Natri Butyrate
Danh pháp
Tên chung quốc tế
Tên danh pháp theo IUPAC
Sodium butyrate
Mã UNII
8RAS91C36W
Mã CAS
156-54-7
Cấu trúc phân tử
Công thức phân tử
C4H7NaO2
Phân tử lượng
110.09 g/mol
Đặc điểm cấu tạo
Natri Butyrate là muối natri của butyrate, trong đó Butyrate là một axit béo chuỗi ngắn, liên kết cạnh tranh với các vị trí kẽm của histone deacetylase loại I và II
Các tính chất phân tử
Số liên kết hydro nhận: 2
Số liên kết có thể xoay: 2
Diện tích bề mặt cực tôpô: 40,1
Số lượng nguyên tử nặng: 7
Liên kết cộng hóa trị: 2
Tính chất
Natri Butyrate có dạng bột trắng, tan trong nước.Natri Butyrate có mùi khó chịu và nồng đồng thời dễ đọng lại mùi lâu vì vậy khi dùng Natri Butyrate người dùng cần đeo găng tay và có các biện pháp sử dụng như mặt nạ phòng độc và bảo vệ mắt.
Dạng bào chế
Viên nang cứng: Sodium Butyrate 150mg,…
Dược lý và cơ chế hoạt động
Natri Butyrate có khả năng liên kết nhưng không kích hoạt thụ thể histamine, do đó Natri Butyrate ngăn chặn hoạt động của histamine và các chất chủ vận histamine, Natri Butyrate còn gây ức chế giai đoạn đầu của quá trình sao chép DNA của virus đồng thời của các tế bào bị nhiễm virus. Natri Butyrate thể hiện đặc tính chống viêm thông qua cơ chế kích thích các đại thực bào, kích thích sự biểu hiện gen của interleukin-6,Nitric Oxide Synthase cảm ứng, interleukin-1β (IL-1β), cyclooxygenase-2.
Dược động học
Hiện nay các nghiên cứu về thông số dược động học của Natri Butyrate còn hạn chế. Một nghiên cứu đã được tiến hành về việc dùng 500mg/kg/ngày Natri Butyrate cho 9 bệnh nhân bị mắc bệnh bạch cầu tủy cấp tính (cỡ mẫu= 1), bạch cầu đơn nhân cấp tính (cỡ mẫu= 1), bạch cầu đơn nhân cấp tính (cỡ mẫu= 6) và bệnh bạch cầu cấp tính không phân biệt (cỡ mẫu= 1) đã được điều trị theo đường tiêm tĩnh mạch liên tục trong 10 ngày cho thấy nồng độ trong huyết tương tăng gấp 6 lần so với nồng độ butyrate nội sinh. AUC của butyrate ngoại sinh là 384. Sau khi kết thúc truyền, nồng độ Natri Butyrate giảm nhanh chóng với thời gian bán hủy là 6,1 ± 1,4 phút. Tốc độ thanh thải tổng cộng là 83 ±12 ml/kg/phút và thể tích phân bố là 738 ± 245 ml/kg. Lượng butyrate được bài tiết trong nước tiểu ở mức tối thiểu, nghiên cứu cho rằng natri butyrate truyền vào đã được chuyển hóa nhanh chóng. Số lượng tế bào bạch cầu ngoại biên không thay đổi đáng kể, không có độc tính nào được ghi nhận. Điều trị bằng natri butyrate đã tăng cường sự phát triển của tân sinh đại tràng và có liên quan đến việc tăng nồng độ axit butyric trong phân ở chuột được tiêm 1,2-dimethylhydrazine
Ứng dụng Natri Butyrate trong y học
- Sodium butyrate là gì? Natri Butyrate là hợp chất được dùng trong các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhờ tác dụng điều hòa hệ thống miễn dịch, khả năng chống oxy hóa và chống viêm. Natri Butyrate còn được dùng trong có lợi cho sức khỏe đường ruột, ổn định lượng đường trong máu, duy trì hoặc cải thiện chức năng đường ruột và bảo vệ chống lại hoặc giúp điều trị bệnh về đường tiêu hóa do Natri Butyrate có khả năng ngăn vi khuẩn xâm nhập vào máu, hỗ trợ hàng rào ruột, hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích, nguy cơ ung thư ruột kết.
- Vì butyrate giúp sản xuất hormone đường ruột điều chỉnh lượng đường trong máu nên nó có thể cải thiện các triệu chứng của bệnh tiểu đường tuýp 2. Ngoài ra Natri Butyrate có thể cải thiện sức khỏe não bộ, bảo vệ cơ thể bạn chống lại các bệnh tim mạch phổ biến, thúc đẩy giấc ngủ.
- Natri Butyrate có thể khôi phục tình trạng rối loạn sinh học của hệ vi sinh vật đường ruột để làm giảm tình trạng viêm gan nhiễm mỡ, là một chất làm giảm bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Tác dụng phụ
Natri Butyrate hiện nay được chứng minh rất ít khi gây tác dụng phụ cho người dùng, các tác dụng phụ có thể gặp của Natri Butyrate bao gồm triệu chứng đường ruột nhạy cảm, đầy hơi.
