Eltrombopag
Đặc điểm của Eltrombopag
Eltrombopag là gì?
Eltrombopag là một chất chủ vận thụ thể thrombopoietin với tác dụng trong điều trị bệnh suy giảm số lượng tiểu cầu trong máu ở người lớn bị giảm tiểu cầu miễn dịch vô căn mãn tính. Hoạt chất cũng đã được phê duyệt trong việc điều trị suy giảm tiểu cầu trên đối tượng đang bị viêm gan C mạn tính dựa trên interferon vào năm 2012.
Vào năm 2008, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ phê duyệt sử dụng trên người lớn và vào năm 2015 sử dụng trên trẻ em như một liệu pháp bậc hai trong việc điều trị suy giảm tiểu cầu.
Danh pháp quốc tế
Eltrombopag
Mã ATC: B02BX05
B – Máu và các cơ quan tạo máu
B02 – Thuốc chống xuất huyết
B02B – Vitamin k và các loại thuốc cầm máu khác
B02BX – Thuốc cầm máu toàn thân khác
B02BX05 – Eltrombopag
Công thức hóa học/phân tử
C25H22N4O4
Tính chất vật lý
Eltrombopag olamine có màu cam rắn, không hòa tan được trong dung dịch đệm nước có pH từ 1 đến 7,4.
Dạng bào chế
Viên nang cứng, viên nén, bột hỗn dịch.
Hàm lượng
Một số hàm lượng thường gặp là 25mg, 50mg và 75mg.
Eltrombopag có tác dụng gì?
Dược lực học
Eltrombopag là một chất chủ vận trên thụ thể thrombopoietin được sử dụng thông qua đường uống và tham gia vào việc kích thích megakaryopoiesis. Sau khi vào cơ thể, Eltrombopag tham gia vào liên kết và kích thích thụ thể thrombopoietin tiểu cầu (TPO-R hoặc CD110) kích thích sự tăng sinh và biệt hóa các tế bào khổng nhân từ đó làm tăng nhanh quá trình sản xuất tiểu cầu.
Nghiên cứu trên lâm sàng đã thấy được tác dụng của hoạt chất Eltrombopag trong việc hỗ trợ tăng sự tạo thành tiểu cầu thông qua sự tương tác với miền xuyên màng của TPO-R từ dó hỗ trợ giảm chảy máu và ngăn ngừa quá trình megakaryopoiesis.
Dược động học
Hấp thu: Sau khi uống, hoạt chất đạt được nồng độ cao nhất trong máu vào khoảng 2 đến 6 giờ và đạt được sinh khả dụng vào khoảng 52% khi dùng với liều 75mg. Việc sử dụng thuốc với thực phẩm chứa nhiều chất béo, canxi có thể làm giảm nồng độ hấp thu.
Phân bố: Eltrombopag liên kết mạnh với protein huyết tương vào khoảng 99%. Một nghiên cứu nhãn phóng xạ thấy được nồng độ eltrombopag trong tế bào máu vào khoảng 50 đến 79% trong huyết tương.
Chuyển hóa: Eltrombopag chuyển hóa thông qua gan thông qua oxy hóa, acid glucuronic hay glutathione, cysteine. Hoạt chất được chuyển hóa thông qua các enzym Cyp1A2 hay Cyp2C8 với quá trình oxy hóa và enzym UGT1A1 hay UGT1A3 với quá trình glucuronidation.
Thải trừ: Hoạt chất thải trừ ra ngoài chủ yếu qua phân vào khoảng 59% và một phần qua nước tiểu khoảng 31%. Thời gian bán thải của hoạt chất vào khoảng 21 đến 32 giờ trên người khỏe mạnh và khoảng 26 đến 35 giờ trên đối tượng người đang có vấn đề về ban xuất huyết giảm số lượng tiểu cầu vô căn.
Ứng dụng trong y học
Hoạt chất Eltrombopag cho tác dụng điều trị:
- Bệnh giảm tiểu cầu ở người lớn hay trẻ em bị xuất huyết suy giảm tiểu cầu miễn dịch vô căn mạn tính không đáp ứng với corticosteroid, globulin miễn dịch hay cắt lách trước đó.
- Bệnh giảm số lượng tiểu cầu trên người bị viêm gan C mạn tính để bắt đầu hay sử dụng duy trì thuốc dựa trên các interferon.
- Bệnh thiếu máu bất sản nặng không có đáp ứng với các liệu pháp trong ức chế miễn dịch.
Với đối tượng mẹ đang cho con bú, Eltrombopag có thể đi vào sữa mẹ nên có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ sơ sinh. Đã ghi nhận trường hợp người mẹ sử dụng liều đối đa 100mg trong thời kỳ đang mang thai đã thấy được trẻ sơ sinh bị tăng số lượng tiểu cầu, kéo dài trong một vài tuần.
Với đối tượng mẹ đang mang thai, thuốc Eltrombopag không được khuyến cáo sử dụng do các nguy cơ độc tính trên thai có thể xuất hiện.
Không sử dụng thuốc Eltrombopag trên đối tượng đang mắc bệnh về suy giảm tiểu cầu có kèm theo bệnh gan mạn tính.
Nghiên cứu mới trong y học về Eltrombopag
Mục đích: Đánh giá tính an toàn và hiệu quả của eltrombopag với đối tượng trẻ em bị giảm tiểu cầu miễn dịch mãn tính.
Phương pháp: Nghiên cứu hai phần ngẫu nhiên, đa trung tâm, có đối chứng giả được tiến hành thực nghiệm trên 38 trung tâm tại 12 nước.
Đối tượng thử nghiệm: Bệnh nhân nhi từ 1 đến 17 tuổi đang bị vấn đề về suy giảm tiểu cầu miễn dịch đang có số lượng tiểu cầu dưới 30 x109 với các phân tầng 1 đến 5 tuổi, 6 đến 11 tuổi, 12 đến 17 tuổi.
Kết quả: Trong thời gian nghiên cứu mù đôi, ba người ngừng sử dụng thuốc do xuất hiện các tác dụng phụ. 40% người sử dụng thuốc và 3% người dùng giả dược đạt được kết quả trong việc trong việc tăng số lượng tiểu cầu vào khoảng 50 x 109. Một số các tác dụng phụ xảy ra trong thời gian sử dụng thuốc với các biểu hiện viêm họng, viêm mũi, nhiễm trùng hô hấp, ho,…
Kết luận: Eltrombopag hiệu quả trong việc điều trị bệnh suy giảm tiểu cầu miễn dịch, là một lựa chọn thích hợp cho các đối tượng trẻ em đang bị giảm tiểu cầu miễn dịch mạn tính. Tuy nhiên vẫn có các tác dụng không mong muốn xuất hiện trong thời gian này.
Tài liệu tham khảo
Danielle Francisco Honorato de Barros Torelli, Crystian Bitencourt Soares Oliveira và cộng sự (Đăng 6/6/2023), Eltrombopag for Adults and Children with Immune-Refractory Thrombocytopenic Purpura: A Systematic Review, Pubmed. Truy cập 21/12/2024.
Hafiz Abdul Waqas Ahmed 1, Ahmed Taher Masoud và cộng sự (Đăng 20/7/2021), Eltrombopag Effectiveness and Tolerability in Chronic Immune Thrombocytopenia: A Meta-Analysis, Pubmed. Truy cập 21/12/2024.
Pubchem, Eltrombopag, nih.gov. Truy cập 21/12/2024.
Xuất xứ: Anh