Palbociclib
Danh pháp
Tên chung quốc tế
Tên danh pháp theo IUPAC
6-acetyl-8-cyclopentyl-5-methyl-2-[(5-piperazin-1-ylpyridin-2-yl)amino]pyrido[2,3-d]pyrimidin-7-one
Nhóm thuốc
Thuốc chống ung thư và điều hòa miễn dịch
Mã ATC
L – Thuốc chống ung thư và điều hòa miễn dịch
L01 – Thuốc chống ung thư
L01E – Chất ức chế protein kinase
L01EF – Chất ức chế kinase phụ thuộc cyclin (cdk)
L01EF01 – Thuốc Palbociclib
Mã UNII
G9ZF61LE7G
Mã CAS
571190-30-2
Cấu trúc phân tử
Công thức phân tử
C24H29N7O2
Phân tử lượng
447.5 g/mol
Đặc điểm cấu tạo
Palbociclib thuộc nhóm pyridopyrimidine có chứa một hợp chất amino bậc hai , ketone thơm, 2-{[5-(piperazin-1-yl)pyridin-2-yl]amino}pyrido[2,3-d]pyrimidin-7-one mang nhóm thế methyl, acetyl và cyclopentyl l ở các vị trí tương ứng là 5, 6 và 8.
Các tính chất phân tử
Số liên kết hydro cho: 2
Số liên kết hydro nhận: 8
Số liên kết có thể xoay: 5
Diện tích bề mặt cực tôpô: 103
Số lượng nguyên tử nặng: 33
Liên kết cộng hóa trị: 1
Tính chất
Palbociclib có điểm sôi 711,5ºC , điểm nóng chảy 263-266ºC và độ hòa tan 10 mg/ml
Dạng bào chế
Palbociclib được bào chế dưới dạng viên
Dược lý và cơ chế hoạt động
Palbociclib có cơ chế hoạt động dựa trên sự ức chế quá trình phát triển của các tế bào ung thư và ngăn ngừa quá trình sao chép DNA trong các tế bào ung thư. Các nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy Palbociclib làm ức chế sự tiến triển của chu kỳ tế bào từ pha G1 sang pha S từ đó làm giảm sự tăng sinh tế bào của các dòng tế bào ung thư vú. Ngoài ra, khi tiến hành ở các mô hình chuột ung thư vú dương tính với thụ thể estrogen cho thấy palbociclib kết hợp với thuốc kháng estrogen giúp tăng cường hoạt động chống khối u.
Palbociclib liên kết với túi ATP với IC50 từ đó làm ức chế kinase 4/6 phụ thuộc cyclin. Do đó, ngăn ngừa sự tiến triển của chu kỳ tế bào.
Dược động học
Hấp thu
Palbociclib có nồng độ đỉnh trong huyết tương sau 6-12 giờ và có các chỉ số dược động học tuyến tính. Sinh khả dụng theo đường uống là 46%. Sự hấp thu giảm đáng kể trong uống khi đói vì vậy nên dùng thuốc khi bụng no tạo thành các liên hợp glucuronide và axit sulfamic không có tác dụng dược lý.
Chuyển hóa
Palbociclib chủ yếu được chuyển hóa qua gan nhờ sulfotransferase 2A1 và isoenzyme cytochrome P450 3A. Palbociclib được chuyển hóa qua quá trình oxy hóa và sulfon hóa, acyl hóa và glucuronid hóa
Phân bố
Thể tích phân bố là 2583 L và thuốc có khả năng thâm nhập sâu vào các mô ngoại vi. 85% Palbociclib liên kết với protein huyết tương
Thải trừ
Con đường đào thải chính của palbociclib qua phân sau khi được chuyển hóa tại gan. Độ thanh thải của Palbociclib là 63,1 L/h. Thời gian bán thải của palbociclib là 29 giờ.
Ứng dụng trong y học
Palbociclib được chỉ định kết hợp letrozole làm liệu pháp nội tiết ban đầu để điều trị:
- Khối u dương tính với thụ thể hormone (HR) ở bệnh nhân trưởng thành mắc ung thư vú tiến triển/di căn
- Khối u âm tính với thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì ở người loại 2.
- Palbociclib cũng được kết hợp với fulvestrant ở những bệnh nhân có bệnh tiến triển với liệu pháp nội tiết trước đó.
Một vài nghiên cứu của trong Y học
Một nghiên cứu đã được tiến hành vào năm 2015 để đánh giá hiệu quả của palbociclib trong liệu pháp điều trị ung thư vú tiến triển có thụ thể hormone dương tính, thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì ở người 2 (Her2) âm tính.
Nghiên cứu tiến hành trên những bệnh nhân ngẫu nhiên được dùng letrozole đơn độc hoặc letrozole kết hợp với palbociclib 125 mg mỗi ngày trong 3 tuần, sau đó nghỉ 1 tuần. Kết quả của nghiên cứu cho thấy Palbociclib kéo dài đáng kể thời gian sống khi kết hợp với liệu pháp nội tiết trong phác đồ điều trị đầu tiên cho bệnh ung thư vú tiến triển âm tính với Her2, dương tính với HMR
Tài liệu tham khảo
- National Institutes of Health, Palbociclib, pubchem. Truy cập ngày 11/04.2025
- Neha S Mangini 1, Robert Wesolowski 2, Bhuvaneswari Ramaswamy 2, Maryam B Lustberg 2, Michael J Berger (2015), Palbociclib: A Novel Cyclin-Dependent Kinase Inhibitor for Hormone Receptor-Positive Advanced Breast Cancer, pubmed. Truy cập ngày 11/04/2025