Kỹ thuật tạo hình tầng sinh môn – thu nhỏ “đường vào”

Tác giả: Lina Triana

Biên dịch: Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Đình Trung

nhathuocngocanh.com – Bài viết Kỹ thuật tạo hình tầng sinh môn – thu nhỏ “đường vào” được trích trong chương 12 trong sách Phẫu thuật tạo hình và thẩm mỹ vùng kín phụ nữ.

Thu nhỏ ‘đường vào’ không giúp làm tăng khoái cảm tình dục ở nữ giới?.

Khi sinh thường, nhiều phụ nữ bị rách tầng sinh môn do khối thai quá lớn. Để phòng tránh điều này, các Bs đã chỉ định thủ thuật cắt khâu tầng sinh môn trước mỗi trường hợp thai to để hạn chế tình trạng tổn thương nghiêm trọng. Tuy nhiên, ở cả 2 trường hợp này, bệnh nhân đều có tổn thương vùng tầng sinh môn, và nếu không chăm sóc kỹ, sau này có thể hình thành sẹo xấu hoặc mắc chứng tách cơ, cả 2 vấn đề này đều ảnh hưởng xấu tới đời sống tình dục của phụ nữ.

Trong khi quan hệ, thỏa mãn tình dục đạt được một phần là do cọ xát giữa dương vật và âm đạo. Ở đây có đôi chút khác biệt giữa nam và nữ; đối với nam giới, âm đạo se khít đã là đủ để họ có thể đạt được cực khoái; nhưng ở nữ giới, khoái cảm đạt được khi dương vật tác động được đến điểm G (ở thành trước âm đạo), và nếu chỉ làm thủ thuật se khít âm đạo đơn thuần thì không thể đạt được.

Điều quan trọng là muốn nâng cao thỏa mãn tình dục ở nữ, chúng ta cần tìm cách tạo hình vùng tầng sinh môn, nhưng không chỉ đơn thuần là làm thu hẹp âm đạo, chúng ta cần nhiều hơn thế.

Thông tin quan trọng

Thu nhỏ ‘đường vào’ là không đủ để giúp nữ giới đạt được khoái cảm khi quan hệ.

Giải phẫu

Tầng sinh môn là khu vực nằm giữa cửa âm đạo và hậu môn.

Nó có cấu trúc hình thoi, được chia thành 2 khu vực là 2 hình tam giác đáy quay vào nhau được phân cách bởi đường nối 2 gai ngồi. Nửa phía trước (đỉnh hướng về xương mu) là tam giác niệu dục, nơi chứa niệu đạo và cơ quan sinh dục. Nửa phía sau (đỉnh hướng về xương cụt) được gọi là tam giác tiết phân, là nơi chứa lỗ hậu môn.

Vùng đáy chậu được bao quanh bởi khối xương chậu. Các phần của chúng cũng sắp xếp thành dạng hình thoi và nằm ôm khối cơ sàn chậu. Một phần bên trong của cơ bịt và và 2 cung gân của cơ nâng hậu môn cũng nằm trong khối xương chậu này; trong khi ở giữa các cánh xương chậu, có 1 mạc nối chắc chắn được gọi là mạc đáy chậu, cho niệu đạo và âm đạo đi qua. Ở phía trên mạc này là cơ thắt niệu đạo và các nhóm cơ chi phối cho hoạt động tử cung-âm đạo. Ở bề mặt mạc đáy chậu, chúng ta còn có thể quan sát được các cơ hành-hang, cơ ngồi-hang, cơ ngang, là nhóm cơ chi phối cho hoạt động của âm vật (Hình 12.1)

Đánh giá: Tạo hình đáy chậu

Thông tin quan trọng

Tạo hình tầng sinh môn là phương pháp hữu ích, có thể kết hợp cùng với các pp tạo hình âm đạo hoặc tạo hình môi âm hộ.Điều đầu tiên khi bệnh nhân đến với bạn là hãy hỏi thật chi tiết về vấn đề của họ. Nếu bạn không biết chắc lý do cô ấy đến đây thì bạn sẽ bị mất định hướng khi hỏi bệnh hoặc thăm khám lâm sàng, từ đó đưa ra phương án trị liệu không phù hợp.

