Nguyên tắc cần phải thực hiện khi pha chế theo đơn

Nhathuocngocanh.com – Pha chế thuốc theo đơn là việc làm cần thiết trong các liệu trình điều trị đặc biệt. Nhân viên y tế đảm nhận nhiệm vụ này cần nắm rõ các nguyên tắc cần phải thực hiện khi pha chế theo đơn. Hãy cùng bài viết của chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này.

Ưu điểm của thuốc pha chế theo đơn

Với sự phát triển mạnh mẽ của nền y học hiện nay, có rất nhiều loại thuốc được phát minh để phục vụ cho quá trình khám chữa bệnh cho bệnh nhân. Các chế phẩm thuốc được phân loại thành nhiều nhóm khác nhau dựa trên nhiều yếu tố như công dụng, nhóm hoạt chất,…

Trong đó, chế phẩm thuốc có thể được phân chia thành hai nhóm dựa trên nguồn gốc công thức thuốc là Thuốc sản xuất với quy mô lớn (có số đăng ký với Cục quản lý Dược) và Thuốc pha chế theo đơn của bác sĩ.

• Thuốc sản xuất theo lô với quy mô lớn giúp đáp ứng được nhu cầu sử dụng thuốc lớn trong các bệnh viện cho bệnh nhân, các tiêu chuẩn của thuốc về chất lượng được kiểm soát nghiêm ngặt, chặt chẽ. Tuy nhiên, thuốc sản xuất theo lô sẽ có công dụng chung nhất định, không hoàn toàn phù hợp với tất cả các bệnh nhân. Một số bệnh nhân không tương thích với thuốc khi sử dụng sẽ không cho hiệu quả như mong đợi.
• Thuốc bào chế theo đơn của bác sĩ được chỉ định khi tình trạng của bệnh nhân không được cải thiện với các loại thuốc sẵn có. Tùy thuộc vào tình trạng mà bệnh nhân gặp phải, bác sĩ sẽ điều chỉnh các thành phần và liều lượng để đạt được hiệu quả tốt nhất. Việc bào chế thuốc theo đơn cần được thực hiện bởi bác sĩ và dược sĩ có trình độ chuyên môn cao, kỹ thuật bào chế chuẩn xác để đảm bảo thành phẩm tạo thành an toàn và hiệu quả đối với người sử dụng.

Tiêu chuẩn và nhiệm vụ của dược sĩ pha chế thuốc theo đơn

Một số yêu cầu, chức trách, nhiệm vụ của dược sĩ pha chế thuốc theo đơn được quy định rõ ràng trong các văn bản của ngành Dược, bao gồm:

• Yêu cầu về trình độ: Dược sĩ pha chế thuốc theo đơn có trình độ tối thiểu là dược sĩ đại học đối với bệnh viện có pha chế thuốc theo đơn ở khoa nhi, khoa ung bướu và pha chế thuốc có thành phần dược chất thuộc nhóm thuốc gây nghiện. Đối với các chuyên khoa khác, người pha chế thuốc cần trình độ tối thiểu là dược sĩ trung học. Ngoài ra, các dược sĩ pha chế thuốc có chứa yếu tố phóng xạ cần có chứng chỉ thực hành về an toàn bức xạ trong y tế.
• Dược sĩ pha chế thuốc theo đơn cần thực hiện các quy định của công tác dược và công tác chống nhiễm khuẩn; thực hiện pha chế đúng theo quy trình đã được nghiên cứu và phê duyệt, đảm bảo thuộc nhóm danh mục thuốc được phép pha chế tại bệnh viện theo quy định của Bộ Y Tế.
• Dược sĩ pha chế phải đảm bảo pha chế kịp thời và đảm bảo chất lượng thành phẩm mình tạo ra. Đặc biệt chú ý cẩn thận khi pha chế thuốc cho trẻ nhỏ, thuốc tiêm truyền và thuốc điều trị ung thư.
• Trong quá trình làm việc, nhân viên pha chế nên tham gia phối hợp cùng các cán bộ trong cùng đơn vị công tác hoặc các đơn vị có liên quan. Ví dụ như trung tâm Y học hạt nhân, khoa ung bướu khi đang pha chế các chế phẩm có chứa thuốc phóng xạ, thuốc điều trị ung thư. Việc phối hợp giữa các đơn vị giúp tăng mức độ an toàn cho chính người pha chế, bệnh nhân và môi trường xung quanh.
• Dược sĩ pha chế thuốc theo đơn có nghĩa vụ tham gia các nghiên cứu khoa học, các khóa học nâng cao trình độ chuyên môn, hướng dẫn cho các học viên khác theo sự phân công để nâng cao hiệu quả làm việc. Ngoài ra, nhân viên pha chế cũng đảm nhận các nhiệm vụ khác khi được Trưởng khoa Dược giao phó.

Xem thêm: Thuốc tiêm đông khô là gì? Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thuốc

Nguyên tắc pha chế thuốc theo đơn

Nguyên tắc chính khi pha chế thuốc theo đơn chính là kiểm tra công thức thuốc đúng theo quy trình, không sai lệch với chuyên môn. Để đảm bảo được vấn đề này, dược sĩ pha chế thuốc cần chú ý một số thông tin bao gồm:

• Điền đầy đủ thông tin tên, tuổi, địa chỉ của bệnh nhân. Đối với bệnh nhân trẻ em, cần ghi rõ tháng tuổi và tên người bảo hộ.
• Ghi tên dược chất, nồng độ hoạt chất, hàm lượng trong đơn thuốc.
• Ghi rõ đường dùng, liều lượng chỉ định dùng cho bệnh nhân, cách dùng để đảm bảo thuốc đem lại hiệu quả tốt nhất.
• Cung cấp thông tin về thành phần và các chỉ định trong đơn thuốc có gây ra tương tác thuốc với các nhóm thuốc khác đang cùng sử dụng hay không.
• Ghi chức danh, địa chỉ công tác và chữ ký của người kê đơn thuốc.
• Điền ngày kê đơn thuốc.
• Xác định đơn thuốc có đúng theo form mẫu đã được ban hành của bệnh viện hay không.
• Dược sĩ pha chế thuốc cần đảm bảo tuân thủ theo đúng các bước trong quy trình đã ban hành, thực hiện đúng các kỹ thuật bào chế, chú ý tuân thủ các quy định về nhãn và chất liệu bao bì cấp 1, bao bì cấp 2.
• Sau khi pha chế, cần lưu lại đơn thuốc vào sổ theo dõi bệnh án của bệnh nhân để dễ dàng quản lý, theo dõi và phục vụ cho công tác kiểm tra, thanh tra sau này.

Xem thêm: Pha thêm thuốc tiêm vào dịch truyền tĩnh mạch

Trên đây là những thông tin về nguyên tắc pha chế thuốc theo đơn mà nhà thuốc Ngọc Anh cung cấp cho bạn. Hy vọng qua bài viết sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về những nguyên tắc cần thực hiện khi pha chế thuốc theo đơn.

Tài liệu tham khảo

Pharmacy Federal Rules and Regulations – StatPearls, PubMed, truy cập ngày 11/11/2022.