Dầu cá (Fish Oil)

Dầu cá là gì?

Dầu cá, là sản phẩm chiết xuất từ mô của các loại cá giàu dầu như cá thu, cá hồi, cá ngừ, cá mòi, cá trích, cá voi, không chỉ được ứng dụng làm thực phẩm chức năng mà còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Trong thành phần của dầu cá, chúng ta có thể tìm thấy chất béo omega 3, hay còn được biết đến với tên gọi là axit béo n-3.

Dầu cá dùng cho đối tượng nào? Khác với nhiều loại axit béo khác, cơ thể con người có khả năng tổng hợp các axit béo bão hòa, nhưng đối với omega 3, quá trình này không diễn ra tự nhiên. Cơ thể chúng ta thiếu enzyme có khả năng gắn kết chính xác vào vị trí cần thiết để tạo ra omega 3. Nói một cách khác, chúng ta cần phải bổ sung chất này từ nguồn bên ngoài để đảm bảo sự cân bằng và đầy đủ trong chế độ dinh dưỡng. Dầu cá, với chứa lượng omega 3 đáng kể, trở thành một nguồn cung cấp hiệu quả và thiết yếu cho sức khỏe.

Thành phần hóa học của dầu cá

Dầu cá là nguồn cung cấp hai loại omega 3 quan trọng: axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA), chúng đều đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Điều này không chỉ là một bước quan trọng để đảm bảo sự hoạt động hiệu quả của cơ thể mà còn giúp duy trì sức khỏe tổng thể.

Dầu cá có vitamin e không? Dầu cá có vitamin d không? Trong các viên dầu cá Omega 3, không chỉ chứa EPA và DHA mà còn được bổ sung thêm vitamin E nhằm ngăn chặn quá trình hư hại của các chất béo trong dầu cá. Đồng thời, sản phẩm này còn cung cấp một loạt các loại vitamin khác như A, B1, B2, B3, B6, C, D và cả các khoáng chất thiết yếu như canxi, sắt, kẽm, tạo nên một công thức hoàn hảo để bảo vệ và nâng cao sức khỏe toàn diện. Điều này giúp đảm bảo rằng chế độ dinh dưỡng hàng ngày của chúng ta đủ đầy và đa dạng để hỗ trợ mọi khía cạnh của sức khỏe.

Tác dụng của dầu cá đối với sức khỏe

Tác dụng của dầu cá Omega 3: Dầu cá không chỉ là một nguồn dưỡng chất quan trọng mà còn mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho sức khỏe.

Trước hết, dầu cá cho người cao tuổi giúp giảm nguy cơ mắc bệnh về tim bằng cách tích cực ảnh hưởng đến lượng cholesterol trong cơ thể. Các axit béo omega-3 và omega-6 trong dầu cá không chỉ làm giảm lượng cholesterol “có hại” mà còn cung cấp chất béo cần thiết, giúp “tan” mảng bám bên trong động mạch và kiểm soát huyết áp.

Dầu cá không chỉ giúp cân bằng nồng độ cholesterol mà còn có tác dụng hỗ trợ giảm cân, điều trị cao huyết áp và béo phì. Việc thường xuyên ăn cá theo một chế độ ăn giảm cân đã được chứng minh là hiệu quả.

Ngoài ra, dầu cá đóng vai trò phòng ngừa ba dạng ung thư phổ biến như ung thư vú, đại tràng, và tuyến tiền liệt. Omega-3 trong dầu cá hỗ trợ nuôi dưỡng tế bào khỏe mạnh, ngăn chặn sự đột biến và phát triển của tế bào ung thư.

Thuốc dầu cá bổ mắt: Đặc biệt, DHA, một loại axit omega-3, đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc của võng mạc mắt, giúp phòng ngừa các vấn đề về thị lực như cận thị, viễn thị, mờ mắt.

Tác dụng của dầu cá với da mặt: Ngoài những lợi ích sức khỏe, dầu cá còn mang lại hiệu quả làm đẹp da. Omega-3 không chỉ giúp làn da trở nên khỏe mạnh và sáng hồng, mà còn chống oxy hóa, ngăn chặn sự hình thành nếp nhăn và chân chim, làm chậm quá trình lão hóa.

Hơn nữa, dầu cá cải thiện hệ thống miễn dịch, kích thích sản xuất prostaglandin, làm cho cơ thể chống nhiễm trùng tốt hơn. Nó cũng giúp giảm mỡ gan, một vấn đề phổ biến, thông qua khả năng giảm viêm và lượng mỡ trong gan, cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể.

Tác dụng phụ của dầu cá

Tác dụng phụ của dầu cá: Dầu cá, mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng sử dụng ở liều lượng quá cao có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn, đòi hỏi sự cẩn trọng khi sử dụng.

Một trong những tác dụng phụ tiêu biểu là tăng đường huyết, nhưng cần lưu ý rằng chỉ ở liều rất cao mới có thể tác động đáng kể đến đường máu. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng liều cao như 3,9g EPA và 3,7g DHA không ảnh hưởng gì đến đường máu.

Chảy máu là một tác dụng phụ khác, thường xuất hiện ở răng và nướu. Dù dầu cá có thể giảm nguy cơ hình thành cục máu đông, nhưng cũng có thể tăng nguy cơ chảy máu. Việc ngưng sử dụng dầu cá trước phẫu thuật và thảo luận với bác sĩ khi sử dụng kết hợp với thuốc chống đông là quan trọng.

