Thói quen sử dụng sản phẩm công nghệ cho trẻ

Tác giả: Bác sĩ chuyên khoa nhi Trần Linh.

Ngày nay công nghệ và truyền trông rất phát triển và phổ biến, ở dưới nhiều dạng khác nhau, như tivi, máy tính và smartphone,… Những thói quen sử dụng sản phẩm công nghệ này đều có thể ảnh hưởng đến cảm giác, việc học, suy nghĩ cũng như hành xử của trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn là ảnh hưởng quan trọng nhất.

Hướng dẫn sử dụng công nghệ cho trẻ nhỏ (theo học viện nhi khoa Mỹ)

Với trẻ nhỏ hơn 2 tuổi:

1. Ở độ tuổi này trẻ học hỏi và lớn lên thông qua thám hiểm thế giới xung quanh trẻ. Trẻ sẽ học hỏi một cách tốt nhất khi được tương tác và chơi cùng cha mẹ, anh chị em, người chăm sóc trẻ và những trẻ hoặc người lớn khác.

Vì vậy việc sử dụng cần cực kỳ hạn chế và chỉ khi có người lớn cùng xem, trò chuyện, và dạy trẻ. Ví dụ trò chuyện qua video với gia đình cùng với cha mẹ.

2. Trẻ dưới 2 tuổi khó mà hiểu được những thứ trẻ thấy trên màn hình đồng thời cũng khó khăn trong việc liên hệ những điều đó với thế giới xung quanh trẻ.

Tuy nhiên, trẻ từ 15-18 tháng có thể học các chương trình giáo dục chất lượng cao nếu cha mẹ có thể chơi hoặc xem cùng trẻ, và dạy lại những bài học đó cho trẻ.

Vì vậy khi trẻ từ 18-24 tháng, nếu bạn muốn cho trẻ dùng các sản phẩm công nghệ thì cần:

• Chọn những chương trình chất lượng cao.
• Sử dụng các phương tiện cùng với con bạn.
• Tránh để trẻ sử dụng 1 mình.

Với trẻ từ 2-5 tuổi

Nhiều trẻ khi 2 tuổi có thể hiểu và học từ ngữ thông qua trò chuyện trực tiếp qua video. Trẻ nhỏ có thể nghe hoặc tham gia cuộc hội thoại cùng cha mẹ.

Trẻ từ 3-5 tuổi có ý thức trưởng thành hơn, vì vậy một chương trình giáo dục được thiết kế tốt ví dụ như Seseam Street (mức độ vừa phải) có thể giúp trẻ học các kỹ năng xã hội, ngôn ngữ và kỹ năng đọc.

Vì vậy với trẻ từ 2-5 tuổi cần:

• Giới hạn thời gian sử dụng sản phẩm công nghệ không quá 1 giờ 1 ngày.
• Cho trẻ làm các hoạt động khác lành mạnh với cơ thể và tinh thần của trẻ.
• Lựa chọn chương trình có sự tương tác, không bạo lực, có tính giáo dục.
• Xem cùng hoặc chơi cùng với con bạn.

Các ứng dụng và sách điện tử thì sao?

Hầu hết các ứng dụng được quảng cáo là “mang tính giáo dục” không được chứng minh là có hiệu quả và không được khuyến khích xem cùng hoặc chơi cùng trẻ nhằm giúp trẻ học. Đồng thời, hầu hết các ứng dụng giáo dục nhằm đạt các kỹ năng học vẹt, như ABC và các hình dạng. Những kỹ năng này chỉ là 1 phần của việc sẵn sàng đến trường. Các kỹ năng trẻ nhỏ cần phải học để đạt được thành công khi ở trường (và cuộc sống) đó là kiểm soát sự bốc đồng, quản lý cảm xúc, và tư duy sáng tạo, linh hoạt, và cách tốt nhất để học là thông qua các hoạt động xã hội cùng gia đình và bạn bè ở thế giới thực.

