Bài viết sau đây, nhà thuốc Ngọc Anh xin trình bày về thiết kế nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng.
Nghiên cứu định tính
Nghiên cứu định tính là gì?
Nghiên cứu định tính là một quá trình thu thập tìm hiểu trên cơ sở phương pháp thu thập khác biệt nhằm tìm cách khám phá vấn đề của xã hội hoặc con người.
Nhà nghiên cứu xây dựng bức tránh lý luận và tổng thể, phân tích từng chữ, báo cáo chi tiết quan điểm người được phỏng vấn và tiến hành nghiên cứu trong một điều kiện tự nhiên.
Tìm hiểu hành vi của con người thông qua tìm hiểu ý nghĩa và sự lý giải đối với hành vi của họ.
Tầm quan trọng của bối cảnh
Địa điểm tự nhiên: Tiến hành thu thập hoặc quan sát trong khung cảnh bình thường của đối tượng nghiên cứu.
Đánh giá toàn diện: Các yếu tố hoàn cảnh phải được coi trọng.
Kết quả nghiên cứu gắn với thời gian và hoàn cảnh cụ thể.
Mô tả kỹ bối cảnh nghiên cứu cho phép hoặc không cho phép việc khái quát kết quả cho địa bàn tương tự khác.
Công cụ nghiên cứu con người
Nghiên cứu định tính không hiểu rõ vấn đề từ trước.
Nghiên cứu viên là công cụ nghiên cứu:
- Cởi mở và linh hoạt với những vấn đề không biết.
- Đáp ứng và biết lắng nghe.
- Nghiên cứu viên tham gia vào tất cả các bước trong quá trình nghiên cứu: thiết kế – thu thâp – phân tích.
Nghiên cứu viên tương tác với đối tượng nghiên cứu:
- Tìm hiểu, nắm rõ thực tại.
- Nắm rõ đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu viên sử dụng hiểu biết ngầm để giải thích hành vi trong khung cảnh.
Vai trò của nghiên cứu định tính trong nghiên cứu y học
- Khám phá, thăm dò những vấn đề khó và còn ít được biết đến.
- Tìm hiểu nhận thức của cộng đồng.
- Đề ra những biện pháp can thiệp phù hợp.
- Thăm dò tính khả thi và sự phù hợp của chương trình mới.
- Phát triển những hoạt động về thông tin, giáo dục, tài liệu phù hợp.
- Nhận biết những tồn tại trong can thiệp đang triển khai và đưa ra những giải pháp thích hợp đối với những tồn tại đó.
- Hoàn chỉnh những thông tin định lượng thu được và các nghiên cứu đánh giá bằng cách giúp giải thích những kết quả thu được.
- Thiết kế các công cụ điều tra chính xác hơn bằng cách phát hiện các chủ đề thích hợp nhất cho nghiên cứu điều tra, bằng cách xác định các câu hỏi thích hợp và cách diễn đạt chúng cho phù hợp
Các chiến lược chọn mẫu
Đặc điểm của chọn mẫu định tính:
- Không xác suất.
- Có chủ đích.
Cỡ mẫu:
- Nhỏ hơn.
- Bão hòa thông tin.
Đối tượng, địa điểm, sự kiện,…
Chọn đa dạng tối đa.
Chọn mẫu phân tầng có chủ đích.
Chọn mẫu hòn tuyết lăn.
Chọn trường hợp cá biệt.
Chọn mẫu đồng nhất.
Chọn các trường hợp điển hình.
Chọn mẫu lý thuyết.
Kết hợp.
10 vấn đề thường phê phán về nghiên cứu định tính
- Không khoa học, chỉ là cảm tính thông thường.
- Không khách quan, rất chủ quan.
- Lệch lạc và không đúng sự thật.
- Không đáng tin cậy, chỉ dựa vào những câu hỏi dẫn dắt.
- Việc giải nghĩa không khách quan, người phân tích khác nhau sẽ tìm ra ý nghĩa khác nhau.
- Không có phương pháp cụ thể, rất phụ thuộc con người.
- Không kiểm tra được các giả thuyết khoa học, chỉ có thể khám phá vấn đề.
- Không định lượng được, chỉ có thể định tính.
- Kết quả không thể khái quát rộng ra được, nó chỉ bao gồm vài đối tượng.
- Phương pháp không có giá trị, nó chỉ dựa vào ấn tượng của chủ quan.
Các dạng câu hỏi nghiên cứu
Hiện tượng X là gì?
X gồm những gì?
Hiện tượng X xảy ra trong bối cảnh nào?
Tại sao X lại xảy ra?
X xảy ra như thế nào?
Vấn đề X có ý nghĩa gì đối với cộng đồng?
Nghiên cứu định lượng
Nghiên cứu định lượng là gì?
Nghiên cứu định lượng cung cấp mô tả định lượng dạng số về xu hướng, thái độ hoặc ý kiến của một quần thể bằng việc nghiên cứu một mẫu từ quần thể đó.
Thiết kế nghiên cứu khảo sát nhằm đo lường sự kiện, hành vi và thái độ của quần thể và được gọi là nghiên cứu mô tả theo đó, các thông tin được thu thập từ quần thể và phần mô tả được tính toán. Người trả lời được hỏi về các sự kiện, cảm giác và hành vi theo hướng hồi cứu.
Ưu điểm
Nghiên cứu mô tả cắt ngang có một số ưu điểm như:
- Khá rẻ về mặt thời gian và nguồn lực.
- Có thể khảo sát trên cỡ mẫu lớn một cách nhanh chóng.
- Bộ công cụ được thiết kế theo chuẩn.
- Kết quả thu được có thể khái quát ra quần thể rộng hơn.
So sánh nghiên cứu định lượng với nghiên cứu định tính:
Theo bản chất nghiên cứu
Nghiên cứu định lượng |
Nghiên cứu định tính |
– Vấn đề nghiên cứu là hiện hữu
– Mục đích của nghiên cứu là quan sát và đo lường tầm cỡ của vấn đề nghiên cứu. – Nghiên cứu thường bắt đầu bằng việc hình thành giả thuyết sau đó chứng minh, kiểm định giả thuyết bằng cách test thống kê tích hợp. – Kết luận từ nghiên cứu có thể ngoại suy quần thể. – Tất cả những gì không thể quan sát và đo lường trực tiếp như sự xúc cảm, vấn đề phức tạp tính chất xã hội không thích hợp với phương pháp nghiên cứu này |
– Vấn đề nghiên cứu chỉ là tương đối.
– Mục đích là phát triển, khám phá những nhận thức, quan điểm khác nhau thông qua quan điểm của người trong cuộc và lý giải tại sao có sự khác biệt đó. – Hình thành giả thuyết, kết luận từ phát hiện này cho trường hợp tương tự, không ngoại suy ra quá trình. |
Khác nhau về chọn mẫu:
Nghiên cứu định lượng | Nghiên cứu định tính |
Bao nhiêu? Bằng nào? Ai? | Tại sao? Như thế nào? |
Lựa chọn ngẫu nhiên. | Lựa chọn có chủ đích, không ngẫu nhiên. |
Ngoại suy ra quần thể nghiên cứu thông qua các tham số mẫu. | Kết luận thông qua ý kiến của đối tượng nghiên cứu. |
Tài liệu tham khảo
Dược điển Việt Nam V
Xem thêm:
Thẩm định quy trình sản xuất viên nén trong sản xuất dược phẩm