Tiếp cận vấn đề

Những gì bệnh nhân có thể mô tả với bạn:

“Mỗi lần tự vệ sinh cá nhân, tôi thấy hình như âm đạo mình quá rộng thì phải”

• “Hình như niêm mạc âm đạo của tôi đang ngày một mỏng đi”
• “Tôi thực sự thấy không thoải mái vì âm đạo quá khô”
• “Mỗi lần tự khám cho mình, tôi để ý thấy có 1 vài chỗ màu hồng loang lổ, và tôi không thích chúng cho lắm”
• “Tôi dường như có thể nhìn thấy toàn bộ âm đạo của mình!”
• “Tôi có thực hiện giảm môi âm đạo, nhưng vì cắt đi quá nhiều, nên dường như tôi có thể thấy hết phần bên trong”
• “Tôi có thực hiện giảm môi âm đạo, nhưng vì cắt đi quá nhiều, hiện tại tôi cảm thấy vùng kín khá khô và rát”
• “Nước tiểu thường ri ra mỗi lần tôi nhảy hoặc ho. Tôi ghét điều đó!”
• “Sau khi có con, hoạt động tình dục của tôi dường như không còn được cảm giác như trước nữa”
• “Tôi thường thích đến phòng gym, nhưng chỗ đó thường ướt đẫm mỗi lần tôi cố gắng nâng tạ”
• “Mỗi khi tôi tập zumba hoặc aerobics, chỗ đó thường trở nên ướt đẫm, hiện rõ trên quần tôi mặc, liệu Bs có thể giải quyết giúp tôi được không?”
• “Tôi ước rằng có thể trải nghiệm những cảm giác như trước kia”•
• “Sex không còn hứng thú đối với tôi nữa. Và tôi có thể làm gì khi đời sống tình dục không còn ý nghĩa nữa?”
• “Bs có thể khám và cho tôi biết xem liệu tôi có thể thực hiện liệu trình se khít âm đạo hay không?”
• “Tất cả những gì tôi muốn là tăng khoái cảm chuyện đó”• “Tôi nghĩ đã đến lúc mình phải có một cuộc ‘đại tu’ nhan sắc rồi!”• “Tôi muốn tạo bất ngờ cho bạn đời của mình!”

Những phàn nàn liên quan đến người bạn đời/tình:

• “Tôi biết tôi cần phải se khít vùng dưới đó, nhưng tôi thực sự không muốn phải trải qua 1 cuộc phẫu thuật”
• “Tôi không muốn bị gây mê đâu!”
• “Tôi không thích cảm giác ngứa ngáy ở âm đạo đó 1 chút nào cả”
• “Tôi muốn thử xem liệu các pp không phẫu thuật có hiệu quả với tôi không trước khi quyết định phẫu thuật”
• “Tôi đã hết cách khi muốn thoái thác chuyện này, nhưng tôi thực sự không còn muốn quan hệ với chồng tôi nữa, mặc dù vẫn rất yêu anh ấy!”
• “Tôi sợ rằng chồng mình sẽ đi tìm người phụ nữ khác, nhưng chỉ vì không có cảm giác khi quan hệ, tôi thực sự không còn muốn quan hệ với anh ấy nữa”
• “Tôi nghĩ chồng không còn mê tôi như trước nữa”
• “Cuộc hôn nhân của chúng tôi không được hạnh phúc, nên tôi hi vọng sex có thể làm mọi thứ khá hơn!”
• “Tôi không còn cảm giác như trước khi có con nữa. Sex là thứ quan trọng trong đời sống của cả 2 vợ chồng, nhưng giờ thì chúng tôi chẳng còn thích thú gì!”
• “Chúng tôi đã đề cập tới chuyện này nhiều lần và sẵn lòng tìm cách để nâng cao chất lượng đời sống tình dục, nên các liệu pháp này có thể giúp gì chăng?”
• “Chồng tôi nói rằng anh ấy cũng không còn nhiều khoái lạc như trước khi chúng tôi có con nữa, nên tôi muốn thay đổi điều đó!”
• “Tôi biết rằng âm đạo của mình không còn được khít như trước nữa, và chồng tôi cũng vậy, khi anh ấy muốn tôi co thắt nhiều hơn nữa trong mỗi lần quan hệ”
• “Chồng tôi khuyên tôi nên đi phẫu thuật, và anh ấy cũng chính là người hẹn bác sĩ cho tôi”
• “Chồng tôi nói rằng nếu se khít được âm đạo sau khi sinh thì tốt quá”
• “Đó là 1 vấn đề lớn. Bs có thể chữa cho vợ tôi được không?”

