Bài viết Tam Hoàng Bảo Lạp Hoàn – Bài thuốc giúp Giải độc tiêu ứ
Nguồn tham khảo: Phần 2 sách Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng
Dạng viên sáp
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Quyển 75 Ngoại khoa tâm pháp yếu quyết sách “Y tôn kim giám” của Ngô Khiêm nhằ Thanh.
THÀNH PHẦN BÀI THUỐC
Thiên trúc hoàng | 3 lạng |
Đương quy | 1 lạng 5 đồng cân |
Lưu ký lô | 3 lạng |
Hồng nha đại kích (chích giấm) | 3 lạng |
Đằng hoàng (chế đậu phụ) | 4 lạng |
Nhi trà | 3 lạng |
Mang tiêu | 1 lạng |
Nhu hương (chích giấm) | 3 đồng cân |
Xạ hương | 3 đồng cân |
Huyết kiệt | 3 lạng |
Thủy ngân (chích) | 3 đồng cân |
Hắc duyên (bột chì) | 3 đồng cân |
HỔ phách | 2 đồng cân |
Hùng hoàng | 3 lạng |
14 vị thuốc nói trên cố trọng lượng chung là 25 lạng 9 đồng cân |
==>> Xem thêm: Sơ Phong Định Thống Hoàn – Trừ phong tán hàn, nghi tỳ, chỉ thống
CÁCH CHẾ
Tán bột: Trước hết tán riêng Chu sa thành bột cực mịn, Hùng hoàng, HỔ phách, Xạ hương cũng lần lượt tán riêng thành bột nhỏ, qua rây. Cho Hắc duyên vào trong nối gang, đun cho chảy ra, sau đó đổ Thủy ngân vào dùng xẻng sắt quấy đảo không ngừng đến khi chúng đóng vón thành dạng hạt sỏi, lấy ra để nguội. Còn lại 9 vị trong đó có Thiên trúc hoàng, cùng với Thủy ngân, Hắc duyên đã chế ở trên, cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều, qua rây.
Trộn đều pha màu: Lây 1 lạng bột Chu sa, cho vào trong bát (cối) nghiền, lần lượt trộn lẫn, pha mấu với 3 lạng bột Hùng hoàng, 2 đổng cân bột Hổ phách, 3 đồng cân bột Xạ hương, cùng 22 lạng 4 đồng cân thuốc bột cua 10 vị trong đó có Thiên trúc hoàng rồi tiếp tục tán lẫn với nhau, trộn đều, qua rây.
Làm viên: Lấy riêng 24 lạng sáp ong sạch đun cho chảy tan ra, trộn đều với thuốc bột nói trên, đông như dạng mỡ, để vào trong chiếc chậu đồng (mâm đồng). Duy trì một nhiệt độ nhất định (lấy nước mềm dính ỉàm chuẩn), cân chia từng cục nhỏ, nhân lúc nhiệt độ còn thích hợp, cho vê thỏi làm viên.
Quy cách: Viên thuốc tròn bóng đều, đồng màu, mỗi viên nặng 1 đồng cân.
Đóng gói: Đựng vào quả sáp bọc ngoài hoặc túi giấy sáp dán kín, cho vào hộp dán kín.
Bảo quản cất giữ: Đê trong nhà nơi khô ráo râm mát.
CÔNG NĂNG
Giải độc tiêu ứ.
CHỦ TRỊ
Bị đánh, ngã lổn thương, huyết ứ tụ trở trệ. Bôi đắp ở ngoài chữa rắn độc và sâu cắn.
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Nếu uống trong, mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống lừ 1 đến 2 lần, cho vào rượu (hoàng tửu) đun tan ra rồi uống nóng. Trẻ nhỏ giảm bớt liều dùng. Nếu dùng ngoài, cho thêm một ít dầu vừng, đun cho chảy lan ra rồi bôi đắp vào chỗ đau. Hoặc sử dụng theo lời dặn của thầy thuốc.
CẤM KỴ
Phụ nữ có thai cấm dùng. Kiêng ăn đồ sống lạnh.
==>> Xem thêm: Phàn Lạp Hoàn – Tiêu độc ở trong, tiêu sưng tán độc