Hạ huyết áp là một tác dụng lợi ích của dầu cá, nhưng cần đề phòng ở những người có tiền sử huyết áp thấp và đang sử dụng thuốc làm giảm huyết áp. Sự tương tác này đòi hỏi thảo luận với bác sĩ để tránh những vấn đề nghiêm trọng.

Tiêu chảy là một tác dụng phụ thường gặp, đặc biệt là ở liều lượng cao. Một số triệu chứng như đầy hơi cũng có thể xuất hiện.

Ngộ độc vitamin A là một loại nguy cơ khi sử dụng một số loại thực phẩm bổ sung omega-3 có chứa lượng vitamin A cao. Việc này có thể dẫn đến những vấn đề như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, đau khớp và kích ứng da, và lâu dần, gây tổn thương gan và suy gan trong một số trường hợp. Đối với người tiêu thụ dầu cá, cần kiểm tra thành phần cẩn thận để tránh nguy cơ ngộ độc vitamin A không mong muốn.

Liều dùng an toàn của dầu cá

Nên uống bao nhiêu viên dầu cá mỗi ngày? Hiện nay, việc xác định mức dùng an toàn của dầu cá không có hướng dẫn cụ thể, tuy nhiên, có những hướng dẫn tổng quan về lượng Omega 3, EPA và DHA có thể tham khảo để đảm bảo sự cân nhắc về liều lượng.

Theo đó, lượng tiêu thụ tham chiếu hàng ngày (RDI) cho tổng lượng Omega 3 là 1100mg đối với phụ nữ và 1600mg đối với nam. Trong số này, RDI cho EPA và DHA kết hợp là 250–500 mg. Đối với những người đặt mục tiêu sức khỏe cụ thể hoặc đang thực hiện hoạt động tập luyện, có thể xem xét tăng liều lượng. Mức tiêu thụ hàng ngày an toàn theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là 5000mg hỗn hợp EPA và DHA cho người trưởng thành khỏe mạnh.

Ngoài ra, đối với phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và trẻ em, việc quản lý liều lượng Omega hàng ngày cũng cần sự chú ý đặc biệt. WHO khuyến nghị phụ nữ mang thai nên bổ sung 300mg EPA và DHA kết hợp (trong đó chứa 200mg DHA) hàng ngày. Đối với dầu cá cho trẻ sơ sinh, liều lượng khuyến nghị sẽ phụ thuộc vào độ tuổi cụ thể của trẻ, và cần theo dõi các hướng dẫn chăm sóc sức khỏe đặc biệt trong trường hợp này.

Lưu ý trước khi sử dụng dầu cá

Cách sử dụng dầu cá: Dầu cá, bản chất là một loại vitamin tan, được hấp thụ tốt trong môi trường hữu cơ hoặc dầu. Vì vậy, chuyên gia dinh dưỡng và y tế khuyến cáo nên bổ sung dầu cá sau bữa ăn, khi môi trường trong cơ thể đang giàu chất béo, tạo điều kiện thuận lợi cho việc hấp thụ dưỡng chất từ dầu cá.

Dầu cá có tốt không? Việc sử dụng dầu cá cũng có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn như hôi miệng, ợ nóng, buồn nôn, chóng mặt, đặc biệt là mất ngủ, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Trong trường hợp xuất hiện các triệu chứng này, không cần quá lo lắng, vì chúng thường chỉ tồn tại trong vài ngày trong giai đoạn thích nghi.

Quan trọng nhất, việc đọc kỹ giấy hướng dẫn sử dụng là không thể phủ nhận. Điều này giúp bạn nắm rõ về thành phần của sản phẩm và tránh dị ứng với bất kì thành phần nào trong đó.

Đối với những bệnh nhân đang sử dụng thuốc kết hợp với dầu cá omega-3, đặc biệt là những người đang sử dụng thuốc chống đông máu, cần lưu ý và thảo luận với bác sĩ để cân nhắc về liều lượng và tránh tình trạng tương tác không mong muốn.

Một số sản phẩm có chứa dầu cá

Tài liệu tham khảo

1. Gao H, Geng T, Huang T, Zhao Q. Fish oil supplementation and insulin sensitivity: a systematic review and meta-analysis. Lipids Health Dis. 2017 Jul 3;16(1):131. doi: 10.1186/s12944-017-0528-0. PMID: 28673352; PMCID: PMC5496233.
2. Ghasemi Fard S, Wang F, Sinclair AJ, Elliott G, Turchini GM. How does high DHA fish oil affect health? A systematic review of evidence. Crit Rev Food Sci Nutr. 2019;59(11):1684-1727. doi: 10.1080/10408398.2018.1425978. Epub 2018 Mar 1. PMID: 29494205.
3. Montori VM, Farmer A, Wollan PC, Dinneen SF. Fish oil supplementation in type 2 diabetes: a quantitative systematic review. Diabetes Care. 2000 Sep;23(9):1407-15. doi: 10.2337/diacare.23.9.1407. PMID: 10977042.
4. Villani AM, Crotty M, Cleland LG, James MJ, Fraser RJ, Cobiac L, Miller MD. Fish oil administration in older adults: is there potential for adverse events? A systematic review of the literature. BMC Geriatr. 2013 May 1;13:41. doi: 10.1186/1471-2318-13-41. PMID: 23634646; PMCID: PMC3664575.