Tiếp cận triệu chứng

Thông tin quan trọng

Rất ít phụ nữ được thực hiện tạo hình tầng sinh môn đơn thuần. Vì họ thường đến khi cả nam nữ đều không còn cảm hứng tình dục, vì thế mà tạo hình tầng sinh môn nữ đơn độc thì không thể giải quyết được vấn đề đó.

Sau khi khai thác bệnh sử, bạn nên hiểu rõ bệnh nhân mong muốn điều gì. Nếu hồ sơ bệnh án ghi rằng cô ấy vẫn thấy còn khoái cảm tình dục nhưng bạn tình thì không, cô ấy sẽ được thực hiện tạo hình tầng sinh môn đơn thuần.

Bước 1

Hỏi lại 1 lần nữa điều gì thực sự khiến cô ấy gây khó chịu, và nếu có thể, hãy để cô ấy cho bạn thấy tận mắt những điều đó.

Bước 2

Thăm khám lâm sàng:

• Vùng tầng sinh môn
  • Niêm mạc/da dư thừa, nếp gấp không tự nhiên
  • Mô sẹo, kiểm tra xem khi ấn bệnh nhân có đau tức không
  • Các vết rạn nhỏ ở xung quanh tầng sinh môn
  • Các vết rạn nhỏ ở vùng âm hộ, âm đạo– Sa niêm mạc âm đạo
• Khám bên trong âm đạo
  • Mô sẹo?
  • Trương lực cơ ở vùng cửa mình giảm (phẫu thuật tạo hình vùng tầng sinh môn đơn thuần)
  • Trương lực cơ thành âm đạo giảm (phẫu thuật tạo hình vùng tầng sinh môn kết hợp tạo hình thành âm đạo)

Ưu nhược điểm của kỹ thuật

Thông tin quan trọng

Không được vi phạm các tương quan giải phẫu khi tạo hình. Nếu tạo hình phía ngoài âm đạo nhỏ hơn phần bên trong, khi quan hệ bệnh nhân sẽ rất đau đớn, thậm chí có thể gây rách âm đạo.

Ưu điểm

• Lý tưởng khi bệnh nhân có chứng tách cơ vùng đáy chậu
• Lý tưởng khi bệnh nhân chỉ có giảm trương lực cơ ở vùng cửa mình
• Dễ thực hiện
• Hạn chế xảy ra biến chứng (như dò bàng quang-âm đạo hoặc âm đạo-trực tràng)
• Lựa chọn tốt khi muốn kết hợp với các thủ thuật giảm môi âm hộ hoặc tạo hình âm đạo
• Giúp giảm kích thước ‘đường vào’ âm đạo
• Giúp đưa 2 môi bé quy tụ về đường giữa
• Giúp nâng cao chất lượng đời sống tình dục nữ

Nhược điểm

Sẽ là không đủ khi lý do bệnh nhân phàn nàn là chính mình bị giảm khoái cảm tình dục

Có thể thu hẹp âm đạo quá mức dẫn tới đau khi quan hệ

Có thể để lại sẹo gây đau

Có thể gây tăng cảm đau sau phẫu thuật, tăng áp lực tác động vào vết mổ khi quan hệ

Có nguy cơ bục chỉ hoặc xuất hiện các vết rạn khi thu hẹp âm đạo quá mức.

