Tô Mộc (Gỗ Vang)
Tên khoa học
Caesalpinia sappan L. (Vang), họ Đậu (Fabaceae).
Nguồn gốc
Lõi gỗ khô của loài Caesalpinia sappan L. (Vang), họ Đậu (Fabaceae).
Vùng sản xuất
Chủ yếu ở Đài Loan và Quảng Đông, Quảng Tây và Quý Châu.
Thu hái và chế biến
Thường được thu hái vào mùa Thu, loại bỏ phần dác gỗ trắng và sấy khô phần lõi gỗ.
Tính vị quy kinh
Tác dụng
Hoạt huyết khứ ứ, thông lạc tán phong, tiêu thũng chỉ thống.
Tô mộc là gỗ của cây Vang, sở trường hay nhất của tô mộc là tiêu sưng chỉ thống, dùng liều thấp thì có tác dụng điều hòa phần huyết, dùng liều cao thì có tác dụng phá huyết. Các trường hợp ứ huyết tắc kinh, thấy kinh đau bụng,… dùng Tô mộc đều cho hiệu quả tốt. Tuy nhiên tác dụng hay nhất của Tô mộc là tiêu ung thũng để chỉ thống, dùng đặc biệt tốt với các trường hợp huyết tụ sưng đau do ngoại thương (đánh, ngã, va chạm,…). Với tác dụng này dùng dạng xoa ngoài là hay nhất, Tô mộc là một trong những vị thuốc được rất nhiều thầy thuốc dùng làm rượu xoa bóp. Rượu xoa bóp tô mộc có công dụng giảm đau tiêu sưng rất nhanh.
Mặt khác nữa Tô mộc là vị thuốc có ở Việt Nam, dễ tìm kiếm giá thành cũng phù hợp nên dễ sử dụng, dùng dưới dạng rượu xoa bóp là hay nhất, còn ít dùng trong thang thuốc sắc uống.
Đặc điểm dược liệu
Hình trụ dài hoặc nửa hình trụ. Bên ngoài có màu đỏ vàng hoặc đỏ nâu. Bề mặt cắt (cưa) theo chiều ngang hơi bóng, với các vân tuổi gỗ rõ; phần lõi có vân màu trắng vàng và có thể nhìn thấy những ánh bạc nhỏ lấp lánh. Bề mặt gỗ khi bị gãy rất xơ. Thể chất: cứng, nặng. Mùi: nhẹ. Vị: hơi khô và se.
Yêu cầu chất lượng
Theo kinh nghiệm dân gian, dược liệu thượng hạng có bề mặt cứng và màu vàng đỏ.
Xuất xứ: Malaysia
Xuất xứ: Malaysia
Xuất xứ: Malaysia
Chống thấp khớp, cải thiện bệnh trạng
Xuất xứ: Đài Loan
Xuất xứ: Việt Nam