Bài viết KIỆN TỲ HOÀN – Khai vị kiện tỳ (kiện tỳ ăn ngon cơm).
Trích Phần 1 Những bài thuốc Cổ phương đặc hiệu – Nhà xuất bản Y học – Tải file PDF Tại đây.
Tác giả: TTND. BS Nguyễn Xuân Hướng.
LAI LỊCH BÀI THUỐC
Dạng viên mật
Bài Bạch truật ẩm gia giảm, quyển 1 sách “Tế tân phương” của Nghiêm Dụng Hoà nhà Tống.
Dạng viên hồ
Bài Bạch truật ẩm gia giảm, quyển 1 sách “Tế sinh phương” của Nghiêm Dụng Hòa nhà Tống.
THÀNH PHẦN CỦA BÀI THUỐC
Đảng sâm: 2 lạng.
Mạch nha (sao): 2 lạng.
Bạch truật (thổ sao – sao với Phục long can, Hoàng thổ hay đất vách): 2 lạng.
Chỉ thực: 3 lạng.
Quất bì: 2 lạng.
Sơn tra (bỏ hột): 1 lạng 5 đồng cân.
6 vị thuốc nói trên có trọng lượng chung là 12 lạng 5 đồng cân.
=> Đọc thêm: Tiểu Sài Hồ Thang – Bài thuốc cổ truyền Hòa giải thiểu dương.
CÁCH CHẾ
Dạng viên mật
Tán bột và trộn đều: Những vị thuốc nói trên cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều qua rây.
Làm viên: Lấy mật canh (cứ 16 lạng thuốc bột, dùng chừng 20 lạng mật canh) trộn đều với thuốc bột nói trên, thành nắm thuốc mềm dẻo, chia từng cục, vê thỏi, làm viên.
Quy cách: Mỗi viên thuốc năng 3 đồng cân (trong đó có chừng 1 đồng cân 5 phân thuốc bột).
Đóng gói: Dùng giấy bóng gói kín, đóng vào quả sáp dán kín, đựng vào hộp dán kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
Dạng viên hồ
Tán bột và trộn đều: Những vị thuốc nói trên cùng tán thành bột nhỏ, trộn đều qua rây.
Chế hồ: Lấy riêng 6 lạng Lục thần khúc, tán nhỏ, cho vào lượng nước thích hợp, quấy thành hồ đặc.
Làm viên: Lấy hồ và thuốc bột nói trên, trộn đều thành nắm thuốc mềm dẻo, vê thành thỏi nhỏ, làm viên nhỏ, phơi khó trong râm.
Quy cách:Viên thuốc tròn bóng đều, đồng màu, mỗi lạng thuốc có chừng 500 viên, mỗi túi 3 đồng cân.
Đóng gói: Đựng vào túi giấy bóng hoặc ống giấy, cho vào hộp dán kín.
Bảo quản cất giữ: Để trong nhà nơi khô ráo râm mát.
CÔNG NĂNG
Khai vị kiên tỳ (kiên tỳ ăn ngon cơm).
CHỦ TRỊ
Tỳ vị hư nhược, ăn uống không ngon miệng, ngực bụng dầy trướng, đại tiện phân lỏng.
CÁCH DÙNG VÀ LIỀU LƯỢNG
Dạng viên mật
Mỗi lần uống 1 viên, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước sôi để ấm. Trẻ nhỏ liệu giảm bớt.
Dạng viên hồ
Mỗi lần uống 1 đồng cân, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước đun sôi để ấm.
CẤM KỴ
Kiêng ăn thứ sống lạnh, mờ, béo ngấy.
=> Tham khảo: KIM QUỸ THẬN KHÍ HOÀN – Bổ ích thận dương, tiêu âm tà.