Danh pháp

Tên chung quốc tế

Cerebrolysin

Cerebrolysin thuộc nhóm nào?

Thuốc hướng tâm thần.

Mã UNII

37KZM6S21G

Mã CAS

12656-61-0

Dạng bào chế

Dung dịch: thuốc tiêm Cerebrolysin 5ml,…

Cerebrolysin dạng viên uống hiện nay không có sẵn

Dược lý và cơ chế hoạt động

• Cerebrolysin là thuốc gì? Cerebrolysin là sản phẩm của quá trình xử lý các hỗn hợp peptide có nguồn gốc từ não lợn bằng enzym thích hợp. Các thành phần của Cerebrolysin bao gồm các yếu tố dinh dưỡng thần kinh có nguồn gốc từ dòng tế bào thần kinh đệm, từ não, yếu tố dinh dưỡng thần kinh thể mi, yếu tố tăng trưởng thần kinh. Trong các nghiên cứu tiền lâm sàng cho thấy Cerebrolysin được sử dụng như 1 chất có tiềm năng cho các triệu chứng rối loạn thoái hóa thần kinh, mặc dù các nghiên cứu này còn sơ bộ. Hiệu quả của Cerebrolysin đã được chứng minh trên các thử nghiệm với động vật.
• Cerebrolysin cơ chế tác dụng như sau: Cerebrolysin giúp tăng cường và cải thiện quá trình chuyển hóa các tế bào thần kinh do đó Cerebrolysin làm quá trình nhiễm acid lactic bị ngăn chặn trong bệnh thiếu máu não hay thiếu oxy đến não. Cerebrolysin điều chỉnh các dẫn truyền thần kinh synap từ đó giúp cải thiện khả năng học tập và hành vi của con người. Cerebrolysin giúp tăng quá trình biệt hóa các tế bào thần kinh có hiệu quả như chất dinh dưỡng thần kinh, giúp tăng các chức năng thần kinh và giúp bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi bị tổn thương do nhiễm độc hay do thiếu máu não.
• Các nghiên cứu trên thực nghiệm cho thấy Cerebrolysin cải thiện được tâm trạng và trí thức ở bệnh nhân bị bệnh Alzheimer do đó làm giảm số lượng bệnh nhân cần chăm sóc. Kết quả cho thấy 61,7% số bệnh nhân được cải thiện tình trạng lâm sàng trên tổng số bệnh nhân được điều trị bằng Cerebrolysin. Một thử nghiệm lâm sàng khác cho thấy những bệnh nhân bị sa sút trí tuệ do bệnh mạch não gây ra khi dùng Cerebrolysin cho thấy cải thiện về trí nhớ đáng kể. Một nghiên cứu khác cho thấy việc dùng Cerebrolysin cho các bệnh nhân mắc bệnh thần kinh khác cũng đem lại hiệu quả. Bệnh nhân bị chấn thương sọ não hay bị đột quỵ cũng cho thấy tăng nhanh khả năng hồi phục khi dùng Cerebrolysin.

Dược động học

Thuốc bổ não cerebrolysin sau khi tiêm có khả năng đi qua hàng rào máu não. Cerebrolysin phát huy tác dụng thần kinh sau khi tiêm tĩnh mạch 8 giờ.

Tác dụng của thuốc cerebrolysin

Công dụng của thuốc cerebrolysin được dùng trong điều trị:

• Rối loạn tập trung, rối loạn trí nhớ.
• Sa sút trí tuệ do thoái hóa, do bệnh mạch não
• Sa sút trí tuệ cả thoái hóa, mạch máu
• Đột quỵ
• Sau phẫu thuật hay chấn thương, sau chấn động, sau phẫu thuật thần kinh, sau đụng đập

Tác dụng phụ

Cerebrolysin thuốc có thể gây các tác dụng phụ sau:

• Cảm giác nóng khi tiêm quá nhanh
• Tăng mẫn cảm gây đau đầu, run, tăng thân nhiệt nhẹ.
• Đến nay không có bất kì báo cáo nào được ghi nhận về các triệu chứng, tác dụng phụ kéo dài hoặc gây đe dọa đến tính mạng được ghi nhận do Cerebrolysin gây ra.

Độc tính ở người

Cerebrolysin có khả năng dung nạp tốt và có tính an toàn cao. Ở liều dùng cho người không thấy bất kì dấu hiệu độc tính nào của Cerebrolysin.

Các nghiên cứu trên động vật thí nghiệm cho thấy:

• Sau 1 liều dùng tiêm tĩnh mạch Cerebrolysin duy nhất cho thấy LD50 ở chuột đực và chuột cái lần lượt là 68ml/kg và 74ml/kg thể trọng còn ở chó là 52,2ml/kg thể trọng sau khi tiến hành thí nghiệm dài 14 ngày.
• Độc tính mạn: ở chuột là 12,5ml/kg thể trọng hàng ngày, tiêm Cerebrolysin trong 26 tuần chỉ thấy biến đổi nhẹ về công thức máu. Ở chó liều dùng Cerebrolysin cao nhất là 9ml/kg thể trọng dùng mỗi ngày trong 28 ngày liên tục và 4,5ml/kg thể trọng mỗi ngày trong 26 tuần không thất biểu hiện nào nào cho thấy động vật thí nghiệm không dung nạp Cerebrolysin.
• Độc tính đến khả năng sinh sản: Việc tiêm Cerebrolysin vào động vật đang trong thai kỳ ở liều rất cao không thấy bất kỳ biến đổi nào cũng như không có độc tính nào trên bào thai hay gây quái thai được ghi nhận.
• Cerebrolysin không gây đột biến gen, không gây ung thư hay gây nhạy cảm trên động vật thực nghiệm về độc tính.

