Giới thiệu về Sữa ong chúa

Sữa ong chúa là chất được tiết ra từ các tuyến hạ họng của ong thợ, dùng cho tất cả ấu trùng trong đàn ăn, nuôi dưỡng ấu trùng và ong chúa trưởng thành. Trong quá trình phát triển ong chúa mới, các ong thợ xây dựng ô ong chúa đặc biệt, ấu trùng trong các ô này sẽ được ong thợ nuôi dưỡng bằng sữa ong chúa. Việc nuôi dưỡng các ô này bằng sữa ong chúa không chỉ giúp phát triển hình thái ong chúa, mà còn giúp phát triển đầy đủ buồng trứng để đủ điều kiện cần thiết để đẻ trứng.

Sữa ong chúa được sử dụng như một thành phần trong các sản phẩm dược phẩm, ngoài ra còn được bổ sung vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày của con người.

Sản xuất Sữa ong chúa

Sữa ong chúa là chất được tiết ra từ các tuyến ở đầu ong thợ, được nuôi dưỡng bởi tất cả ấu trùng ong không phân biệt giới tính và chức năng, bao gồm cả ấu trùng phát triển thành ong đực, ong chúa hay ong thợ.

Sau 3 ngày, ấu trùng ong thợ và ấu trùng ong đực không còn được nuôi dưỡng bằng sữa ong chúa, chỉ có ấu trùng ong chúa tiếp tục được nuôi dưỡng bằng loại chất tiết đặc biệt này cho đến khi quá trình phát triển hoàn thành.

Thành phần hóa học

Thành phần của sữa ong chúa bao gồm:

Nước	67%	Khoáng chất vi lượng (K, Ca, Mg, Cu, Fe, Zn, Se, Li, Ga…)	–
Protein	12,5%	Thành phần có tác dụng kháng khuẩn	–
Monosaccharide	11%	Vitamin B5	–
Acid béo	6%	Vitamin B6	–
10-HDA	3,5%	Vitamin C	–

Các protein chính trong sữa ong chúa bao gồm MRJP1 (còn gọi là royalactin), MRJP2, MRJP3, MRJP4 và MRJP5. MRJP1 được xác định là loại protein chiếm tỷ lệ nhiều nhất, có kích thước lớn nhất. Tổng 5 loại protein đã liệt kê chiếm từ 83 đến 90% tổng lượng protein có trong sữa ong chúa.

Sữa ong chúa là hỗn hợp các hợp chất quan trọng, chẳng hạn như protein, vitamin, lipid, khoáng chất, hormone, chất dẫn truyền thần kinh, flavonoid và polyphenol. Ngoài ra còn nhiều phân tử hoạt tính sinh học như acid 10-hydroxy-2-decenoic (10-HDA), protein kháng khuẩn, apisin, các protein chính của sữa ong chúa và các peptide cụ thể như apisimin, royalisin, royalactin, apidaecin, defensin-1 và jellein.

Tác dụng dược lý

Chống oxy hóa, chống viêm

Một số các nghiên cứu cho thấy việc sử dụng sữa ong chúa giúp hạn chế các tác dụng không mong muốn do thuốc dùng trong hóa trị gây ra, làm giảm triệu chứng bệnh viêm niêm mạc miệng thường gặp ở bệnh nhân điều trị ung thư. Ngoài ra sữa ong chúa còn làm giảm triệu chứng loét miệng, chảy máu và một số các triệu chứng khác.

Điều chỉnh nồng độ đường trong máu

Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã được thực hiện cho thấy tác dụng của sữa ong chúa trong việc hạ đường huyết nhờ tăng độ nhạy của insulin.

Nghiên cứu thực hiện trên chuột bị béo phì và tiểu đường cho thấy việc sử dụng sữa ong chúa làm tăng độ nhạy insulin, tăng bảo vệ tuyến tụy, bảo vệ gan và các mô sinh sản ở đối tượng thí nghiệm.

Điều chỉnh nồng độ cholesterol

Nồng độ cholesterol cao là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh lý về tim mạch, xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.

Một nghiên cứu được thực hiện trên 36 phụ nữ đã mãn kinh, sử dụng 150 mg sữa ong chúa/ngày cho kết quả lượng cholesterol HDL tăng 7,7% (HDL là một loại cholesterol tốt trong cơ thể); lượng cholesterol xấu LDL giảm 4,1%; lượng cholesterol toàn phần giảm 3%.

Một nghiên cứu được thực hiện trên 40 người lớn gặp tình trạng tăng cholesterol. Các tình nguyện viên được sử dụng sữa ong chúa mỗi ngày trong 3 tháng, kết quả LDL và cholesterol toàn phần đều giảm.

Hội chứng tiền kinh nguyệt và triệu chứng mãn kinh

Một nghiên cứu trên 110 phụ nữ mắc hội chứng tiền kinh nguyệt, dùng 1000 mg sữa ong chúa hoặc giả dược mỗi ngày. Sau 2 tháng, nhóm dùng sữa ong chúa giảm hơn 50% số triệu chứng hội chứng, nhóm dùng giả dược giảm 5%.

Một nghiên cứu khác trên 200 phụ nữ mãn kinh, dùng 1000 mg sữa ong chúa mỗi ngày, cho thấy hiệu quả tốt trong việc làm giảm các triệu chứng mãn kinh.

Một số các tác dụng khác

• Hỗ trợ làm lành vết thương và thúc đẩy phục hồi da
• Hỗ trợ hạ huyết áp
• Tăng cường chức năng não
• Cải thiện thị lực, điều trị chứng khô mắt
• Tăng cường hệ miễn dịch
• Chống lão hóa

Liều dùng

Sữa ong chúa được khuyến cáo sử dụng với liều lượng từ 1.000 đến 3.000 miligam mỗi ngày, tùy thuộc vào chỉ định và hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Tài liệu tham khảo

1. Botezan S, Baci GM, Bagameri L, Pașca C, Dezmirean DS. Current Status of the Bioactive Properties of Royal Jelly: A Comprehensive Review with a Focus on Its Anticancer, Anti-Inflammatory, and Antioxidant Effects. Molecules, ngày truy cập 02/01/2025.
2. Oršolić N, Jazvinšćak Jembrek M. Royal Jelly: Biological Action and Health Benefits. Int J Mol Sci, ngày truy cập 02/01/2025.
3. Kunugi H, Mohammed Ali A. Royal Jelly and Its Components Promote Healthy Aging and Longevity: From Animal Models to Humans. Int J Mol Sci, ngày truy cập 02/01/2025.
4. Bălan A, Moga MA, Dima L, Toma S, Elena Neculau A, Anastasiu CV. Royal Jelly-A Traditional and Natural Remedy for Postmenopausal Symptoms and Aging-Related Pathologies. Molecule, ngày truy cập 02/01/2025.