Độc tính Natri Butyrate ở người
Chưa có bất kì báo cáo nào về độc tính của Natri Butyrate gây hại cho người dùng.
Thực phẩm giàu Natri Butyrate
Hiện nay Natri Butyrate được chuyển hóa trong cơ thể từ các chất xơ được tìm thấy nhiều trong đậu Hà Lan, các loại hạt, ngũ cốc, trái cây
Tương tác với thuốc khác
- Natri Butyrate có thể bị giảm hoạt tính khi dùng với cafein và theophyllin.
- Natri Butyrate làm tăng hoạt tính chống ung thư của interferon
Lưu ý khi sử dụng
Hiện nay độ an toàn và hiệu hiệu quả của Natri Butyrate cho phụ nữ có thai và cho con bú chưa được chứng minh vì vậy nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng Natri Butyrate cho phụ nữ có thai và cho con bú.
Một vài nghiên cứu của Natri Butyrate trong Y học
Nghiên cứu 1
Bổ sung Natri Butyrate điều chỉnh thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột và cải thiện tình trạng béo phì do chế độ ăn nhiều chất béo gây ra ở chuột
Nghiên cứu được tiến hành nhằm mục đích xác định vai trò của butyrate trong việc điều chỉnh bệnh béo phì, viêm mãn tính mức độ thấp và sự thay đổi thành phần hệ vi sinh vật ở chuột. Nghiên cứu được tiến hành trên chuột đực C57BL/6J, 4-5 tuần tuổi, được chia thành 3 nhóm (n = 8 con/nhóm) lần lượt cho thực hiện chế độ ăn ít chất béo, chế độ ăn nhiều chất béo, hoặc chế độ ăn nhiều chất béo cộng với natri butyrate. Chuột HSB nhận được natri butyrate ở nồng độ 0,1 M trong nước uống trong 12 tuần. Các biện pháp về tình trạng viêm, béo phì và tính toàn vẹn của đường ruột đã được đánh giá. Nồng độ lipopolysaccharide (LPS) trong huyết thanh được đo ở 3 nhóm. Các mẫu phân được thu thập để phân tích hệ vi sinh vật đường ruột. Kết quả cho thấy ở chuột dùng Natri Butyrate mức tăng trọng cơ thể và chất béo trung tính ở gan (TG), interleukin-6 (IL-6) huyết thanh và yếu tố hoại tử khối u huyết thanh (TNF)-α cao hơn 1-4 lần so với chuột không dùng Natri Butyrate, từ đó cho thấy việc sử dụng natri butyrate có lợi thành phần hệ vi sinh vật đường ruột do HFD gây ra và cải thiện hàng rào ruột, dẫn đến nồng độ LPS huyết thanh thấp hơn.
Nghiên cứu 2
Những thay đổi của hệ vi sinh vật gây ra bởi natri butyrate vi nang ở bệnh nhân mắc bệnh viêm ruột
Nghiên cứu được tiến hành về ảnh hưởng của công thức butyrate phân phối qua đại tràng đến hệ vi sinh vật trong phân của bệnh nhân mắc bệnh viêm ruột. Trong nghiên cứu thí điểm, mù đôi, đối chứng giả dược này, 49 bệnh nhân mắc bệnh viêm ruột trong đó 19 bệnh nhân mắc bệnh Crohn, và 30 bệnh nhân mắc bệnh viêm loét đại tràng được chọn ngẫu nhiên để uống natri-butyrate vi nang hoặc giả dược trong 2 tháng. Kết quả cho thấy Natri-butyrate đã làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột của bệnh nhân mắc bệnh viêm ruột bằng cách tăng vi khuẩn có khả năng tạo ra SCFA ở bệnh nhân bị bệnh viêm loét đại tràng và vi khuẩn đại tràng butyrogen ở bệnh nhân mắc bệnh Crohn. Việc bổ sung natri-butyrate làm tăng sự phát triển của vi khuẩn có khả năng tạo ra SCFA với khả năng chống viêm.
Tài liệu tham khảo
- Thư viện y học quốc gia, Sodium butyrate, pubchem. Truy cập ngày 28/09/2023.
- Wanjun Fang, Hongliang Xue, Xu Chen, Ke Chen, Wenhua Ling (2019) Supplementation with Sodium Butyrate Modulates the Composition of the Gut Microbiota and Ameliorates High-Fat Diet-Induced Obesity in Mice,pubmed.com. Truy cập ngày 28/09/2023.
- Sonia Facchin, Nicola Vitulo, Matteo Calgaro, Andrea Buda, Chiara Romualdi, Daniel Pohl, Barbara Perini, Greta Lorenzon, Carla Marinelli, Renata D’Incà, Giacomo Carlo Sturniolo, Edoardo Vincenzo Savarino (2020) Microbiota changes induced by microencapsulated sodium butyrate in patients with inflammatory bowel disease,pubmed.com. Truy cập ngày 28/09/2023.