Đặc điểm của Acid Citric?

Acid Citric là gì?

Acid Citric là một loại acid có nguồn gốc từ trái cây, họ Cam quýt, thường được sử dụng làm chất bảo quản và chất điều vị, chất tạo hương vị cho các loại mỹ phẩm, dược phẩm; hoặc sử dụng trong ống đựng máu để hạn chế tình trạng đông máu. Muối của Acid Citric (citrate) được sử dụng làm thuốc chống đông máu do muối này có khả năng tạo phức hợp với calci. Ngoài ra, Acid Citric là một trong các thành phần có hoạt tính trong thuốc Phexxi (thuốc tránh thai không chứa hormone), đã được FDA đồng ý vào 5/2020. Acid Citric cũng có thể kết hợp với magie oxyd tạo muối magie citrat, ứng dụng trong thuốc nhuận tràng thẩm thấu.

Danh pháp quốc tế

Citric Acid

Công thức hóa học/phân tử

C6H8O7

Tính chất vật lý

• Điểm sôi: Phân huỷ
• Điểm nóng chảy: 153 độ C
• Điểm chớp cháy: 100 độ C
• Độ hòa tan: ≥ 100 mg/mL ở 72 °F
• Nhiệt độ tự bốc cháy: 1850 độ F
• Phân hủy: Khi bị nung nóng đến mức phân hủy, nó sẽ thải ra khói và khí cay nồng.
• Độ nhớt: 2,549 cP dung dịch nước 30% ở 20 °C

Cảm quan

• Cảm quan: Acid Citric dạng tinh thể không màu, không mùi với vị acid, đậm đặc hơn so với nước
• Màu sắc, hình dạng: Dạng tinh thể; hình khối đơn nghiêng; kết tinh từ dung dịch nước cô đặc nóng
• Mùi vị: Không mùi
• Hương vị: Vị chua mạnh

Dạng bào chế

Acid Citric được ứng dụng làm tá dược trong dạng bào chế thuốc bột, dung dịch uống, siro, viên sủi, kem bôi ngoài ra, serum,…

Một số sản phẩm có chứa Acid Citric như Unicity Oasis, Zinc C Alexan, Kem hăm tã Alezin, Viên sủi Multivitamin Kingphar,…

Acid Citric có tác dụng gì?

Công dụng

Acid Citric là acid tricarboxylic (acid propan-1,2,3-tricarboxylic), có nhóm hydroxy ở vị trí 2. Acid Citric đóng vai trò là chất chuyển hóa quan trọng đối với các vi sinh vật hiếu khí, là chất điều chỉnh pH acid trong thực phẩm, chất kháng khuẩn, chất tạo phức, chất chuyển hóa cơ bản.

Dược động học

Acid Citric là chất trung gian trong nhiều chu trình sinh hóa, chu trình Krebs hoặc acid tricarboxylic, xảy ra ở mọi tế bào. Acid Citric kết thúc quá trình phân hủy pyruvate được hình thành từ glucose thông qua quá trình đường phân, do đó giải phóng CO2 và bốn nguyên tử hydro khác.

Từ đó, các nghiên cứu cho thấy ở người, khoảng 2 gam Acid Citric được hình thành và chuyển hóa mỗi ngày. Các phản ứng sinh lý có khả năng xử lý lượng Acid Citric cao, trong điều kiện xảy ra ở nồng độ thấp.

Acid Citric (chủ yếu ở dạng chuyển hóa) được bài tiết qua nước tiểu, mức độ bài tiết trong 24 giờ khoảng 1,5-3,68 mmol, tương đương với khoảng 0,29-0,71 gam mỗi ngày.

Ứng dụng trong dược phẩm, thực phẩm

Trong dược phẩm

• Acid Citric (dạng muối) tạo phức với ion calci, ngăn ngừa tình trạng đông máu. Do đó, nó được sử dụng như một chất chống đông máu cho máu và hồng cầu được lưu trữ hoặc cho các mẫu máu trong ống nghiệm.
• Dưới dạng dung dịch với glucose, Acid Citric ứng dụng làm thuốc chống đông máu để ngăn ngừa tình trạng đông máu trong quá trình truyền máu.
• Acid Citric còn được ứng dụng làm thuốc trừ sâu, chất khử trùng, chất vệ sinh, thuốc diệt nấm, ngăn vi khuẩn gây mùi, diệt nấm gây bệnh, diệt một số loại virus và vi khuẩn.
• Acid Citric làm chất tạo acid trong siro, bột sủi, viên nén để điều chỉnh pH, chống oxy hóa.

Trong thực phẩm

• Acid Citric dùng làm chất tạo acid trong đồ uống, bánh kẹo,… để điều chỉnh pH thực phẩm
• Sử dụng làm chất chống oxy hóa hiệp đồng trong chế biến pho mat
• Sử dụng làm chất bảo quản trong đồ uống, mức, thạch
• Sử dụng làm chất tạo vị chua cho kẹo

Trong các lĩnh vực khác

• Acid Citric làm chất làm dẻo, chất ức chế bọt trong sản xuất nhựa alkyd
• Được sử dụng như một tác nhân độc lập để loại bỏ các vết kim loại.
• Làm thuốc thử cho albumin, mucin, glucose , sắc tố mật.

Nghiên cứu mới trong y học về Acid Citric

Nghiên cứu về Acid Citric làm tăng độ dày biểu bì và hàm lượng glycosaminoglycan của da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời đã được thực hiện bởi Bernstein EF và các cộng sự.

Nghiên cứu sử dụng kem dưỡng da Acid Citric 20%, được so sánh với chất mang đơn thuần. Kết quả đo được tiến hành trên mẫu sinh thiết thu thập sau 3 tháng điều trị trên các yếu tố: độ dày da, độ dày biểu bì sống, hàm lượng glycosaminoglycan.

Thực hiện phân tích hình ảnh ở các mẫu sinh thiết cho thấy độ dày biểu bì sống và hàm lượng glycosaminoglycan ở lớp hạ bì tăng lên ở vùng da được điều trị.

Từ đó kết luận Acid Citric sử dụng bôi tại chỗ làm tăng glycosaminoglycan biểu bì và hạ bì và độ dày biểu bì.

Tài liệu tham khảo

1. National Library of Medicine, Citric Acid, ngày truy cập 25/12/2024.
2. Drugbank, Citric acid: Uses, Interactions, Mechanism of Action, ngày truy cập 25/12/2024.
3. Bernstein EF, Underhill CB, Lakkakorpi J, Ditre CM, Uitto J, Yu RJ, Scott EV. Citric acid increases viable epidermal thickness and glycosaminoglycan content of sun-damaged skin. Dermatol Surg, ngày truy cập 25/12/2024.