Xét nghiệm tiền phẫu

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu

PT và aPTT

Creatinine

Xét nghiệm khác, tùy theo bệnh lý kết hợp

Sinh hóa nước tiểu

Vi sinh đường niệu

Phết tế bào âm đạo

Soi tế bào cổ tử cung

Kế hoạch phẫu thuật

Vô cảm

Phong bế thần kinh thẹn (giảm đau sau mổ)

Sử dụng kit phong bế thần kinh thẹn.

Nếu không có kit, có thể sử dụng catheter Spinocath để tiêm tê dễ hơn.

Có thể gây mê toàn thân

Dụng cụ cắt

Thông tin quan trọng

Tác giả khuyên nên sử dụng tia laser, chúng thuận tiện khi thực hiện các thao tác cắt (có thể sử dụng thêm kéo để hỗ trợ trong quá trình cắt, chúng k bị trao đổi nhiệt với nhiệt lượng từ laser); ngoài ra laser còn ít gây chảy máu hơn các phương tiện khác.

• Dao tay hoặc dao điện
• Kéo
• Sóng cao tần
• Laser

Sử dụng dao điện hoặc sóng cao tần khá khó, vì chúng có thể truyền nhiệt khi tiếp xúc với các dụng cụ kim loại. Nhớ cẩn thận để tránh gây bỏng mô do nhiệt. Mặc dù dùng dao tay hoặc kéo thì dễ dàng hơn nhưng bù lại lại tăng nguy cơ chảy máu.

Chỉ khâu

Tác giả thường dùng chỉ Vicryl 0 để khâu các lớp trong, chỉ Vicryl 2-0 để khâu lớp niêm mạc. Nhưng hiện nay có thể dùng chỉ Vicryl 2-0 cho cả lớp trong và lớp ngoài khi thực hiện tạo hình âm đạo.

Có thể sử dụng các loại chỉ tiêu khác.

Mô tả kỹ thuật

Vô cảm

Thông tin quan trọng

Dựa trên hiệu ứng thủy tách, việc tiêm tê có thể giúp giảm đau sau mổ rất hiệu quả.

• Gây mê toàn thân
• Mê toàn thân + phong bế thần kinh thẹn

Chỉ sử dụng tê tại số là không đủ để vô cảm trong tạo hình tầng sinh môn

Gây mê toàn thân có thể sử dụng đơn thuần, nhưng kết hợp phong bế thần kinh thẹn giúp giảm đau sau mổ hiệu quả

Tê cục bộ

Khi sử dụng gây tê cục bộ đơn thuần, buộc Bs phải sử dụng rất nhiều thuốc tê để có thể giảm đau.

Nếu gây tê cục bộ trong quá trình thực hiện thủ thuật, trước hết phải đánh dấu cùng phẫu thuật, vì sau tiêm tê, các mốc giải phẫu của thể thay đổi.

Phong bế thần kinh thẹn

Thông tin quan trọng

Hãy chú ý đối với những bệnh nhân gầy, 5ml bupivacaine là bình thường nhưng với họ có thể gây yếu chi tạm thời.

Tối ưu là sử dụng bộ kit phong bế thần kinh thẹn, nếu không có có thể sử dụng catheter Spinocath để tiêm tê.

• Dụng cụ bảo vệ kim của bộ kit được đưa vào bên trong âm đạo, hướng về phía thành sau bên, nơi có thể sờ thấy gai ngồi.
• Thuốc tê: 10 ml bupivacaine nguyên chất + epinephrine (5ml mỗi bên)
• Luôn luôn hút trước khi tiêm, phải nhớ rằng động mạch thẹn chạy rất gần thần kinh thẹn.

Bước đánh dấu

Bước 1

Xác định vùng âm đạo phía ngoài. Các mốc giải phẫu như lỗ âm đạo, môi bé, mép môi sau đã được mô tả ở các chương trước. Thưc hiện xác định ranh giới niêm mạc âm đạo với da vùng tầng sinh môn.

