Metadoxin
Danh pháp
Tên chung quốc tế
Tên danh pháp theo IUPAC
4,5-bis(hydroxymethyl)-2-methylpyridin-3-ol;(2S)-5-oxopyrrolidine-2-carboxylic acid
Nhóm thuốc
Trị liệu về mật và gan
Mã ATC
A – Đường tiêu hóa và trao đổi chất
A05 – Trị liệu về mật và gan
A05B – Trị liệu gan, hướng mỡ
A05BA – Trị liệu gan
A05BA09 – Metadoxin
Mã UNII
EJQ7M98H5J
Mã CAS
74536-44-0
Cấu trúc phân tử
Công thức phân tử
C13H18N2O6
Phân tử lượng
298.29 g/mol
Các tính chất phân tử
Số liên kết hydro cho: 5
Số liên kết hydro nhận: 7
Số liên kết có thể xoay: 3
Diện tích bề mặt cực tôpô: 140
Số lượng nguyên tử nặng: 21
Số lượng nguyên tử trung tâm xác định được: 1
Liên kết cộng hóa trị: 2
Dạng bào chế
Viên nén bao phim: thuốc Metadoxine 500mg,…
Dược lý và cơ chế hoạt động
- Metadoxin là gì? Metadoxine là chất có khả năng đối kháng theo theo cơ chế có chọn lọc với các phân nhóm thụ thể serotonin 5-HT2B và đối với chất vận chuyển axit gamma-aminobutyric, Metadoxine có ái lực cao với các chất này. Trên các xét nghiệm in vitro cho thấy Metadoxine có khả năng làm giảm hoạt động cũng như tác dụng của các enzyme transaminase GABA, mà các enzym này là nguyên nhân chính tham gia vào quá trình gây thoái hóa của các GABA. Ngoài ra các nghiệm nghiệm sinh lý cũng đã chứng minh được rằng Metadoxine có khả năng tác dụng trước khớp thần kinh do đó làm tăng sự ức chế dẫn truyền qua khớp thần kinh GABAergic. Metadoxine không gây ảnh hưởng đến nồng độ serotonin, metadoxine, dopamine, norepinephrine.
- Trong các nghiên cứu trên động vật, metadoxine đã được chứng minh có khả năng ngăn ngừa sự suy giảm hoạt động của rượu dehydrogenase do sự làm tăng hoạt động của enzyme acetaldehyde dehydrogenase ở động vật thí nghiệm là chuột mãn tính được cho dùng ethanol, các chỉ số về tốc độ thanh thải ethanol trong nước tiểu, huyết tương đều tăng. Metadoxine gây ngăn ngừa sự hình thành gan nhiễm mỡ, ức chế sự gia tăng este axit béo trong gan của chuột, đối với chuột bị nhiễm độc gan cấp hay mạn tính do rượu thì việc dùng Metadoxine giúp tăng nồng độ glutathione trong tế bào gan của chuột ngăn ngừa sự tổn thương peroxid hóa lipid, suy giảm glutathione, lắng đọng collagen và TNF.
Dược động học
Hiện nay các nghiên cứu về dược động học học của Metadoxine còn hạn chế. Metadoxine được hấp thu nhanh sau khi uống và có sinh khả dụng không quá cao chỉ khoảng 60-80% liều dùng. Metadoxine được phân bố rộng khắp các mô và các cơ quan trong cơ thể chủ yếu được tìm thấy với nồng độ cao ở các cơ quan bài tiết như thận, gan vì vậy thể tích phân bố của Metadoxine lớn. Metadoxine được bài tiết chủ yếu qua thận thận với thời gian bán thải khoảng 40 – 60 phút. Các chất chất chuyển hóa chính của Metadoxine được tìm thấy bao gồm dưới dạng pyridoxạl phosphat, pyridoxamin, α-ketoglutarat, pyridoxal, glutamat, glutamylcystein, glutathion, glutamin. Metadoxine được bài tiết lần lượt từ 40% – 45%, 35% – 50% trong 24 giờ qua nước tiểu và trong 96 giờ qua phân.
Ứng dụng trong y học
Metadoxine được dùng trong điều trị tình trạng ngộ độc rượu, bệnh về gan do uống nhiều rượu gây ra.
Ngộ độc rượu cấp tính
Các nghiên cứu lâm sàng về Metadoxine cho biết Metadoxine đã được chứng minh có khả năng làm giảm thời gian bán thải của rượu ở những bệnh nhân bị nhiễm độc cấp tính; những người tình nguyện khỏe mạnh do đó nó giúp đẩy nhanh quá trình chuyển hóa acetaldehyde và rượu thành các xeton, các xeton này về cơ bản ít độc hơn so với rượu và Metadoxine còn giúp cải thiện cũng như năng khả năng thanh lọc qua nước tiểu của rượu, nhờ đó Metadoxine giúp cải thiện các triệu chứng lâm sàng ở bệnh nhân bị ngộ độc rượu gây ra như hung hăng và rối loạn thăng bằng, tâm thần, trầm cảm.
