Bài viết Chu Sa An Thần Hoàn – Trấn tâm an thần, thanh nhiệt dưỡng âm – Trích trong sách 60 phương tễ dùng nhiều bậc nhất trong Y học Cổ truyền
Tác giả: Bác sĩ Trịnh Văn Cường
Cách nhớ
“Chu sa Liên Tháo Quy Sinh địa
Trấn tâm thanh nhiệt dưỡng âm an thần”
“Chu sa Sinh địa Hoàng liên
Đương quy Cam thảo thành viên an thần”
Thành phần
Gồm có 05 vị Chu sa, Hoàng liên, Cam thảo, Sinh địa, Đương quy.
Cách dùng
Các vị trên chế thành hoàn, mỗi lần dùng 6-9g uống trước lúc đi ngủ với nước sôi để nguội.
Công dụng
Trấn tâm an thần, thanh nhiệt dưỡng âm
Chủ trị tâm hỏa có chiều hướng căng mạnh, âm huyết bất túc, tâm hỏa quá thịnh nhiễu loạn tâm thần, nung đốt tâm huyết – đặc điểm là đầu lưỡi rất đỏ, lo lắng run sợ, mất ngủ mơ nhiều….
PHÂN TÍCH
Chu sa an thần hoàn là một trong những bài thuốc có tác dụng an thần mạnh nhất nhì trong hệ thống các bài thuốc an thần. Tạng tâm là gốc của sự sống là chỗ ở của thần chí, nay vì tâm hỏa quá thịnh (nguyên nhân thường do các bệnh ôn nhiệt truyền biển) làm cho thần không sáng suốt, thần không tỉnh thì tinh khí loạn mà phát sinh ra bệnh. Bài này dùng CHU SA làm quân dược, trong một số bài khác có dùng chu sa đa phần dùng làm tá dược, rất ít bài dùng chu sa làm quân dược. Chu sa chất nặng màu đỏ, tính lạnh chuyên trị đi vào kinh Tâm trấn được tâm hỏa trừ được nhiệt kiểm soát được nhiệt loạn ở phía trên, trấn được sự khiếp sợ để an tâm thần đồng thời lại thanh nhiệt. Do đó mà chu sa là vị hàng đầu để trấn tâm hỏa an thần. Phối hợp với Chu sa có Hoàng liên. HOÀNG LIÊN vị rất đắng tính rất lạnh là vị tác dụng thanh tâm hỏa trừ phiền rất mạnh. Chu sa và Hoàng liên phối hợp với nhau tạo thành một cặp vừa trấn vừa thanh bổ sung cho nhau, hiệu quả cực kỳ mạnh.
ĐƯƠNG QUY vị cay ngọt tính ấm vào Can, vị dưỡng can huyết, điều huyết bình can làm can huyết được dãy đủ mà giữ được dương khí của can, đề phòng bốc lên trên động đến tâm hỏa. SINH ĐỊA sắc màu đen thuộc thủy đi thẳng vào thận để tráng thủy sinh tân, chế ngự hỏa hạ tiêu không được bốc lên, tính lương đi vào huyết phận để dưỡng huyết lương huyết. Cặp Đương quy và Sinh địa chủ yếu đề phòng hỏa ở Can thận bốc lên ảnh hưởng đến tâm hỏa, cặp này là cặp dự phòng từ xa.
CAM THẢO vị ngọt cố trung tiêu, hòa trung hòa lý điều hòa các vị thuốc, chế ngự các tác dụng thái quá của Chu sa, Hoàng liên. Cả bài có tác dụng trấn tâm an thần, thanh nhiệt dưỡng âm. Là một trong những bài tác dụng an thần rất mạnh, là một trong những bài rất hay, được dùng rất nhiều cho các bệnh nhân khoa tâm thần kinh.
==>> Xem thêm: Giao Thái Hoàn và Thượng Hạ Lưỡng Tế Đan – Giao thông tâm thận