Bước 2

Xác định vùng âm đạo phía trong. Bạn có thể tìm từ mốc là dấu vết của màng trinh (núm màng trinh). (Hình 12.2)

Bước 3

Thông tin quan trọng: Nếu đường đánh dấu quá dài, khi cắt có nguy cơ làm tổn thương cơ thắt hậu môn

Đánh dấu 1 đường thẳng trục âm đạo, đi từ điểm tiếp giáp giữa mép môi sau và môi bé chạy dọc xuống tới hậu môn, cách bờ niêm mạc hậu môn khoảng 4mm.

Bước 4

Sử dụng 2 kìm mosquito ở mỗi bên lỗ âm đạo, cặp lấy 1 ít niêm mạc và kéo chúng sao cho lỗ âm đạo nhỏ lại (nhưng không nhỏ hơn âm đạo phía trong).

Thông tin quan trọng

Không được để vùng lỗ âm đạo hẹp hơn khu vực âm đạo phía trong, bệnh nhân sẽ có cảm giác đau như bị giẳng xé khi quan hệ

Bước 5

Khi bạn đã kiểm tra kỹ sao cho vùng ngoài âm đạo không nhỏ hơn bên trong, đánh dấu phần da thừa cần loại bỏ ở vùng tầng sinh môn. (Hình 12.3)

Đường cắt

Chỉ cắt vùng da, không rạch sâu xuống mô dưới da.

Bóc tách đường giữa, bạn sẽ thấy được có bao nhiêu bó cơ bị tách ra (đứt rách khi sinh hoặc làm thủ thuật cắt khâu tầng sinh môn)Nếu có quá nhiều tổ chức sẹo ở đường giữa, bạn có thể lọc bỏ nó đi (Ảnh 12.4)

Đường khâu

Khâu bằng chỉ tự tiêu. Tác giả khuyên dùng chỉ 2-0. Mối khâu chữ X.Bạn nên tìm bó cơ mu-cụt ở 2 bên và kéo chúng về đường giữa nếu chúng bị tách khỏi vị trí giải phẫu ban đầu. Sau đó khâu 1-3 mũi khâu ở mặt trước và 1-3 mũi khâu ở mặt sau bó cơ để đính chúng vào đường giữa.

Chú ý mỗi mối khâu phải móc được 1 bó cơ lớn để có được mối liên kết vững chắc, tránh tách cơ thêm 1 lần nữa. Nhớ rằng những bó cơ này rất mạnh, nên tìm cách giữ chúng ở đường giữa bằng bất kỳ giá nào, để khi quan hệ, khối cơ này co sẽ làm âm đạo co thắt theo.

Bạn có thể tạo thêm 1 lớp khâu nối 2 đường cắt để đảm bảo giảm thiểu tối đa khoảng chết.

Cuối cùng, sau khi cắt bỏ có thể khâu nối 2 bên thành tầng sinh môn bằng mối khâu đơn giản hoặc mối khâu chữ X. Xác định vùng phía trong âm đạo (từ núm màng trinh đi vào trong, khâu phục hồi giải phẫu.

Tiếp tục, xác định khu vực âm đạo ngoài, khâu phục hồi giải phẫu, khâu niêm mạc với niêm mạc, da với da ở vùng trọng tâm là mép môi sau, nơi môi bé tiếp nối với môi lớn.

Cuối cùng, khâu da và niêm mạc vùng tầng sinh môn (Hình 12.5)

Chăm sóc hậu phẫu

Chỉ sử dụng kháng sinh dự phòng.

Sử dụng thêm thuốc giảm đau đường uống ngay sau phẫu thuật.

Bệnh nhân được khuyên nên giữ vùng phẫu thuật khô ráo nhất có thể.

Sử dụng hơi nóng tại khu vực này có thể giúp giảm phản ứng viêm.

Bệnh nhân phải mặc quần lót chất liệu 100% cotton trong 8 ngày sau đó và không được mặc quần ngoài chật.

