Bài thuốc Đạo Xích Tán – Thanh tâm hoả lợi tiểu tiện

Nguồn: CLB Y Cổ truyền

Vùng tim ngực nóng bức rứt, miệng lưỡi lở loét hoặc tiểu sít, nước tiểu đỏ, lưỡi đỏ, mạch Sác dùng bài ĐẠO XÍCH TÁN.

Thành phần

Sinh địa 16-40g

Mộc thông 8-12g

Trúc diệp 8-12g

Cam thảo 8g.

Phương pháp chế

Tán bột, mỗi lần dùng 4-6g. Hoặc dùng làm thuốc thang sắc uống.

Tác dụng

Thanh tâm hoả lợi tiểu tiện.

Được sử dụng trong điều trị tâm hoả vượng, miệng lưỡi lở loét, tâm phiền khó ngủ, nước tiểu đỏ, tiểu ít, buốt.

Nguyên nhân gây bệnh: Tâm hoả bốc làm tổn thương Thận thủy, Tâm hoả đưn xuống tiểu trường làm mất chức năng đại tiện.

==>> Xem thêm: Linh Quế Truật Cam Thang – Kiện tỳ thấm thấp, ôn hoá đờm ẩm

Giải thích bài thuốc

Sinh địa thanh nhiệt lương huyết. Trúc diệp thanh tâm hoả. Mộc thông, Cam thảo thanh nhiệt thông lâm, vì vậy có tác dụng dẫn nhiệt đi xuống. Trên thường trị miệng lưỡi loét, dưới trị được tiểu ít, tiểu buốt, nước tiểu đỏ.

Nếu Tâm hoả vượng quá thêm Hoàng cầm, Liên kiều, Sơn chi, Kim ngân hoa.

Nếu tiểu ra máu, thêm Tiểu kế, Ngẫu tiết, Bồ hoàng, Hoạt thạch, Đương quy, Sơn chi.

Chế ra bài này mục đích chế Tâm hoả vượng, trước phải bổ Can Thận, dùng Sinh địa mát mà hay bổ thẳng xuống hạ tiêu, bồi bổ Thận thủy, Thận thủy đầy đủ thù Tâm hoả tự giáng (lấy thủy chế hoả). Lại sợ Can mộc vận hành mà sinh ra hoả (mộc sinh hoả) giúp cho tà khí, làm hại Thổ để hao tổn chính khí nên dùng Cam thảo tiêu làm tá, đi xuống làm hoà hoãn thế cấp bức của Can mộc. Lại dùng Mộc thông, thông trệ ở tiểu trường, thông Tâm hoả bế uất, như vậy dùng 1 trị được 2.

Bài Tả Tâm thang dùng Hoàng liên để trị thực tà, tà khí thực thì Mộc khí hữu dư, tả Can để thanh mẹ. ‘Đạo xích tán’ dùng Sinh địa để trị hư tà, trách tại thủy không đủ, làm mạnh thủy để chế hoả. Bài này nát mà bổ so với những bài đắng, hàn, công phạt thì khác xa nhau.

=> Xem thêm: Bài thuốc ÔN TỲ THANG – Ôn Tỳ dương, công hạ lãnh tích