Cửu lý hương

Tên khoa học

Murraya exotica (Cửu lý hương), họ Cam (Rutaceae).

Nguồn gốc

Lá và cành non mang lá khô của loài Murraya exotica (Cửu lý hương), họ Cam (Rutaceae).

Vùng sản xuất

Chủ yếu ở Quảng Đông, Quảng Tây, Phúc Kiến, Vân Nam.

Thu hái và chế biến

Thu hái quanh năm; loại bỏ các cành già trước khi phơi râm.

Tính vị và công năng

Vị cay, đắng; tính ôn; có độc. Hành khí chỉ thống, hoạt huyết tán ứ

Đặc điểm dược liệu

Cành non hình trụ, vỏ ngoài màu nâu xám, có nếp nhăn dọc. Cành nhiều lá, một số rơi ra. Cành non chất cứng, dai, không dễ gãy, mặt gãy không nhẵn. Mùi: thơm. Vị: đắng, cay, cảm giác tê đầu lưỡi.

Yêu cầu chất lượng

Theo kinh nghiệm dân gian, dược liệu thượng hạng có nhiều lá, màu xanh và mùi thơm nồng.

Các đặc điểm phân biệt chỉnh của Cửu lý hương và Thiên lý hương

Đặc điểm	Cửu lý hương (M. exotica)	Thiên lý hương (M. paniculata)
Phiến lá	Phiến lá hình trứng ngược hoặc hình thoi, từ phần rộng nhất ở trung tâm lá trở lên, chóp lá nhọn hoặc tù hoặc lõm	Phiến lá hình trứng hoặc bầu dục, phần rộng nhất nằm ở trung tâm lá trở xuống, chóp nhọn hoặc nhọn dần dần
Kích thước lá	Dài 3 cm, rộng 1,5 cm	Dài 2 – 8 cm

Ghi chú

Dược điển Trung Quốc cũng ghi lá và cành non mang lá phơi khô của loài M. paniculata (L.) Jack (Thiên lý hương) được dùng như Cửu lý hương.