Lược Vàng (Lan Vòi)

Lược Vàng là cây gì?

Danh pháp

Callisia fragrans (Họ Thài Lài – Commelinaceae).

Tên gọi khác

Lan Vòi, Ria Vàng, Trai Thơm

Đặc điểm thực vật

Lược Vàng là một câu thân thảo, sống lâu năm, cây này có chiều cao rơi vào khoảng 15-40cm, những cây có tuổi thọ lớn còn có thể cao đến 1m. Thân của cây phân thành rất nhiều nhánh, có kèm theo đốt. Lá của cây có độ dài trung bình khoảng 25cm, chiều rộng là 4cm, có dạng elip dài, các lá cây mọc so le.

Lược Vàng có hoa với màu trắng, thường mọc tụm lại thành chùm và mang hương thơm nhẹ. Cây thích hợp sinh sống ở những nơi có bóng râm, khí hậu nóng ẩm.

Phân bố – Sinh thái

Lược Vàng chủ yếu phân bố ở những nước thuộc vùng khí hậu nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới. Cây Lược Vàng có nguồn gốc từ Mexico, sau đó cây đã được nuôi trồng ở nhiêu nơi khác như Ấn Độ, Nga. Ở Việt Nam, cây có mặt đầu tiên tại Thanh Hóa. Ngày nay nó được trồng ở nhiều nơi trên cả nước vì đặc tính dễ trồng, dễ chăm sóc.

Thu hái và chế biến

Có thể thu hái cây Lược Vàng quanh năm, dược liệu này có thể dùng dạng tươi hay phơi khô dùng dần.

Bộ phận sử dụng

Phần sử dụng của cây Lược Vàng để chữa bệnh gồm có rễ, thân và lá.

Tính vị – Quy kinh

Tính vị: Lược Vàng có vị chua nhẹ, tính mát và mang ít độc tính.

Quy kinh: Tác động vào phế.

Thành phần hóa học

Các chất được tìm thấy ở trong cây Lược Vàng bằng phương pháp chiết xuất cồn và phân tích bằng HPLC và phép đo phổ khối có độ phân giải cao gồm có:

Acid béo, Glycolipid, Phospholipid.
Ngoài ra còn có chứa Carotenoid, Acid hữu cơ, diệp lục.
Flavonoid: Gồm có Kaempferol và Quercetin.
Steroid.
Hydroxy-coumarin.
Các Luteolin như Luteolin-6-C-glucoside and isoorientin 7-O-[6”-feruloyl]-glucoside, Luteolin 6-C-glucopyranosyl-7-O-glucopyranoside, Luteolin-8-C-glucopyranosyl-7-O-rhamnopyranoside.
Ngoài ra trong cây Lược Vàng còn có chứa các khoáng chất và vitamin.

Tác dụng dược lý của cây Lược Vàng

Khả năng kháng virus: Chiết xuất Ethanol của cây Lược Vàng đã được chứng minh là có khả năng chống lại HSV-1, HSV-2 và đột biến của HSV-2. Bên cạnh đó, dịch chiết trong nước của Lược Vàng lại giúp ức chế VZV.
Hoạt động chống viêm và chống oxy hóa: Chiết xuất cồn bộ phận trên mặt đất của cây Lược Vàng cho khả năng kháng viêm mạnh mẽ ở cơ thể sống. Ngoài ra còn có hoạt tính chống oxy hóa trên ống nghiệm. Hồ sơ nghiên cứu cho thấy độ an toàn của chiết xuất cồn Lược Vàng trên đường tiêu hóa khá cao, độc tính của nó trên tế bào máu đơn nhân ngoại vi cũng rất thấp, giá trị IC 50 trên 1000mcg/ml.

Cây Lược Vàng trị bệnh gì?

Lược Vàng là một dược liệu có khả năng giải độc, hóa đờm, thanh nhiệt, nhuận phế, lợi thủy và tiêu viêm.

Công dụng của cây Lược Vàng là chữa viêm họng, ho, đau nhức khớp xương, loét đường tiêu hóa, dạ dày, nóng trong, nổi mụn,…

Cách sử dụng cây Lược Vàng

Cây Lược Vàng chữa dạ dày

Sử dụng phần lá của cây Lược Vàng tươi, sau đó giã nát và vắt lấy nước cốt. Sau đó thêm vào nước cốt ít mật gấu, trộn đều và sử dụng sau khi ăn.

Cây Lược Vàng chữa bệnh xương khớp

Lấy cả phần lá và phần thân cây Lược Vàng với trọng lượng tổng là 200g, rửa bằng nước cho sạch rồi đợi ráo. Sau khi ráo nước, thái nhỏ và ngâm vào trong 1 ít rượu trắng (từ 40 độ), ngâm trong khoảng 60 ngày. Sử dụng để xoa bóp bên ngoài nơi bị đau nhức.

Cách ngâm rượu cây Lược Vàng

Tác dụng của rượu ngâm cây Lược Vàng: Cây Lược Vàng ngâm rượu có thể dùng để chữa bệnh xương khớp như ở trên, hoặc sử dụng để chữa các tình trạng như viêm họng, ho, viêm đường hô hấp.

Cách ngâm rượu: Sử dụng thân của cây Lược Vàng, chỉ lấy khoảng 1 đoạn, rửa sạch, đợi ráo thì thái thành các lát mỏng. Ngâm thân Lược Vàng đã thái lát bằng rượu trắng, thời gian ngâm khoảng 10 ngày (chú ý nên đặt bình ngâm ở nơi không có ánh sáng). Hết 10 ngày, có thể lấy để sử dụng. Chữa trị bằng cách uống 10 ngày rượu ngâm Lược Vàng, mỗi lần 25 giọt. Nghỉ khoảng 7 ngày lại tiếp tục liều lượng này, đợt này dùng khoảng 1 tuần. Nên dùng nửa giờ trước bữa ăn.

Cây Lược Vàng nấu nước uống được không?

Có thể nấu nước uống bằng cây Lược Vàng để chữa trị các bệnh da liễu như sưng, ngứa, kích ứng trong bệnh vảy nến.

Đầu tiên lấy 5 tới 6 lá cây Lược Vàng, cho vào trong nồi và thêm vào 2 bát nước to. Đun sôi đến khi lượng nước cạn bớt chỉ còn ½ như ban đầu thì dừng. Lấy nước này để uống.

Tác hại của cây Lược Vàng

Hiện nay còn nhiều lo ngại về tác hại của Lược Vàng trên cơ thể con người. Trên một đánh giá ở chuột, chiết xuất liều cao của cây Lược Vàng có thể khiến chuột thí nghiệm bị tử vong.

Vì tiềm tàng các tác hại trên cơ thể người, người sử dụng cần phải cận trọng và tuân thủ các thầy thuốc khi sử dụng cây Lược Vàng.