Dextrin
Đặc điểm của Dextrin
Dextrin là gì?
Dextrin là tập hợp của các Carbohydrate mang trọng lượng phân tử nhỏ. Nó được tạo ra từ phản ứng thủy phân Glycogen hoặc tinh bột, hiện đang được dùng làm tá dược, phụ liệu trong sản xuất dược phẩm, mỹ phẩm và thực phẩm.
Công thức hóa học/phân tử của Dextrin
C18H32O16.
Trong cấu trúc của Dextrin gồm có các polyme, những polyme D-glucose được gắn kết với nhau bởi glycosidic alpha-(1 → 4) hoặc alpha-(1 → 6).
Dextrin có thể chia ra làm 3 loại:
- Amylodextrin: Tạo màu xanh với Iod.
- Erythrodextrin: Tạo màu đỏ với Iod.
- Achroodextrin: Không tạo màu với Iod.
Danh pháp quốc tế (IUPAC name)
(3R,4S,5S,6R)-2-[(2R,3S,4R,5R)-4,5-dihydroxy-2-(hydroxymethyl)-6-[(2R,3S,4R,5R,6S)-4,5,6-trihydroxy-2-(hydroxymethyl)oxan-3-yl]oxyoxan-3-yl]oxy-6-(hydroxymethyl)oxane-3,4,5-triol.
Tính chất vật lý
Trọng lượng phân tử: 504.4 g/mol.
Điểm nóng chảy: 178°C.
Độ tan: Tan tốt trong nước sôi, tan chậm ỏ nước lạnh, thực tế không tan trong ethanol 96% và propan-2-ol.
Cảm quan
Dextrin tồn tại dưới dạng bột mịn có màu trắng vàng, vàng nhạt hoặc nâu.
Dạng bào chế
Viên nén.
Viên nang.
Bột pha uống.
Miếng dán,…
Tiêu chuẩn sử dụng trong dược phẩm và thực phẩm
Do chưa có chuyên luận riêng về tiêu chuẩn của Dextrin trong Dược điển Việt Nam nên có thể tuân theo những tiêu chuẩn khác như BP, EP, USP và JP.
Dextrin có tác dụng gì trong dược phẩm?
Trong công thức dược phẩm, Dextrin đóng vai trò là chất kết dính, chất kiểm soát độ nhớt và chất hấp thụ.
Ứng dụng của Dextrin
Với sản phẩm dược phẩm
Một số ứng dụng phổ biến của Dextrin:
- Trong sản xuất dược phẩm, Dextrin được sử dụng làm một chất kết dính, hỗ trợ làm cứng cho miếng dán hoặc băng phẫu thuật.
- Tá dược độn: Dextrin được dùng làm tá dược độn trong công thức viên nén và viên nang.
- Tá dược dính: Dextrin tạo sự kết dính cho các thành phần pha trộn làm thuốc, tạo điều kiện thích hợp để xát hạt.
- Ngoài ra, Dextrin còn được dùng để hóa dẻo, làm đặc cho công thức bào chế thuốc.
Dextrin trong mỹ phẩm
Hiện nay, Dextrin đang được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất mỹ phẩm, chăm sóc sắc đẹp:
- Hỗ trợ cải thiện khả năng bám trên da: Nhờ vào đặc tính làm kết dính, Dextrin giúp tăng mức độ bám dính của sản phẩm ở da. Từ đó giúp duy trì độ bền của các sản phẩm trang điểm ở trên da.
- Cải thiện đàn hồi và độ dẻo: Các đặc tính khác của Dextrin giúp cải thiện tính chất đàn hồi và độ dẻo của son, phấn, kem nền,…
- Tăng hấp thu dầu thừa: Dextrin đã được biết về khả năng hấp thụ dầu. Khi dùng trên da, Dextrin hút bớt bã nhờn, dầu thừa, từ đó duy trì làn da khô ráo, tránh tình trạng bóng do dầu nhờn tiết quá mức. Tác động này cho thấy Dextrin phù hợp đối với người có làn da dầu.
- Giảm tình trạng kích ứng da: Dextrin hỗ trợ làm dịu da, giảm thiểu các yếu tố làm kích ứng, tăng cường bảo vệ sức khỏe của da.
Những đặc tính kể trên đã chứng minh tầm quan trọng, vai trò của Dextrin trong việc chăm sóc sắc đẹp, sức khỏe làn da.
Dextrin trong thực phẩm
Dextrin cũng là một loại phụ gia thực phẩm đã được FDA chấp thuận. Trong thực phẩm, Dextrin hoạt động như một dạng chất xơ hòa tan. Có vai trò chính là chất làm khô, chất làm ẩm, tăng cường hương vị, chất ổn định, làm đặc, chất kết dính, tăng cường sự hấp dẫn cho thực phẩm.
Ngoài ra, Dextrin còn được dùng cho những người đang có chế độ ăn uống đặc biệt.
Độ an toàn
Khi dùng Dextrin làm tá dược, phụ liệu trong dược phẩm, mỹ phẩm, chất này được xem là an toàn, gần như không gây ra tình trạng kích ứng.
Ngoài ra, khi dùng Dextrin trong chế độ ăn kiêng với lượng sử dụng lớn cũng vẫn chưa gây ra phản ứng nguy hiểm nào.
LD50 (chuột, IV): 0,35 g/kg.
Độ ổn định và điều kiện bảo quản
Các thông số vật lý của Dextrin có xu hướng thay đổi tùy vào nguyên liệu hoặc cách sản xuất. Khi có sự thay đổi về nhiệt độ, pH hoặc tỉ trọng, các phân tử Dextrin có xu hướng kết hợp với nhau.
Ngoài ra độ nhớt có thể tăng lên khi xảy ra gel hóa, đặc biệt là những Dextrin có nguồn gốc tinh bột ngô. Đặc biệt, dung dịch của Dextrin mang tính lưu biến, khi có tác động như lắc, khuấy, độ nhớt dung dịch giảm, nhưng khi để yên thì dung dịch sẽ chuyển thành dạng gel, hồ nhão.
Nên bảo quản Dextrin ở bao bì sạch, kín, không gian bảo quản mát mẻ, thông thoáng, không bị nắng chiếu vào.
Phương pháp sản xuất Dextrin
Dextrin có thể sản xuất bằng cách thủy phân tinh bột bằng enzyme (ví dụ như Amylase), dưới xúc tác của nhiệt khô.
Biện pháp an toàn lao động
Tuân thủ theo những quy định sản xuất thông thường. Do Dextrin có thể làm kích ứng mắt nên khi sử dụng, cần dùng các biện pháp bảo vệ mắt, sử dụng gang tay cũng như khẩu trang chống bụi.
So sánh Dextrin và Dextran
Dextran là một polymer của các glucose, nó được sản xuất bằng enzyme của các vi khuẩn. Thành phần này thường dùng để làm pha tĩnh trong sắc ký hoặc thay thế huyết tương.
Trong khi đó Dextrin được thu từ quá trình thủy phân tinh bột, được ứng dụng làm chất kết dính, làm đặc trong dược phẩm, thực phẩm, mỹ phẩm.
Tài liệu tham khảo
Chuyên gia của Pubchem (2024), Dextrin, Pubchem. Truy cập ngày 27/12/2024.
Xuất xứ: Đài Loan
Xuất xứ: Việt Nam
Xuất xứ: Nhật Bản
Xuất xứ: Nhật Bản
Xuất xứ: Nhật Bản
Xuất xứ: Nhật Bản
Xuất xứ: Hoa Kỳ