U độc tuyến giáp: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế

Nhathuocngocanh.com – U độc tuyến giáp là tình trạng một hoặc nhiều khối u hoặc nốt phát triển trong tuyến giáp. Các nốt tuyến giáp là sự phát triển bất thường của các tế bào tuyến giáp. Những nốt này tạo ra lượng hormone tuyến giáp dư thừa được giải phóng vào máu. Quá trình này dẫn đến chẩn đoán cường giáp. Trong bài viết này, Nhà Thuốc Ngọc Anh sẽ giúp quý bạn đọc tìm hiểu thêm về u độc tuyến giáp là bệnh gì? Cách điều trị.

U độc tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là một tuyến hình con bướm nằm ở phía trước cổ của bạn, ngay bên dưới thanh quản. Nó tiết ra các hormone giúp điều chỉnh quá trình trao đổi chất của cơ thể như nhịp tim, hơi thở, nhiệt độ cơ thể, cân nặng, hệ thần kinh, huyết áp và một số chức năng khác của cơ thể.

U độc tuyến giáp được định nghĩa là sự phát triển bất thường của các tế bào tuyến giáp xảy ra dưới dạng một khối u trong tuyến giáp của bạn. Một nốt tuyến giáp có thể rắn hoặc chứa đầy chất lỏng và không phải ung thư (lành tính) hoặc ung thư (ác tính) trong tự nhiên. Chúng tương đối phổ biến với hơn 90% các u độc tuyến giáp không phải là ung thư. Chúng xảy ra thường xuyên hơn ở phụ nữ so với nam giới và nguy cơ phát triển những bệnh này có thể tăng lên khi chúng ta già đi.

Những người có nguy cơ bị u độc tuyến giáp

Một số yếu tố nguy cơ phát triển bướu nhân độc tuyến giáp bao gồm:

• Giới tính: Nữ giới có khả năng phát triển các nốt tuyến giáp cao gấp 2 đến 3 lần so với nam giới.
• Tiền sử gia đình: Cơ hội phát triển các nốt tuyến giáp của bạn sẽ tăng lên nếu cha mẹ hoặc anh chị em của bạn bị các nốt tuyến giáp hoặc các tình trạng tuyến giáp khác.
• Tuổi cao: Khả năng phát triển các nốt tuyến giáp cao hơn khi bạn già đi.
• Tiếp xúc với bức xạ: Tiền sử tiếp xúc với bức xạ từ các phương pháp điều trị y tế có thể kích hoạt sự phát triển của các nốt tuyến giáp.
• Nếu bạn bị rối loạn tuyến giáp từ trước như viêm tuyến giáp thì nguy cơ của bạn sẽ cao hơn.

==>> Xem thêm bài viết khác tại nhà thuốc: Viêm tuyến giáp bán cấp là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Cách chẩn đoán u độc tuyến giáp

Vì hầu hết bệnh nhân u tuyến độc tuyến giáp không có triệu chứng nên hầu hết các nốt được bác sĩ phát hiện khi khám sức khỏe định kỳ vùng cổ hoặc xét nghiệm hình ảnh. Khi bạn phát hiện có những dấu hiệu bất thường thì hãy nên đi khám bệnh và bác sĩ có thể cho bạn thực hiện một trong những xét nghiệm sau để có thể chẩn đoán được u độc tuyến giáp:

• Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNAC): Một thủ thuật nhỏ được thực hiện tại phòng khám, một cây kim nhỏ được đưa vào nốt sần và các tế bào được rút ra để đánh giá. Khi thực hiện chọc hút tế bào thì không gây ảnh hưởng gì đến sức khoẻ, bạn vẫn có thể làm việc bình thường. Xét nghiệm nhằm mục đích xác định xem nhân tuyến giáp của bạn có phải là ung thư hay không, nhưng kết quả đôi khi không thể kết luận được.
• Siêu âm: Sóng âm thanh được sử dụng để tạo ra hình ảnh của tuyến giáp. Nó cho phép bác sĩ xác định xem nhân tuyến giáp của bạn là nhân rắn, nang (chứa dịch) hay hỗn hợp, số lượng nhân và cũng có thể thực hiện các phép đo để theo dõi sự phát triển của nhân. Điều này sẽ giúp bác sĩ có thể xác định các đặc điểm có thể gợi ý ung thư, bao gồm các vi vôi hóa, mạch máu bên trong có thể do sự xâm lấn của các mô xung quanh. Nó cũng có thể được sử dụng để giúp định vị các nốt sần và định hướng kim trong FNAC để có kết quả chính xác hơn.
• Quét tuyến giáp: Một lượng nhỏ iốt phóng xạ được dùng bằng đường uống. Nó được hấp thụ bởi các tế bào tuyến giáp đang hoạt động, sẽ hiển thị khi quét. Các nốt chức năng ít có khả năng trở thành ung thư. Các nốt lạnh hoặc các nốt không hoạt động cần đánh giá thêm bằng FNAC.
• Xét nghiệm chức năng tuyến giáp: Xét nghiệm máu để xác định mức độ hormone tuyến giáp và hormon kích thích tuyến giáp. Nó có thể hữu ích nếu bạn có các triệu chứng của cường giáp hoặc suy giáp hoặc nếu bạn cần phẫu thuật.