Mối chỉ phải được cắt sớm nhất có thể, thông thường khoảng 10-15 ngày sau phẫu thuật.

Cắt chỉ sớm có thể giúp làm giảm viên và giảm nguy cơ để lại vết sau cắt chỉ.

Tập luyện và quan hệ tình dục có thể bắt đầu lại sau 4-6 tuần sau phẫu thuật.

Phòng tránh biến chứng

Giải thích kỹ với bệnh nhân:

• Không được can thiệp quá mức vào khu vực niêm mạc đáy chậu cũng như niêm mạc hậu môn. Vi phạm vào vùng này có thể gây ảnh hưởng tới chức năng cơ thắt hậu môn.
• Chỉ thực hiện tạo hình tầng sinh môn sẽ không đảm bảo cải thiện được thỏa mãn tình dục của bệnh nhân (nữ).Đánh dấu vùng phẫu thuật:
• Đảm bảo rằng bạn có thể phân biệt được rõ vùng âm đạo phía trong và phía ngoài
• Không được để vùng âm đạo bên ngoài nhỏ hơn bên trong, chúng sẽ gây đau quan hệ.

Vô cảm:

• Bệnh nhân có thể xuất hiện cảm giác đau do hiệu ứng thủy tách khi gây tê vùng tầng sinh môn.
• Ở những bệnh nhân gầy, 5ml bupivacaine phong bế thần kinh thẹn có thể gây yếu chi tạm thời.

Không được cắt bỏ quá nhiều:

Việc cắt bỏ quá nhiều làm vùng âm đạo ngoài lại có kích thước nhỏ hơn bên trong, nên thay vì cải thiện chất lượng đời sống tình dục của bệnh nhân, bạn sẽ trực tiếp phá hỏng nó, bệnh nhân sẽ có cảm giác đau kiểu giằng xé khí quan hệ.

Khâu nối:

• Khu vực này có xu hướng dễ lành hơn các vùng khác; nhưng nếu khâu không chắc chắn, có thể dẫn tới đứt rách mô, gây sẹo xấu hoặc đau kéo dài sau phẫu thuật.
• Khâu cố định cơ mu cụt cũng giống như cách chúng ta phẫu thuật hở hàm ếch; khâu nối da mà không cố định cơ thì cũng không có ý nghĩa gì cả. Các cơ này phải được khâu vào đường giữa, vì chúng là 2 cơ khỏe nên nếu không khâu tốt có thể gây đứt rách cơ.

Chăm sóc sau phẫu thuật:

• Giữ vùng mổ khô ráo
• Mặc dù chỉ sẽ tự động tiêu đi, nhưng chúng cũng gây ra sự khó chịu nhất định tới vùng tầng sinh môn.
• Điều quan trọng là phải nghe sự hướng dẫn của bác sĩ và không được tập thể dục mạnh trong suốt quá trình hồi phục, co cơ vùng đáy chậu sẽ tạo thuận cho vết mổ bị bục ra.

Biến chứng

Chảy máu

• Cầm máu tốt. Thực ra dùng dao điện để vừa mổ vừa cầm máu rất hiệu quả, nhưng nếu lạm dụng dao điện sẽ tăng phản ứng viêm khu vực và gây đau đớn cho bệnh nhân.

Cắt quá nhiều tổ chức

•  Không để vùng âm đạo ngoài nhỏ hơn khu vực phía trong.
• Nếu cắt phạm quá nhiều, có thể dùng tạo vạt chữ Z để đóng vết mổ. Kỹ thuật này cũng được sử dụng để ‘nới lỏng’ âm đạo bên ngoài khi bệnh nhân phàn nàn về cảm giác đau khi quan hệ (sau phẫu thuật) (Hình 12.6).

Liền vết mổ

• Sẹo nhiễm cứng, gây đau đớn
  • Bất kể sẹo nào cũng có thể bị phì đại. Mặc dù hiếm xảy ra ở vùng đáy chậu, nhưng nếu có thì khuyên bệnh nhân massage thường xuyên để hạn chế tình trạng này.