Hướng dẫn sử dụng

• Cerebrolysin liều dùng phụ thuộc vào chỉ định của bác sĩ theo từng bệnh nhân và theo từng đường dùng.
• Khi dùng Cerebrolysin có thể pha trong dung dịch chuẩn như dung dịch ringer, dung dịch nước muối sinh lý, glucose 5%, dextran 40,.. và truyền chậm tối thiểu 20-60 phút.
• Tiêm Cerebrolysin trong ngày chỉ nên tiêm 1 lần mỗi ngày và tiêm tối thiểu 10-20 ngày đó được coi là 1 liệu trình phù hợp.
• Việc dùng Cerebrolysin có thể lặp lại vài lần và phụ thuộc vào khả năng đáp ứng lâm sàng của bệnh nhân với thuốc.

Tương tác với thuốc khác

Dùng đồng thời Cerebrolysin với thuốc chống trầm cảm hay thuốc ức chế MAO có thể gây tăng tình trạng tích lũy thuốc khi đó bác sĩ nên chỉ định giảm liều dùng cho bệnh nhân.

Lưu ý khi sử dụng

• Bệnh nhân bị bệnh thận nặng không nên chỉ định cho dùng Cerebrolysin
• Khi dùng Cerebrolysin đường tiêm bệnh nhân cần có sự hỗ trợ của cán bộ nhân viên y tế chuyên môn, không tự ý dùng.
• Phụ nữ có thai và cho con bú: Các nghiên cứu trên động vật cho thấy Cerebrolysin không gây quái thai tuy nhiên vì số liệu lâm sàng trên bệnh nhân có thai không đủ nên không dùng Cerebrolysin cho phụ nữ có thai và cho con bú trừ khi có chỉ định của bác sĩ và hiệu quả đem lại phải vượt trội so với rủi ro có thể xảy ra.
• Hiện nay Cerebrolysin chỉ được nghiên cứu để dùng theo đường tiêm có thể tiêm tĩnh mạch, tiêm bắp hay truyền tĩnh mạch, tuyệt đối không dùng đường uống hay đường dùng khác.
• Trong trường hợp bệnh nhân bị bệnh nặng thì không nên dừng Cerebrolysin đột ngột mà phải tiếp tục điều trị bằng cách giảm tần suất tiêm trong ít nhất 4 tuần.

Một vài nghiên cứu của Cerebrolysin trong Y học

Hiệu quả lâm sàng của Cerebrolysin và Cerebrolysin cộng với Nootropics trong điều trị bệnh nhân đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính tại Việt Nam

Đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng khuyết tật do nhu cầu điều trị không được đáp ứng và điều trị bằng thuốc hiệu quả. Nghiên cứu này tiến hành với mục tiêu đánh giá hiệu quả và độ an toàn của Cerebrolysin và Cerebrolysin cộng với thuốc nootropics trong điều trị thường quy cho bệnh nhân đột quỵ do thiếu máu cục bộ cấp tính. Trong nghiên cứu tiến hành theo phương pháp không can thiệp, có kiểm soát, nhãn mở, tiền cứu và đa trung tâm này bao gồm 398 bệnh nhân bị đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính cho phân ngẫu nhiên vào điều trị bằng Cerebrolysin với cỡ mẫu 190 bệnh nhân 20 lần truyền tĩnh mạch 10 ml, 86 bệnh nhân dùng các thuốc nootropics khác, 122 dùng kết hợp cả 2 thuốc. Kết quả cho thấy So với các thuốc nootropics khác, cả Cerebrolysin và liệu pháp kết hợp đều mang lại những cải thiện đáng kể, tỷ lệ bệnh nhân hồi phục tốt, phục hồi chức năng; phục hồi thần kinh. So với Cerebrolysin, liệu pháp kết hợp đã cải thiện đáng kể. Nghiên cứu kết luận rằng Cerebrolysin đơn thuần hoặc kết hợp với các thuốc nootropic khác có hiệu quả và an toàn trong điều trị thiếu máu cục bộ cấp tính thông thường, trong cả giai đoạn cấp tính và giai đoạn phục hồi, điều này hỗ trợ việc sử dụng nó trong thực hành lâm sàng hàng ngày.

Tài liệu tham khảo

Luc Tran 1, X Anton Alvarez 2 3, Hoang-Anh Le 4, Dat-Anh Nguyen 5, Thinh Le 6, Ngoc Nguyen 7, Thang Nguyen 8, Tai Nguyen 9, Tan Vo 10, Tuan Tran 11, Chinh Duong 12, Huyen Nguyen 13, Sam Nguyen 14, Hien Nguyen 15, Thanh Le 16, Minh Nguyen 17, Thang Nguyen (2022) Clinical Efficacy of Cerebrolysin and Cerebrolysin plus Nootropics in the Treatment of Patients with Acute Ischemic Stroke in Vietnam, pubmed.com. Truy cập ngày 03/11/2023.