Sách điện tử (ebook) có nhiều hiệu ứng âm thanh và hình ảnh đôi khi có thể làm trẻ mất tập trung, và trẻ sẽ không học được nhiều như với một quyển sách in.

Nếu bạn định đọc e-book cho con bạn: Hãy chọn e-book không có quá nhiều tiện ích thêm vào. Và hãy đọc e-book cùng với con (tương tác cha mẹ- trẻ xung quang quyển sách là một trong những yếu tố quan trọng nhất cho sự thành công trong việc dạy trẻ đọc và dạy trẻ chữ).

Tại sao cần giới hạn sử dụng công nghệ?

Sử dụng quá nhiều các phương tiện công nghệ có thể dẫn đến các nguy cơ sau:

Ngủ không đủ:

Trẻ nhỏ tiếp xúc nhiều với công nghệ, hoặc những trẻ có TV, máy tính, hoặc điện thoại trong phòng ngủ thường ngủ ít hơn và ngủ muộn hơn. Và trẻ nhỏ có thể bị kích thích quá mức bởi màn hình và làm trẻ bị bỏ lỡ giấc ngủ, thời điểm trẻ cần để phát triển.

Các kỹ năng học và xã hội bị hạn chế

Với trẻ xem TV quá nhiều giai đoạn nhũ nhi và trước tuổi đi học có thế thấy sự hạn chế ở các kỹ năng chú ý, suy nghĩ, ngôn ngữ và xã hội. Một trong những lý do của sự hạn chế đó là vì ít có sự tương tác với cha mẹ và gia đình. Cha mẹ xem TV hoặc tập trung vào các phương tiện công nghệ của bản thân sẽ bỏ lỡ cơ hội quý báu để tương tác với trẻ và giúp trẻ học.

Béo phì.

Sử dụng công nghệ quá nhiều ở độ tuổi trước đi học có liên quan đến tăng cân và nguy cơ béo phì. Quảng cáo thức ăn và ăn vặt khi xem TV có thể gây ra béo phì. Đồng thời, những trẻ sử dụng quá nhiều công nghệ ít có xu hướng tích cực tham gia các hoạt động thể chất lành mạnh.

Các vấn đề về hành vi

Nội dung bạo lực trên TV có thể gây ra các vấn đề về hành vi ở trẻ em, vì trẻ sợ hãi và lo lắng với những thứ trẻ xem được, hoặc trẻ sẽ bắt chước những nhân vật trên màn hình.

Một số hướng dẫn cho cha mẹ, gia đình, người chăm sóc trẻ

Theo dõi các chương trình của trẻ.

Ví dụ, biết được ứng dụng nào được sử dụng. Thử dùng ứng dụng đó trước khi trẻ sử dụng, chơi cùng trẻ, và hỏi trẻ rằng trẻ nghĩ thế nào về ứng dụng đó.

Tắt TV và các thiết bị khi không sử dụng.

Các phương tiện có thể làm phân tâm sự tương tác giữa cha mẹ và trẻ cũng như khi trẻ chơi, cả 2 thời điểm này đều rất quan trọng cho sự phát triển ngôn ngữ và cảm xúc xa hội của trẻ.

Trong phòng ngủ, giờ ăn, và thời gian chơi giữa cha mẹ và trẻ cần loại bỏ hết các phương tiện.

Tắt điện thoại hoặc để chế độ “không làm phiền” trong những thời gian này.

Tránh tiếp xúc với thiết bị hoặc màn hình 1 tiếng trước khi đi ngủ.

Tránh để việc sử dụng các thiết bị là cách duy nhất làm trẻ bình tĩnh. Ví dụ như khi đi khám bệnh hoặc trên máy bay.

Xây dựng kế hoạch sử dụng các phương tiện cho bạn và gia đình.

Khuyến khích nhà trường và cộng đồng có các chương trình truyền thông tốt hơn và thói quen lành mạnh hơn.

==>> Xem thêm: 10 câu hỏi thường gặp khi kê kháng sinh cho trẻ em