Điều trị u độc tuyến giáp

Điều trị tùy thuộc vào kích thước và loại nhân giáp và có thể bao gồm các phương pháp sau:

Phẫu thuật

• Người bệnh sẽ cần phẫu thuật để cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp nếu u độc tuyến giáp của người bệnh là ung thư hoặc nghi ngờ là ung thư hoặc chèn ép các cấu trúc khác ở cổ gây ra “các triệu chứng tắc nghẽn” như khó thở hoặc khó nuốt. Mức độ phẫu thuật tuyến giáp được xác định bằng siêu âm trước mổ và kiểm tra hình thái trong mổ. Đối với bệnh nhân u độc tuyến giáp, phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp thường là đủ. Đối với bệnh nhân bướu độc tuyến giáp, cắt bỏ gần như toàn bộ hoặc toàn bộ tuyến giáp được chỉ định.
• Ưu điểm của phẫu thuật (loại bỏ tất cả các mô nốt, giải quyết nhanh chóng và vĩnh viễn nhiễm độc giáp, và chẩn đoán mô học được xác nhận) nên được cân nhắc với nguy cơ gây mê, nhập viện và các rủi ro khác của phẫu thuật tuyến giáp [liệt dây thanh âm (~1%), suy tuyến cận giáp (<1%) đối với bác sĩ phẫu thuật nội tiết có kinh nghiệm]. Tỷ lệ suy giáp sau phẫu thuật cũng phụ thuộc vào mức độ cắt bỏ tuyến giáp. Với bướu giáp lớn (>80 đến 100 gram) và đặc biệt nếu có nghi ngờ ác tính, phẫu thuật tuyến giáp là lựa chọn điều trị .
• Bệnh nhân nên được điều trị bằng ATD (tốt nhất nên dùng methimazole) để đạt được trạng thái bình thường trước khi phẫu thuật. Methimazole nên ngừng sử dụng tại thời điểm phẫu thuật. Thuốc chẹn beta nên được ngưng từ từ sau phẫu thuật.

Điều trị Iốt phóng xạ

Điều này được sử dụng khi bệnh nhân không thích hợp cho việc thực hiện phẫu thuật. Bác sĩ của bạn có thể sử dụng phương pháp điều trị bằng i-ốt phóng xạ để giảm kích thước và hoạt động của nốt sần ở những bệnh nhân có nốt sần hoạt động quá mức và bướu cổ có nhiều nốt sần. Trong phương pháp này, một lượng nhỏ i-ốt phóng xạ được uống bằng miệng và được hấp thụ bởi tuyến giáp. Iốt phóng xạ làm cho các nốt sần nhỏ lại. Phương pháp điều trị này không nên dùng cho phụ nữ mang thai và phụ nữ đang cố gắng thụ thai.

Biến chứng của u độc tuyến giáp

Các biến chứng về tim (liên quan đến tim) bao gồm nhịp tim nhanh, suy tim sung huyết và rung tâm nhĩ (nhịp tim nhanh và không đều). Một biến chứng khác của cường giáp là mất xương dẫn đến loãng xương.

Cơn bão tuyến giáp là tình trạng xấu đi cấp tính của các triệu chứng cường giáp, có thể xảy ra khi bị nhiễm trùng hoặc căng thẳng. Sốt, giảm tỉnh táo và đau bụng có thể xảy ra và cần phải nhập viện ngay lập tức.

Các biến chứng của u độc tuyến giáp rất lớn có thể bao gồm khó thở, do áp lực lên đường dẫn khí nằm phía sau tuyến giáp.

==>> Xem thêm bài viết khác tại nhà thuốc: Ung thư tuyến giáp: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị của Bộ Y tế

U độc tuyến giáp liên quan đến tuyến giáp phì đại có chứa một hoặc nhiều khối tròn nhỏ được gọi là nốt sần, sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp. Để ngăn ngừa u độc tuyến giáp, hãy điều trị cường giáp và bướu cổ đơn giản. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến vấn đề u độc tuyến giáp bạn hãy liên hệ với chúng tôi qua hai hình thức: là để lại câu hỏi phía dưới bình luận hoặc liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua số hotline sẽ được dược sĩ chuyên môn của nhà thuốc giải đáp giúp bạn.

Tài liệu tham khảo

1. Tác giả: T E Ivannikova, O B Bezlepkina, F M Abdulhabirova, A U Abrosimov, M V Degtyarev, N A Zubkova, [Nodular toxic goiter in children: clinical features, morphological variants], nguồn Pubmed. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2023.
2. Tác giả: R D Siegel, S L Lee, Toxic nodular goiter. Toxic adenoma and toxic multinodular goiter, nguồn Pubmed. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2023.
3. Tác giả: J E Freitas, Therapeutic options in the management of toxic and nontoxic nodular goiter, nguồn Pubmed. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2023.
4. Tác giả: Erica Hersh, Multinodular Goiter: What You Need to Know, Healthline, đăng 2 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2023.