Có nhiều bằng chứng cũng cho thấy tác dụng của Metadoxine trong việc giảm cảm giác thèm rượu ở bệnh nhân đồng thời giảm các chỉ số tích tụ mỡ ở gan nhiễm mỡ, hoại tử tế bào gan do rượu. Metadoxine có khả năng làm giảm các rối loạn tâm lý thần kinh liên quan đến nhiễm độc rượu và đẩy nhanh quá trình loại bỏ rượu khỏi máu và mô, giúp khôi phục cấu trúc chức năng của gan
Bệnh gan
Metadoxine có khả năng liên kết với yếu tố phản ứng cAMP, ức chế quá trình phosphoryl hóa CREB do đó ngăn chặn bước biệt hóa của preadipocytes nhờ vậy ức chế chất tăng cường b liên kết với CCAAT/protein trong quá trình tạo mỡ do hormone gây ra, Khi dùng Metadoxine dạng phóng thích tức thì với liều 300mg/ngày, 2 lần/ngày đến 500mg/ngày 3 lần/ngày tối đa trong 3 tháng đã được chứng minh là giảm bằng chứng siêu âm về bệnh gan nhiễm mỡ và cải thiện các chỉ số sinh hóa của chức năng gan.
Tác dụng phụ
Các tác dụng phụ có thể gặp của Metadoxine bao gồm:
- Bệnh về thần kinh
- Mất cân bằng dáng đi
- Tê quanh miệng
- Buồn ngủ
- Tê chân, đau chân
- Dị cảm
- Mất điều hòa
- Cảm giác buồn ngủ
Độc tính ở người
Hiện nay chưa có bất kì báo cáo hay nghiên cứu cụ thể được công bố về triệu chứng ngộ độc do quá liều Metadoxine trên động vật hay người
Tương tác với thuốc khác
Khi dùng chung Metadoxine với levodopa có thể gây tăng decarboxyl ngoại vi và giảm hiệu quả điều trị của Metadoxine
Lưu ý khi sử dụng
- Không nên dùng Metadoxine cho phụ nữ có thai, cho con bú hay có kế hoạch muốn sinh con.
- Trước khi dùng Metadoxine bệnh nhân nên liệt kê những thuốc mà bệnh nhân bị dị ứng và các sản phẩm thuốc, thực phẩm bổ sung đang sử dụng cũng như bệnh lý bản thân bệnh nhân đang mắc phải nếu có.
Một vài nghiên cứu của Metadoxine trong Y học
Nghiên cứu 1
Nghiên cứu về dược lý học, đánh giá có hệ thống các thử nghiệm lâm sàng về Metadoxine
Mục tiêu của nghiên cứu là tiến hành điều tra tác dụng của metadoxine đối với y tế khi dùng cho con người, trọng tâm của nghiên cứu được tiến hành trên các bệnh nhân gặp tình trạng nghiện rượu mãn tính, cai rượu, tình trạng say rượu, tỷ lệ sống sót và đánh giá vai trò tiềm năng của metadoxine trong điều trị rối loạn hệ thần kinh trung ương. Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 7 năm 2017 bằng việc tìm kiếm tài liệu trên máy tính để truy xuất tất cả các thử nghiệm lâm sàng nghiên cứu về metadoxine từ cơ sở dữ liệu của ClinicTrials.gov và Cơ quan đăng ký thử nghiệm lâm sàng của Liên minh Châu Âu. Kết quả cho thất có 16 nghiên cứu được đưa vào chứng minh metadoxine có vẻ an toàn khi sử dụng vì hiếm khi gây ra tác dụng phụ, nó cũng có hiệu quả trong cải thiện chức năng gan sau chứng nghiện rượu mãn tính, điều trị ngộ độc rượu cấp tính. Từ đó rút ra kết luận rằng Metadoxine an toàn khi sử dụng và đem lại hiệu quả trong việc cải thiện chức năng gan sau các bệnh liên quan đến rượu.
Nghiên cứu 2
Nghiên cứu về những phát hiện ban đầu về việc sử dụng metadoxine trong điều trị chứng nghiện rượu và bệnh gan do rượu
Nghiên cứu đã được tiến hành vào năm 2011 bởi George A Kenna , Anna Ferrulli và các cộng sự với mục tiêu điều tra việc sử dụng metadoxine như một liệu pháp tiềm năng cho chứng nghiện rượu. Phương pháp được tiến hành trên 94 bệnh nhân ngoại trú mắc chứng nghiện rượu, những người này được cho dùng dùng metadoxine và được đánh giá về mức độ tiêu thụ rượu, cảm giác thèm ăn trong quá trình dùng thuốc. Kết quả cho thấy với khoảng liều metadoxine là 500-2000 mg/ngày trong thời gian 2-42 ngày cho thấy 52 bệnh nhân (55,3%); 35 (67,3%) bệnh nhân giảm hoàn toàn tình trạng uống rượu, từ đó cho thấy Metadoxine có thể được sử dụng như một liệu pháp dược lý tiềm năng cho chứng nghiện rượu.
Tài liệu tham khảo
- Thư viện y học quốc gia, Metadoxine , pubchem. Truy cập ngày 19/09/2023.
- Mathieu Di Miceli, Benjamin Gronier(2018), Pharmacology, Systematic Review and Recent Clinical Trials of Metadoxine ,pubmed.com. Truy cập ngày 19/09/2023.
- Lorenzo Leggio 1, George A Kenna, Anna Ferrulli, William H Zywiak, Fabio Caputo, Robert M Swift, Giovanni Addolorato (2011) Preliminary findings on the use of metadoxine for the treatment of alcohol dependence and alcoholic liver disease ,pubmed.com. Truy cập ngày 19/09/2023.