn, ví dụ tuyến nước bọt bài tiết men ptyalin (còn gọi anpha-amylase) có tác dụng phân giải tinh bột đã nấu chín thành đường maltoza. Dạ dày bài tiết ra axit clohydric (HCl) và các men pepsin, lipase. Quan trọng nhất là các men được bài tiết từ tụy tạng. Dịch tụy chứa đầy đủ các men tiêu hóa chất bột, chất đạm, chất béo. Men tiêu hóa tinh bột của tụy cũng là anpha-amylase, có cấu trúc giống men ptyalin của nước bọt nhưng tác dụng mạnh hơn nhiều lần. Men tiêu hóa chất đạm của tụy bao gồm: trypsin, chymotrypsin, carboxypolypeptidase… Đó là những xúc tác sinh học cần thiết cho hầu hết các phản ứng chuyển hóa thức ăn xảy ra trong cơ thể.

Men tiêu hóa chỉ được bác sĩ kê đơn khi xác định trẻ thiếu men tiêu hóa, hoặc muốn tăng cường thêm khả năng tiêu hóa thức ăn ở trẻ kém hấp thu, biếng ăn. Trẻ mới ốm dậy, thể lực yếu, hệ tiêu hóa chưa tiết men đầy đủ cũng là đối tượng nên dùng để giúp cơ thể hồi phục nhanh.

Đọc thêm bài viết về men tiêu hóa

Phân biệt men vi sinh và men tiêu hóa

Hậu quả nhầm lẫn men vi sinh và men tiêu hóa

Việc nhầm lẫn giữa hai loại thuốc trên, hoặc có khi người sử dụng không biết mình đang dùng loại gì, chỉ biết gọi chung là men tiêu hóa, sẽ khiến cho tình trạng tiêu hóa không được cải thiện, thậm chí ngày càng tồi tệ hơn. Không ít trường hợp vì thấy mệt mỏi, biếng ăn, nhiều người đã tự ý mua men tiêu hóa uống. Việc dùng men trong một thời gian dài mà tình trạng chán ăn không được cải thiện, tình trạng rối loạn tiêu hóa càng nặng thêm.

Bản thân cơ thể con người đều có thể sản xuất đủ men tiêu hóa để tiêu hóa thức ăn. Nếu con uống men tiêu hóa dài ngày sẽ khiến cơ thể lười biếng không sản sinh ra men tiêu hóa, lâu dần sẽ giảm công suất và trở nên trì trệ. Cơ thể sẽ phải phụ thuộc suốt đời vào men tiêu hóa được uống vào.

Chỉ nên uống men tiêu hóa 7-10 ngày, nếu dùng kéo dài sẽ gây tác dụng ngược do lượng men tiêu hóa được cung cấp nhiều từ bên ngoài sẽ ức chế các tuyến tiết men tiêu hóa nội sinh trong cơ thể.

Bên cạnh đó, nếu dùng thuốc này như một thói quen, cơ thể thừa men thì tụy sẽ tự động ngừng tiết men tiêu hóa, dẫn đến suy tụy, thiểu năng tuyến tụy, cơ thể không được bảo vệ sẽ dễ nhiễm khuẩn.

Chỉ sử dụng men tiêu hóa khi các tuyến tiêu hóa bị tổn thương hay khi bị giảm bài tiết gây thiếu men tiêu hóa trong cơ thể như trong một số trường hợp: suy dinh dưỡng nặng, u xơ nang tuyến tụy, mới ốm dậy hoặc mới trải qua phẫu thuật…

Đặc biệt cần hạn chế tối đa cho trẻ dưới 6 tháng tuổi uống men tiêu hóa vì ở độ tuổi này hệ tiêu hóa của trẻ chưa ổn định, dễ gây ảnh hưởng đến đường tiêu hóa của trẻ về sau.

Men vi sinh và men tiêu hóa có dùng chung được không?

Men vi sinh và men tiêu hóa có sự hỗ trợ thiết thực trong việc điều trị bệnh tiêu hóa. Có thể sử dụng cả 2 loại men này cùng lúc nếu bệnh nhân thiếu hụt cả hai.

Việc sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng cũng sẽ có thể đem lại những nguy cơ bất lợi cho sức khỏe. Tốt nhất, các phụ huynh chỉ nên cho con sử dụng khi cần thiết hoặc được sự hướng dẫn của nhân viên y tế.

Tài liệu tham khảo

1. Johns Hopkins Medicine, Digestive Enzymes and Digestive Enzyme Supplements, truy cập lần cuối vào ngày 15/07/2022
2. Maas, R. M., Deng, Y., Dersjant-Li, Y., Petit, J., Verdegem, M. C., Schrama, J. W., & Kokou, F. (2021). Exogenous enzymes and probiotics alter digestion kinetics, volatile fatty acid content and microbial interactions in the gut of Nile tilapia. Scientific reports, 11(1), 1-16.
3. Ianiro, G., Pecere, S., Giorgio, V., Gasbarrini, A., & Cammarota, G. (2016). Digestive enzyme supplementation in gastrointestinal diseases. Current Drug Metabolism, 17(2), 187-193.
4. Wang, Y., & Gu, Q. (2010). Effect of probiotic on growth performance and digestive enzyme activity of Arbor Acres broilers. Research in veterinary science, 89(2), 163-167.
5. Zendeboodi, F., Khorshidian, N., Mortazavian, A. M., & da Cruz, A. G. (2020). Probiotic: conceptualization from a new approach. Current Opinion in Food Science, 32, 103-123.